© vepar5
Podstawowe ramy prawne ochrony powietrza w Polsce określa dział II (art. 85-96a) ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 1232 ze zm.). Akt ten stanowi swoisty szkielet, który uzupełniają inne regulacje o charakterze zarówno wykonawczym, jak i ustawowym.
Kraj podzielony na strefy
Powierzchnia kraju podzielona jest na strefy, którymi są: aglomeracje o liczbie mieszkańców większej niż 250 tysięcy (aktualnie prawo przewiduje 12 takich stref), miasta o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy (18 stref) oraz pozostałe obszary poszczególnych województw. W ramach każdej ze stref wojewódzki inspektor ochrony środowiska dokonuje oceny poziomów substancji w powietrzu za rok poprzedni oraz odrębnie dla każdej substancji dokonuje ich stosownej klasyfikacji. Szczegółowe poziomy dopuszczalne dla większości substancji określa z kolei rozporządzenie Ministra Środowiska. Wyniki oceny niezwłocznie przekazywane są zarządowi województwa. Opisane wyżej procedury nadzoruje i koordynuje Główny Inspektor Ochrony Środowiska, który na podstawie otrzymanych od jednostek wojewódzkich informacji dokonuje zbiorczej oceny jakości powietrza w skali całego kraju.
Plany awaryjne
Gdy przekraczane są dopuszczalne poziomy substancji, zarząd województwa opracowuje projekt uchwały w sprawie programu ochrony powietrza lub jego aktualizacji, którego integralną część stanowi plan działań krótkoterminowych. W przypadku gdy przekroczenie norm występuje na znacznym obszarze kraju, a środki podjęte przez organy samorządu terytorialnego okazują się nieskuteczne, Minister Środowiska może opracować krajowy program ochrony powietrza, który jest dokumentem o charakterze strategicznym. Obowiązujący aktualnie program dostępny jest na stronie internetowej resortu. Ustawa określa także sposób postepowania w przypadku stwierdzenia przekroczenia norm spowodowanych przenoszeniem zanieczyszczeń z terytorium innego państwa.
Zarządzanie kryzysowe i kontakt z mieszkańcami
W przypadku ryzyka wystąpienia lub faktycznego wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego, dopuszczalnego lub docelowego substancji w powietrzu zadanie poinformowania społeczeństwa o zagrożeniu spoczywa na barkach powoływanego przez wojewodę wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego. W jego skład wchodzą wojewoda jako przewodniczący, kierownik właściwej komórki urzędu wojewódzkiego, a także inne osoby wskazane przez wojewodę w zależności od potrzeb. Jeżeli okaże się to konieczne, zespół przekazuje także mieszkańcom zagrożonych terenów informacje o obowiązujących ograniczeniach i innych środkach zaradczych.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
