Dorzecze Wisły będzie chronione przed zanieczyszczeniami obszarowymi?

© wip-studio

Projekt demonstracyjny – EKOROB⁽¹⁾ – dotyczył samego obszaru Zlewni Pilicy, natomiast cały projekt zintegrowany byłby realizowany w całym dorzeczu Wisły w latach 2017-2026. Jego pełna nazwa brzmi ”Wdrażanie planu gospodarowania wodami w dorzeczu Wisły na przykładzie górnej i środkowej zlewni Pilicy”.

Jak poinformował Wojciech Frątczak, koordynator projektu EKOROB, do Komisji Europejskiej został przekazany wniosek, tzw. concept note i jeśli zostanie on oceniony pozytywnie (Komisja ma czas do końca roku), to będzie można złożyć wniosek o dofinansowanie nowego projektu. Czas na składanie wniosków to prawdopodobnie koniec marca 2016 roku.

Doświadczenie zdobyte w projekcie zaprocentuje

- Dzięki zakończonemu projektowi wiemy, jak funkcjonują pewne mechanizmy w zarządzaniu zasobami wodnymi i jak należy je wdrażać, żeby z jednej strony budować świadomość ekologiczną uczniów, nauczycieli i ogólnie społeczeństwa; z drugiej strony jak współpracować ze wszystkimi decydentami odpowiedzialnymi za gospodarkę wodną, a także z pracownikami szczebla gminnego, starostwami i urzędami marszałkowskimi - powiedział Wojciech Frątczak.

Pilotażowe działania już w przyszłym roku

- Obecnie staramy się „uszyć garnitur na miarę”, czyli ustanowić odpowiednią hierarchię działań. Sprawdzamy, które działania ujęte w opracowanym programie, w jakiej kolejności i z jakich środków mogą być finansowane w najbliższej perspektywie finansowej. Robimy to we współpracy z Urzędem Marszałkowskim w Łodzi i mam nadzieję, że pierwsze działania zostaną wprowadzone w przyszłym roku jako tzw. pilotażowe – dodał.

Finansowanie nowego projektu zintegrowanego pochodziłoby z programu Unii Europejskiej LIFE, a także ze środków krajowych i europejskich, w tym z funduszy regionalnych, PO Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, PROW 2014-2020 a także ze środków budżetu państwa, Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Najbardziej obciążające środowisko obszary rolnicze

Konieczność zmniejszania presji rolniczej na wody podkreśliła podczas zorganizowanej pod koniec września konferencji podsumowującej projekt EKOROB minister Dorota Niedziela, sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska.

EKOROB miał na celu poprawę jakości wód Zlewni Pilicy i potencjału ekologicznego Zalewu Sulejowskiego. Skupiono się w nim na ograniczeniu presji rolniczej i komunalnej, ale zawierał też aspekty edukacyjne, informacyjne i społeczne. Z jednej strony wskazał więc narzędzia dla obszaru zlewni Pilicy pozwalające na zmniejszenie ilości związków fosforu i azotu odprowadzanych ze zlewni do Morza Bałtyckiego, z drugiej włączał społeczności lokalne w system zarządzania zasobami wodnymi, między innymi poprzez szerokie działania edukacyjne.

Jednym z efektów projektu jest „Program działań dla ograniczenia zanieczyszczeń obszarowych z zlewni Pilicy dla osiągnięcia dobrego potencjału Zbiornika Sulejów”. Poprzez wdrożenie zaplanowanych działań wpłynie on na rzeczywiste zmniejszenie eutrofizacji wód zlewni. Wśród najistotniejszych wyników, jakie uzyskano w ramach realizacji projektu EKOROB, była identyfikacja 20 obszarów użytkowanych rolniczo, które są odpowiedzialne za emisję 51 proc. całkowitego ładunku fosforu i 20 proc. całkowitego ładunku azotu.

Projekt EKOROB był realizowany przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie i Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii PAN, a finansowany przez Wspólnotę Europejską w ramach instrumentu finansowego LIFE oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł ponad 1,3 mln euro.

Ewa Szekalska
Dziennikarz