Budżet NFOŚiGW 2,4 razy większy niż 16 funduszy wojewódzkich razem wziętych. Jest strategia na lata 2025-2028

© Jiraphiphat

Największy fundusz finansujący ochronę środowiska w Polsce ma nową strategię. - Dzisiaj Rada Nadzorcza NFOŚiGW przyjęła Strategię Działania Funduszu na lata 2025-2028, która wyznacza kierunki naszych działań na najbliższe lata – ogłosiła prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska Gospodarki Wodnej, Dorota Zawadzka-Stępniak na swoim linkedinowym profilu, podsumowując równocześnie mijające pół roku swojej kadencji. Wśród półrocznych osiągnięć wyliczono przyjęcie w czerwcu br. Wspólnej Strategii Działania NFOŚiGW z 16 Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na lata 2025-2028, o czym za moment, ale też uruchomienie i przygotowanie kilku naborów.

Prezes wyliczyła start 20 naborów na niemal 4 mld zł finansowania zielonych inwestycji z Funduszy Europejskich – FENIKS i FEPW, przygotowanie trzech naborów na 455 mln euro z KPO na termomodernizację szkół, rekultywację obszarów poprzemysłowych i wodoryzację gospodarki oraz przygotowanie szczęściu projektów programów z budżetem 10,7 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego na finansowanie transformacji energetycznej i elektromobilności i przekazanie ich do zatwierdzenia do Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Wspomniała także o zapewnieniu środków na kontynuację Programu Czyste Powietrze (na ten cel: 7,8 mld zł z programu FENiKS i ponad 3 mld zł z KPO).

© NFOŚiGW

Oczekując na upublicznienie strategii dla samego NFOŚiGW, warto przyjrzeć się danym zawartym w dokumencie rysującym ramy współpracy tej instytucji z funduszami wojewódzkimi. Chodzi o wspomnianą Wspólną Strategia Działania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej na lata 2025-2028⁽¹⁾. Podsumowanie roku 2023 wskazuje na tytułową znaczną przewagę w budżecie instytucji centralnej. NFOŚiGW dysponował 21,31 mld zł, podczas gdy na pozostałych 16 instytucji przypadło 8,88 mld zł łącznie. Wśród samych funduszy regionalnych, z największymi środkami rok 2023 zakończyły: fundusz w Łodzi (1,31 mld zł), Katowicach (1,34 mld zł) oraz w Warszawie (893 mln zł) i Poznaniu (845 mln zł). - Wynika to głównie z faktu różnego poziomu rozwoju gospodarczego regionów, wyzwań środowiskowych i sposobu gospodarowania środkami. Wartość aktywów netto pomiędzy najbardziej zasobnym i najmniej zasobnym wojewódzkim funduszem wynosiła w 2023 roku 1,23 mld zł. Oznacza to, iż ten pierwszy dysponował kwotą aktywów netto blisko 13-krotnie wyższą – czytamy w strategii. Duża przewaga w kasie NFOŚiGW wobec funduszy wojewódzkich widoczna jest od 2022 r. (wówczas było to 20,2 mld zł vs. 8,68 mld zł). Wcześniej wynosiła ona poniżej dwukrotności środków.

Jeśli chodzi o kierunki wydatkowania środków z wszystkich funduszy łącznie, gros kwot trafiło na ochronę klimatu i atmosfery - w latach 2021-2023 było to 2/3 wypłat, czyli ponad 20,53 mld zł. Drugim obszarem była ochrona wód i gospodarka wodna (3,86 mld zł). Trzecią wyszczególnioną kategorią była gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi (ponad 2 mld zł). Większość środków w tych obszarach wydatkowano w formie pożyczek.

Z dokumentu można też dowiedzieć się ile osób pracuje w NFOŚiGW oraz w wfośigw-ach. Na koniec 2023 roku w 16 wojewódzkich funduszach pracowały 1 603 osoby (koszty funkcjonowania wyniosły 337 mln zł). W NFOŚiGW kadra liczyła z kolei 748 osób (a koszty - 167 mln zł).

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.