Czy nastąpi boom w polskim sektorze budownictwa drewnianego?

© tanialerro

Projekt ustawy o zmianie ustawy o lasach⁽¹⁾ – jak czytamy w jego uzasadnieniu – przygotowano, aby rozwiązać problem niewystarczającej liczby mieszkań w Polsce. Zaproponowanym rozwiązaniem jest rozwój sektora budownictwa drewnianego. Domy drewniane miałyby stać się ciekawą i powszechnie dostępną alternatywą dla tradycyjnych domów murowanych. Co więcej, w projekcie ustawy niejednokrotnie podkreślono, że mowa jest o energooszczędnych domach drewnianych. Dlatego też drugim problemem, który może zostać częściowo rozwiązany dzięki realizacji rządowych planów, jest zanieczyszczenie powietrza powodowane niską emisją. Energooszczędność jest także ważna ze względu na unijne trendy w tym zakresie.

Wśród przytaczanych w projekcie zalet domów drewnianych znajdujemy:

1. krótki czas budowy (domu wielorodzinnego - 4,5-5 miesięcy, domu jednorodzinnego - 3 miesiące),
2. energooszczędność (zużycie energii cieplnej – 35-40 proc., a przy maksymalnym wykorzystaniu OZE - możliwość osiągnięcia parametrów 18-20 proc. zużycia energii cieplnej),
3. niskie koszty zużycia energii (około 25 proc.),
4. mały ciężar konstrukcji (w stosunku do tradycyjnego budownictwa murowanego budynki są lżejsze o 60 proc.), co umożliwia budowanie na terenach słabonośnych,
5. niewielką grubość ścian zewnętrznych (maksymalnie 32 cm: 16-24 cm drewno + 5-10 cm okładzina, podczas gdy tradycyjny dom - do 65 cm),
6. trwałość i wytrzymałość konstrukcji (okładzina ognioodporna przy grubości 22 mm czas przepalenia do drewna około 120 min.),
7. odporność na warunki atmosferyczne (wiatry),
8. łatwość przebudowy i modernizacji, konstrukcje modułowe, powtarzalne,
9. brak sezonowości (możliwość budowy o każdej porze roku).

Dom nie jest energooszczędny tylko dlatego, że jest drewniany

Obecnie budownictwo drewniane nie jest w Polsce tak popularne, jak w niektórych krajach europejskich. W praktyce może to skutkować np. trudnościami związanymi ze znalezieniem dobrze wykwalifikowanej ekipy budowlanej. Jest to o tyle ważne, że dom drewniany nie będzie energooszczędny tylko dlatego, że powstał z drewna. Aby spełniał on odpowiednie wymogi, potrzebne jest właściwe zaprojektowanie budynku, materiały wysokiej jakości, dobre wykonanie, a także świadomość mieszkańców, w jaki sposób użytkować taki dom.

Zachęta do budowy domów drewnianych może ponadto przyczynić się do wzrostu zapotrzebowania na usługi budowlane. Będzie to także wymagało stworzenia miejsc kształcenia kierunkowego, w których można będzie zdobyć wiedzę i umiejętności.

Powstanie spółka od wszystkiego?

Na mocy ustawy ma powstać spółka Polskie Domy Drewniane (PPD), której założycielami miałyby zostać trzy podmioty: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (LP), Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Bank Ochrony Środowiska (BOŚ). Planuje się, że NFOŚiGW wraz z BOŚ będą odpowiedzialne za opracowanie założeń finansowych. - LP miałyby tylko udostępnić grunty pod budowę. Obecnie w Dyrekcji Generalnej LP pracujemy nad opracowaniem wykazu gruntów do przekazania dla nowej spółki, Ministerstwo Środowiska „przepytało” gminy o ich potrzeby mieszkaniowe – została wysłana ankieta do ok 190 gmin – wyjaśniła nam rzecznik prasowa LP Anna Malinowska zapytana o rolę LP w Spółce PDD.

Artykuł 44c ustawy określa przedmiot działań PDD, którym jest energooszczędne budownictwo drewniane obejmujące budowę nieruchomości mieszkalnych, zarządzanie tymi nieruchomościami oraz ich wynajmowanie wraz ze sprzedażą. Dalej czytamy, że Spółka może również:

1. nabywać grunty, na których powstaną nieruchomości mieszkalne;
2. przeprowadzać remonty i modernizację obiektów przeznaczonych na zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych na zasadach najmu;
3. pozyskiwać lub tworzyć nowe rozwiązania technologiczne w zakresie przetwarzania drewna;
4. nabywać i przetwarzać surowiec drzewny, a także nabywać i sprzedawać produkty drzewne;
5. prowadzić inną działalność związaną z energooszczędnym budownictwem drewnianym i infrastrukturą towarzyszącą.

Spółka będzie więc miała szeroki wachlarz działań. Jeżeli ustawa wejdzie w życie w takim kształcie, to pojawienie się PDD znacząco zmieni rynek. Twórcy ustawy zapewniają w uzasadnieniu, że będą to zmiany pozytywne – powstaną nowe technologie, pojawią się nowe miejsca pracy, zwiększy się konkurencyjność małych i średnich firm z sektora. Tutaj pojawia się jednak pytanie, czy pojawienie się na rynku tak dużego gracza jak PDD raczej nie zaszkodzi małym przedsiębiorcom? Jak wynika bowiem z wyżej wymienionych zadań spółki, będzie ona mogła prowadzić praktycznie dowolną działalność w branży budownictwa drewnianego.

Drewniane „Mieszkanie plus”

Pomysł rozwoju budownictwa drewnianego w Polsce pojawił się w Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Ekobudownictwo (w tym budownictwo drewniane) zostało w SOR zaliczone do sektorów strategicznych, które mają szanse stać się przyszłymi motorami polskiej gospodarki oraz wpisane na listę tzw. projektów flagowych.

Również podmioty, które miałyby utworzyć PDD, już wcześniej wyrażały zainteresowanie tym tematem.

LP przygotowały program rozwojowy⁽²⁾ „Polskie domy drewniane – mieszkaj w zgodzie z naturą”. - Przedsięwzięcie zakłada opracowanie i wdrożenie standardów technicznych dla energooszczędnego budownictwa drewnianego powstającego w LP (…). Projekt kładzie nacisk na ochronę dziedzictwa architektonicznego oraz zanikających profesji związanych z obróbką drewna, poprzez wspieranie szkolnictwa zawodowego. Aktualnie trwają prace nad opracowaniem wzorcowych projektów leśniczówek i samodzielnych kancelarii leśniczego. (…) Być może pierwsze realizacje powstaną jeszcze w tym roku, ale to zależy od bardzo wielu czynników (czy nadleśnictwa zdąża przygotować i przeprowadzić procedury przetargowe, uzyskać niezbędne pozwolenia etc.) - opisywała projekt rzecznik prasowa LP. Program jest ponadto uzupełnieniem rządowego programu „Mieszkanie plus”.

BOŚ natomiast zachęca osoby zainteresowane budową drewnianego domu w technologii szkieletowej prefabrykowanej do ubiegania się o kredyt hipoteczny na preferencyjnych warunkach⁽³⁾.

NFOŚiGW w grudniu ubiegłego roku przeprowadził konsultacje publiczne⁽⁴⁾ projektu programu „Dofinansowanie energooszczędnych domów drewnianych”. Jak powiedział nam rzecznik prasowy Funduszu Sławomir Kmiecik, jeszcze nie przygotowano projektu uwzględniającego wyniki konsultacji. Niemniej, wkrótce możemy się go spodziewać.

Dominika Adamska
Sekretarz redakcji, geograf