KE przedstawiła szczegóły planu REPowerEU

© V. Yakobchuk

Komisja Europejska zaprezentowała wczoraj szczegóły strategii REPowerEU⁽¹⁾, planu mającego na celu uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw kopalnych. - Niesprowokowana i nieuzasadniona agresja militarna Rosji przeciwko Ukrainie spowodowała poważne zakłócenia w światowym systemie energetycznym. Spowodowała trudności wynikające z wysokich cen energii i zwiększyła obawy związane z bezpieczeństwem energetycznym, wysuwając na pierwszy plan nadmierne uzależnienie UE od importu gazu, ropy i węgla z Rosji. Wysokie kwoty płacone przez Europę za rosyjskie paliwa kopalne - prawie 100 mld euro rocznie - pomagają Rosji w prowadzeniu wojny z Ukrainą – wskazuje KE.

Wśród zapowiedzianych zmian znajdują się propozycje dotyczące m.in. przyśpieszenia rozwoju OZE, ograniczenia zużycia energii, intensyfikacji działań w rozwoju sektora zielonego wodoru czy zakazu sprzedaży kotłów gazowych.

600 GW w fotowoltaice do 2030 r.

REPowerEU opiera się na założeniach pakietu Fit For 55, nie zmienia zatem kluczowych założeń dotyczących osiągnięcia co najmniej 55% redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. i neutralności klimatycznej do 2050 r. W strategii proponuje się jednak zwiększenie celów w zakresie energii odnawialnej – udział odnawialnych źródeł energii w końcowym zużyciu energii w 2030 r. wzrosnąć ma z 40% do 45%. W porównaniu z obecnie obowiązującym celem, ma to spowodować zwiększenie całkowitej mocy wytwórczej do 2030 r. do 1236 GW (wcześniej 1067 GW).

Komisja wyznacza cel w zakresie energii słonecznej - do 2025 r. ma powstać ponad 320 GW nowych instalacji fotowoltaicznych (czyli ponad dwa razy więcej niż obecnie), a do 2030 r. - prawie 600 GW. Aby to osiągnąć, w strategii przedstawiono m.in Europejską inicjatywę na rzecz solarnych dachów. Opublikowano również wyczekiwaną Strategię energetyki słonecznej⁽²⁾ (oddzielny artykuł: Konkretne cele dla PV. KE opublikowała treść pierwszej strategii energetyki słonecznej).

REPowerEU zakłada ponadto zwiększenie wykorzystania pomp ciepła. - W towarzyszącym komunikacie „EU Save Energy” Komisja proponuje szereg środków mających na celu przyspieszenie i zachęcenie do wdrożenia pomp ciepła, takich jak surowsze wymagania w zakresie efektywności energetycznej budynków, zmiany w wymogach ekoprojektu, które powinny doprowadzić do zaprzestania stosowania „samodzielnych” kotłów na paliwa kopalne (np. gazowych, węglowych i olejowych) najpóźniej do 2029 r. – wyjaśnia Polska Organizacja Rozwoju Pomp Ciepła Port PC.

Wśród założeń znalazła się ponadto propozycja zwiększenia do 13% (z 9% obecnie) wiążącego celu określonego w dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej.

10 mln ton wodoru

Strategia obejmuje swoim zakresem ponadto branżę wodorową. By zastąpić import rosyjskich surowców energetycznych KE ustanawia cel 10 mln ton rodzimej produkcji wodoru ze źródeł odnawialnych i 10 mln ton importu do 2030 r. - Komisja publikuje również dwa akty delegowane dotyczące definicji i produkcji zielonego wodoru, aby zagwarantować, że produkcja ta będzie prowadzić do dekarbonizacji netto – czytamy. KE zobowiązuje się ponadto przeznaczyć dodatkowe 200 mln euro na badania w tym zakresie.

210 mld euro do 2030 r. 

© Opracowanie własne na podstawie KE

KE wskazuje, że aby uniezależnić się od importu rosyjskich surowców energetycznych, realizacja celów zawartych w REPowerEU wymaga dodatkowych inwestycji w wysokości 210 mld euro 2027 r. (obecnie import surowców z Rosji kosztuje europejskich podatników prawie 100 mld euro rocznie). - Inwestycje te muszą być realizowane przez sektor prywatny i publiczny, a także na poziomie krajowym, transgranicznym i unijnym – dodano.

Jak wynika z danym KE 96% inwestycji w ramach strategii REPowerEU do 2030 r. będzie dotyczyło infrastruktury niezwiązanej z paliwami kopalnymi (szczegóły na wykresie obok). Większość przewidywanych inwestycji dotyczy: energii odnawialnej, efektywności energetycznej i elektryfikacji.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska