Kraków jest pierwszym miastem w Polsce, gdzie sejmik województwa uchwalił zakaz stosowania paliw stałych, w tym węgla, do ogrzewania mieszkań i domów. Uchwała przyjęta w listopadzie 2013 r. została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który stwierdził jej nieważność. Skargę na to orzeczenie złożył w NSA zarząd województwa małopolskiego oraz Krakowski Alarm Antysmogowy.
Na razie nie wiadomo, kiedy skarga zostanie rozpatrzona. W przyjętej w środę rezolucji radni apelują do prezesa NSA, by stało się to jak najszybciej, argumentując, że działania zmierzające do poprawy jakości powietrza w Krakowie są pilne.
To właśnie na wniosek Krakowa sformułowany przez prezydenta, sejmik województwa małopolskiego przyjął uchwałę w sprawie paliw dopuszczonych do stosowania na obszarze miasta. Została ona unieważniona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, a na to orzeczenie została złożona skarga. Apelujemy do prezesa NSA o jak najszybsze rozpatrzenie skargi, bo sprawa czystości powietrza i możliwości działań w tym zakresie jest dla nas bardzo istotna - mówił PAP przewodniczący Rady Miasta Krakowa i jeden z sygnatariuszy rezolucji Bogusław Kośmider.
Decyzja będzie miała wpływ na prawo ochrony środowiska
Dodał, że ważne jest, by NSA wydał w tej sprawie rozstrzygnięcie, bo w Sejmie złożony został przygotowany przez posłów PO (m.in. przez przewodniczącego sejmowej podkomisji ds. monitorowania gospodarki odpadami Tadeusza Arkita) projekt nowelizacji prawa o ochronie środowiska. Przewiduje on m.in., że samorządy wojewódzkie będą mogły określać rodzaje i jakość paliw stałych dopuszczonych do stosowania oraz parametry techniczne lub parametry emisji urządzeń do spalania. Uchwała w tej sprawie będzie jednak musiała określać obszar, na jakim obowiązują ograniczenia. Samorządy będą też mogły wprowadzić strefy ograniczonej emisji komunikacyjnej, ustalić ich granice oraz graniczne normy emisji zanieczyszczeń dla samochodów.
Jak mówił Kośmider decyzja NSA może mieć znaczenie dla kształtu tej nowelizacji. Autorzy rezolucji wskazali, że podobne starania – o wyznaczenie terminu rozprawy – Rada Miasta czyniła już wcześniej m.in. w sprawach mieszkaniowych i jej prośby były rozpatrywane przychylnie.
Radni przyjęli też uchwałę, w której zobowiązują prezydenta do podjęcia działań mających na celu udział gminy Kraków jako współuczestnika w postępowaniu przed NSA rozpatrującym skargę kasacyjną.
Podejmowane działania
Część radnych PiS uważa, że zamiast czekać na decyzję NSA, należałoby już teraz podjąć skuteczne i dopuszczalne przez prawo działania ograniczające smog. Można znieść opłaty viatoll na obwodnicy Krakowa, co sprawi, że ciężarówki będą z niej korzystać zamiast poruszać się przez miasto. Należy też skutecznie egzekwować uchwalony w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zakaz powstawania palenisk na paliwa stałe – mówił PAP szef klubu radnych PiS Włodzimierz Pietrus.
Rzeczniczka prasowa prezydenta Krakowa Monika Chylaszek powiedziała PAP, że gmina jest zainteresowana uczestnictwem w postępowaniu przed NSA. Jednak ekspertyzy prawne, którymi dysponujemy wskazują, że przepisy nie przewidują takiej możliwości. Uczestnikiem może być za to strona społeczna, np. stowarzyszenia, które w statucie jako cel na działania na rzecz poprawy jakości powietrza. Skoro uchwała została podjęta, zlecimy ponowną analizę – mówiła Chylaszek.
Sejmik woj. małopolskiego uchwalił w listopadzie 2013 r. zakaz stosowania w Krakowie paliw stałych, w tym węgla, do ogrzewania mieszkań i domów. Dopuszczono tylko spalanie drewna w domowych kominkach. Przepisy dotyczą nowych budynków, na które będą wydawane pozwolenia na budowę. Dla budynków już istniejących okres przejściowy na dostosowanie do nowych wymagań wyniesie pięć lat - przepisy zaczną obowiązywać od 1 września 2018 r.
Krakowscy radni uchwalili program osłonowy, przewidujący dopłaty dla tych, którzy w związku z rezygnacją z ogrzewania mieszkań węglem na rzecz gazu, energii elektrycznej lub oleju opałowego będą mieć wyższe wydatki, będzie on realizowany do 2022 r.(PAP)