Amazonia z ważną deklaracją. Region chce wspólnie powstrzymać wylesianie

Osiem krajów dorzecza Amazonki spotyka się w Belém w Brazylii, aby walczyć z wylesianiem.
© ricardo stuckert

Zielone płuca Ziemi, jak często określa się Amazonię, od lat podlegają drastycznie szybkiemu wylesianiu. Obszar wiecznie zielonych lasów deszczowych leży na terenie ośmiu państw. W 1978 r. podpisano Traktat o Współpracy Amazońskiej, na kanwie którego w 1995 r. powstała Organizacja Traktatu Współpracy Amazońskiej, która miała zatroszczyć się o zrównoważony rozwój regionu.

Trwające w dniach 8-9 sierpnia 2023 r. spotkanie można uznać za przełomowe, bo odbyło się pierwszy raz od 2009 r. O zaprzestaniu gospodarki rabunkowej na terenie Amazonii rozmawiały delegacje następujących krajów: Brazylia, Boliwia, Kolumbia, Ekwador, Gujana, Peru, Surinam i Wenezuela. Efektem rozmów było podpisanie „Deklaracji z Belem”. Dokument ⁽¹⁾zawiera 113 punktów. Jego autorzy podkreślają „pilną potrzebę uzgodnienia wspólnych celów do 2030 r. w celu zwalczania wylesiania, powstrzymania postępu nielegalnej działalności związanej z wydobyciem zasobów naturalnych oraz promowania podejść do planowania zagospodarowania przestrzennego i przejścia na zrównoważone modele z ideałem osiągnięcia zerowego wylesiania w regionie”. Nie wyznaczono jednak konkretnego celu, ani na poziomie ogólnym, ani też dla poszczególnych krajów.

Co ciekawe, w dokumencie pojawia się m.in. chęć nawiązania współpracy w zakresie certyfikacji i wyceny „produktów amazońskich” i zachęt do „uznawania usług środowiskowych i ekosystemowych”. Tego typu zwroty potwierdzają na, nomen omen, zwrot w polityce regionu, a zwłaszcza brazylijskiej.

Deklaracja podkreśla potrzebę ochrony zarówno samych lasów, jak i zasobów wodnych czy ludności rdzennej.

W kontekście międzynarodowych negocjacji warto odnotować, że deklaracja odnosi się m.in. do Agendy 2030, Porozumienia paryskiego, jak i Konwencji o Różnorodności Biologicznej czy Konwencji CITES. Odwołuje się też do egzekwowania deklaracji finansowych krajów rozwiniętych w kontekście odpowiedzialności za zmianę klimatu.

Czytaj też: 2022 rokiem kamieni milowych w ochronie środowiska

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog