Nowy unijny cel na 2030 rok ma zwiększyć pochłanianie dwutlenku węgla o 15%. Dla wszystkich państw Unii ustalono cele wiążące na poziomie krajowym na rok 2030. Ulepszono zarządzanie i monitorowanie, a kary za nieprzestrzeganie przepisów będą skuteczniejsze
Zwiększono unijny cel dotyczący pochłaniaczy CO2 w sektorze użytkowania gruntów i leśnictwa, co zmniejszy emisję gazów cieplarnianych w Unii w 2030 roku aż o 57% w porównaniu z rokiem 1990.
Parlament przyjął 479 głosami za, przy 97 głosach przeciw i 43 głosach wstrzymujących się, zmianę rozporządzenia dotyczącego sektora użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa. Ma ona usprawnić naturalne pochłaniacze dwutlenku węgla, dzięki czemu Unia Europejska stanie się do 2050 roku pierwszym kontynentem neutralnym klimatycznie. Zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem, rozporządzenie zwiększy też różnorodność biologiczną.
Unijny cel na 2030 rok w zakresie pochłaniania netto gazów cieplarnianych w sektorze gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa zostanie ustalony na poziomie 310 mln ton równoważnika CO2. Jest to o około 15% więcej niż obecnie. Dzięki temu nowemu unijnemu celowi zmniejszą się emisje gazów cieplarnianych w Unii w 2030. Będą one wynosić nie 55%, a 57% mniej w porównaniu z poziomem z roku 1990.
Wszystkie państwa członkowskie będą mieć wiążące na poziomie krajowym cele na 2030 rok w zakresie pochłaniania i emisji z tego sektora. Cele te będą oparte na ostatnich danych dotyczących poziomu pochłaniania i możliwościach dalszego pochłaniania. Obecne zasady będą obowiązywać do 2025 roku. Państwa Unii będą musiały pilnować, by emisje w sektorze użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa nie przekroczyły ilości, która została pochłonięta. Od 2026 roku kraje Unii zamiast wiążących celów rocznych będą miały czteroletni budżet na lata 2026–2029.
Zarządzanie, elastyczność i monitorowanie
Państwa członkowskie, by osiągnąć swoje cele, mogą kupować lub sprzedawać jednostki usuwania. Taka wymiana może zachodzić między systemami przewidzianymi tym rozporządzeniem i rozporządzeniem dotyczącym wspólnego wysiłku redukcyjnego. Dzięki temu mechanizmowi państwa członkowskie będą otrzymywać rekompensatę w przypadku klęsk żywiołowych, takich jak pożary lasów.
Lepiej będzie prowadzone monitorowanie, sprawozdawczość i weryfikacja emisji i pochłaniania. A to dzięki wykorzystaniu większej ilości danych geograficznych i teledetekcji, co pozwoli dokładniej śledzić postępy państw Unii w realizacji ich celów.
Jeżeli postępy krajów Unii nie będą wystarczające, będą one musiały podjąć działania naprawcze. Przewidziano również karę za nieprzestrzeganie przepisów: do celu państw na rok 2023 doda się 108% emisji gazów cieplarnianych powyżej ich budżetu na lata 2026–2029. Realizację celu Unii ma zapewniać Komisja. Najpóźniej sześć miesięcy po pierwszym globalnym podsumowaniu uzgodnionym na podstawie porozumienia paryskiego przedstawi ona sprawozdanie z postępów. W stosownych przypadkach Komisja podejmie działania następcze i przedstawi wnioski ustawodawcze.
Po głosowaniu sprawozdawca Ville Niinistö (Verts/ALE, FI) powiedział: „Przez ostatnich dziesięć lat pochłaniacze w Unii się zmniejszały. Dzięki temu rozporządzeniu sektor gruntów będzie miał swój udział w walce z kryzysem klimatycznym. Mamy teraz bardziej ambitny cel i zabezpieczenia, takie jak lepsze dane i surowsze wymogi dotyczące sprawozdawczości, większą przejrzystość, a także przegląd do 2025 roku. W tym akcie prawnym po raz pierwszy razem uwzględniono różnorodność biologiczną i kryzys klimatyczny, a państwa członkowskie będą musiały również wziąć pod uwagę zasadę nie czyń poważnych szkód”.
Kolejne kroki
Tekst musi teraz zatwierdzić Rada. Następnie zostanie on opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejdzie w życie 20 dni później.
Informacje ogólne
Przegląd rozporządzenia dotyczącego sektora użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa stanowi część pakietu „Fit for 55”. Jest to plan Unii, który ma do 2030 roku zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych o co najmniej 55% w porównaniu z poziomem z roku 1990. Taki cel zapisano w europejskim prawie klimatycznym.
Źródło: PE
