W okresie od 2005 do 2013 r. w Unii Europejskiej, przy malejącej wielkości pozyskania energii pierwotnej ogółem(1), notowano generalnie wzrost pozyskania energii ze źródeł odnawialnych. Wzrost ten obserwowano także w Polsce, przy czym poziom energii pierwotnej pozyskiwanej ogółem pozostawał raczej niezmienny.
Udział energii ze źródeł odnawialnych w energii pierwotnej ogółem w Polsce w roku 2005 wynosił niecałe 6 proc., a w roku 2013 był dwukrotnie większy, wynosząc prawie 12 proc. Podobnej skali wzrost zanotowano w krajach UE – z 13 do ponad 24 proc.
Energia odnawialna w Polsce głównie z biopaliw stałych
W UE energię ze źródeł odnawialnych w 2013 r. pozyskiwano głównie z biopaliw stałych (46 proc.), z wody (16,6 proc.), a także z wiatru (10,5 proc.). Liczące się w Europie nośniki OZE to także biogaz (7 proc.), biopaliwa ciekłe (6,7 proc.) i energia słoneczna (5,5 proc.).
Struktura pozyskania energii ze źródeł odnawialnych dla Polski różni się zasadniczo od tej w Unii Europejskiej. W Polsce wynika ona przede wszystkim z charakterystycznych dla naszego kraju warunków geograficznych i możliwych do zagospodarowania zasobów. Energia pozyskiwana ze źródeł odnawialnych w Polsce pochodzi w przeważającym stopniu z biopaliw stałych (prawie 77 proc. w 2014 r.) oraz z biopaliw ciekłych (ponad 9 proc.), z energii wiatru (nieco ponad 8 proc.), poza tym z biogazu (2,6 proc.) i wody (2,3 proc.). Wartości te przedstawia również wykres.
Rekordowy wzrost produkcji energii elektrycznej z wiatru
W latach 2010–2014 produkcja energii elektrycznej z OZE systematycznie rosła. Dominujące obecnie w tej dziedzinie odnawialne nośniki energii to biopaliwa stałe, wiatr, woda i biogaz.
W badanym okresie największy, bo aż siedmiokrotny wzrost produkcji zanotowano w przypadku energii z elektrowni wiatrowych. W 2010 r. wytworzyły one 1664 GWh energii, a w 2014 r. już 7676 GWh. Biopaliwa stałe
Podstawowym biopaliwem stałym jest drewno opałowe występujące w postaci polan, okrąglaków, zrębków oraz brykiety, pelety i odpady z leśnictwa, a także odpady z przemysłu drzewnego i papierniczego. Odrębną grupę stanowią paliwa pochodzące ze specjalnych plantacji przeznaczonych na cele energetyczne (drzewa, byliny, trawy, zboża) oraz pozostałości organiczne z rolnictwa i ogrodnictwa (np. odpady z produkcji ogrodniczej, odchody zwierzęce, słoma). Do grupy biopaliw stałych zaliczany jest również węgiel drzewny, rozumiany jako
stałe pozostałości destylacji rozkładowej i pirolizy drewna i innych substancji roślinnych.
Na wysokim poziomie utrzymywała się także produkcja energii elektrycznej w elektrowniach i elektrociepłowniach spalających biopaliwa stałe, choć występowały tu pewne wahania w latach 2012–2014. Produkcja w tych obiektach była w 2014 r. większa o ponad 55 proc. w porównaniu z 2010 rokiem.
Również w odniesieniu do instalacji wykorzystujących biogaz odnotowano wzrost produkcji energii elektrycznej, w 2014 r. wytworzono jej dwukrotnie więcej niż w 2010 r. Na ten wzrost wpływ miało dynamiczne zwiększenie wykorzystania biogazu zaliczanego do grupy „biogazy pozostałe” (w 2014 r. ponad sześciokrotny wzrost w porównaniu z 2010 r.).
Tendencję spadkową wykazuje natomiast produkcja energii w elektrowniach wodnych (w 2014 r. wytworzono o 25,3 proc. energii mniej niż w 2010 r.).
Jeśli chodzi o produkcję ciepła, to podstawowym nośnikiem OZE sątutaj biopaliwa stałe (97,9 proc. w 2014 r.). Pozostałe 2 proc. tej produkcji pochodziło w 2014 r. z biogazu (głównie z oczyszczalni ścieków i biogazu składowiskowego).
Ewa SzekalskaDziennikarz