
Redukcja emisji w przemyśle, regulowanym przepisami dyrektywy o emisjach przemysłowych (ang. Industrial Emissions Directive, IED), znacząco poprawi jakość powietrza, chroniąc tym samym zdrowie milionów Europejczyków – wynika z raportu Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem „Upgrading Europe's Air”.
Wspomniana dyrektywa jest głównym instrumentem UE regulującym emisje zanieczyszczeń z instalacji przemysłowych - od intensywnej hodowli zwierząt przez energetykę zawodową czy przemysł chemiczny po gospodarkę odpadami. Instalacje, których dotyczą przepisy IED - łącznie około 52 tys. instalacji - odpowiadają za około 20% całkowitej emisji zanieczyszczeń do powietrza w UE, około 20% emisji zanieczyszczeń do wód oraz w przybliżeniu 40% emisji gazów cieplarnianych. Instalacje te, zgodnie z przepisami, nie mogą powodować przekroczenia granicznych wielkości emisyjnych wynikających z zastosowania tzw. najlepszych dostępnych technik (skrót z ang. BAT).
Dyrektywa IED w trakcie zmian
W 2022 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek ustawodawczy ws. rewizji zapisów dyrektywy. Zdaniem autorów raportu fakt ten stanowi „jedyną w swoim rodzaju okazję” do zajęcia się problemem emisji przemysłowych.
- Wymagania dotyczące kontroli zanieczyszczenia powietrza dla elektrowni, przemysłu ciężkiego i rolnictwa w UE pozostały daleko w tyle za najlepszymi praktykami, powodując każdego roku dziesiątki tysięcy zgonów, których moglibyśmy uniknąć. Przegląd dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych jest jedyną w swoim rodzaju okazją do poprawy jakości powietrza w Europie i ochrony zdrowia Europejczyków – mówi Lauri Myllyvirta , główny analityk w Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem.
Dotąd stanowisko ws. IED przyjęła Rada UE. Stanowisko Parlamentu Europejskiego poznamy 25 maja br.
10 tys. zgonów rocznie
W badaniu uwzględniono skutki ograniczenia dopuszczalnych wielkości emisji w instalacjach objętych przepisami IED w państwach członkowskich UE i Wielkiej Brytanii. Jak wskazano, bardziej rygorystyczne limity w sektorze energetycznym i przemysłowym pozwoliłyby uniknąć około 120 tys. przypadków hospitalizacji z powodu chorób serca, ponad 7 mln dni ograniczonej aktywności i 10 tys. zgonów rocznie. Uniknięte koszty ekonomiczne szacuje się na 28 mld euro rocznie.
- Modelowaliśmy wpływ na zdrowie i koszty w dwóch scenariuszach, scenariusz „rzeczywisty" z najnowszymi zgłoszonymi emisjami do powietrza przez każdy sektor, oraz scenariusz „BAT" uwzględniający emisje w ramach bardziej rygorystycznych wartości wynikających z najlepszych dostępnych technik. Szacujemy, że zanieczyszczenie powietrza ze wszystkich ocenianych sektorów jest odpowiedzialne za 89,6 tys. zgonów rocznie w UE i Wielkiej Brytanii z odpowiadającym obciążeniem ekonomicznym dla krajów w wysokości 248 miliardów euro każdego roku. Liczby te można by zmniejszyć prawie o połowę, gdyby wszystkie kraje stosowały się do najlepszych praktyk określonych w konkluzjach dotyczących BAT, a konkluzje dotyczące BAT odzwierciedlały najlepsze praktyki międzynarodowe – czytamy.
W analizie wskazano, że emisje zanieczyszczeń powietrza z energetyki i przemysłu są odpowiedzialne za 17 tys. zgonów rocznie z powodu narażenia na PM2,5, ozon i rtęć. Wśród państw, których emisje mają największy wpływ w tym zakresie, wymieniono Niemcy, Francję i Polskę.
Zdaniem autorów analizy, sprowadzenie emisji generowanych w Niemczech do najniższego możliwego poziomu może uratować około 12,5 tys. Europejczyków i pozwolić uniknąć wydatków publicznych sięgających 34 mld euro. Francja i Polska mogą zapobiec śmierci 4 tys. obywateli i wydatkowania 11 mld euro z pieniędzy podatników. Prawie 3 tys. osób może uniknąć uszczerbku na zdrowiu, a 8 mld euro może zostać zaoszczędzone, jeśli limity emisji zostaną dostosowane we Włoszech. - Ze względu na transgraniczny charakter zanieczyszczenia powietrza, korzyści te dotyczą całego kontynentu – dodano.
Czytaj też: Nowe rozporządzenie rozwieje wątpliwości instalacji objętych dyrektywą IED? Projekt w konsultacjach
- Jeśli połączymy wszystkie zgony spowodowane emisjami z sektora przemysłowego jako całości z sektorem energetycznym, działalność przemysłowa i energetyczna Niemiec przyczynia się do największej liczby zgonów, wynoszącej ponownie około 6 000, przy czym działalność Polski powoduje ponad 2 000 zgonów rocznie, a Francji prawie 1 700 zgonów – czytamy.

Dziennikarz, inżynier środowiska