Finalna cena prądu w znaczącej mierze zależy od kosztów jego wytworzenia. Koszt ten stale rośnie, z uwagi na coraz droższe uprawnienia do emisji CO2, jakie zobowiązane są nabywać producenci energii. Na początku lipca 2021 roku osiągnęły one rekordowy poziom 58 euro/t(1). Do kosztu zakupu prądu należy doliczyć także opłaty za jego przesył. Te także wzrastają, z uwagi na dokonującą się transformację w sektorze energii i konieczność modernizacji i rozbudowy infrastruktury energetycznej. Jednocześnie, nie bez znaczenia jest coraz większe zapotrzebowanie na energię elektryczną, spowodowane pojawianiem się coraz większej ilości urządzeń i pojazdów elektrycznych. Pomimo tego, każdy z odbiorców energii może w pewnym stopniu zminimalizować jej koszty. Co zrobić, aby być świadomym konsumentem energii?
Kontrola zużycia
Niezbędnym działaniem jest przeprowadzanie bieżącej kontroli wykorzystania energii. Pozwoli to określić profil jej zużycia oraz obszary, w których zapotrzebowanie na nią jest największe, a zatem takie, w których istnieje najwyższy potencjał na jej zaoszczędzenie. Możliwe jest to na przykład poprzez wymianę urządzeń na bardziej energooszczędne, bądź zmianę zachowań wpływających na zużycie energii. Naturalnie, poprawa efektywności energetycznej przełoży się również na zmniejszenie zużycia energii, a tym samym jej kosztów. Bez bieżącej kontroli, trudne do ocenienia będzie, czy energia wykorzystywana jest w sposób optymalny.
Analiza kosztów
Kolejnym działaniem jest przyjrzenie się kosztom energii. Rachunek za prąd zawiera w sobie dwa elementy - koszt zakupu i dystrybucji.
Na koszt zakupu składa się opłata za wykorzystaną ilość energii [zł/MWh] oraz opłata handlowa [zł/mc], pokrywająca koszty obsługi sprzedawcy, tj. rozliczania czy fakturowania. W cenę zakupu wliczona jest marża sprzedawcy i to on określa także wysokość opłaty handlowej - co stwarza możliwości do negocjacji stawek, wyboru korzystniejszej oferty lub nawet zmiany sprzedawcy. Zapoznanie się z ofertami wielu sprzedawców pozwoli dokonać odpowiedniego wyboru, przekładającego się na obniżenie kosztów zakupu.
Koszty dystrybucji (nazywanej przesyłem) to dodatkowe pole do zredukowania należności za energię. Składają się one z opłat zależnych od zamówionej mocy (opłata sieciowa stała, opłata przejściowa) [zł/kW/m-c](2) oraz od ilości pobranej z sieci energii [zł/kWh](3). Dodatkowo pobierana jest miesięczna opłata abonamentowa [zł/mc]. Wysokości stawek poszczególnych opłat za świadczenie usług dystrybucji określa taryfa danego operatora, która, zanim zacznie obowiązywać, musi zostać zatwierdzona przez Urząd Regulacji Energetyki.
Taryfa określa ponadto grupy taryfowe, które najczęściej różnią się od siebie wysokością opłat w zależności od godzin poboru energii w ciągu doby, wysokości mocy zamówionej czy długości okresu rozliczeniowego. Pomimo tego, że wysokości stawek określonych w taryfie nie można negocjować z operatorem, odbiorcy mogą wpłynąć na to, w jakiej grupie taryfowej będą rozliczani. Dobierając odpowiednio parametry dystrybucyjne można w ten sposób zmniejszyć ostateczny rachunek. Ponadto, taryfa dystrybucyjna ustala sposób naliczania dodatkowych opłat za przekroczenia związane z mocą umowną i energią bierną. Mając świadomość występowania tych opłat, można poczynić działania skutkujące ich likwidacją.
Wnioski
Każdy odbiorca energii elektrycznej, chcąc skutecznie zoptymalizować jej koszty, powinien na bieżąco dokonywać analizy jej wykorzystania, kontrolować, w jaki sposób jest zużywana oraz rozliczana. Dzięki temu będzie mógł podjąć działania zmierzające do tego, by nie była marnotrawiona i by za nią nie przepłacać – zwłaszcza, że w perspektywie najbliższej przyszłości, będzie ona coraz cenniejszym dobrem.
Przypisy
1/ Ewolucja cen uprawnień do emisji. Stan na 23.07.2021. Źródło: CIRE.https://handel-emisjami-co2.cire.pl/st,34,514,me,0,0,0,0,0,ceny-uprawnien-do-emisji-co2.html?startDay=3&startMonth=06&startYear=2021&koniecDay=23&koniecMonth=07&koniecYear=2021&button=poka%BF2/ W przypadku odbiorców zakwalifikowanych do grupy taryfowej G, opłata sieciowa stała i przejściowa naliczane są według stawki zł/mc.3/ W przypadku odbiorców zakwalifikowanych do grup taryfowych A i B, stawka podana jest w zł/MWh.