Energia odnawialna z pomocą publiczną. KE akceptuje programy Włoch i Danii

Zielona transformacja przyspiesza w kolejnych państwach członkowskich UE. Komisja Europejska (KE) zatwierdziła programy pomocy publicznej we Włoszech i Danii, opiewające odpowiednio na 9,7 mld euro oraz 1,7 mld euro. Środki wspomogą rozwój m.in. energetyki słonecznej i wiatrowej, a także biogazu.

Komunikaty nt. akceptacji obu programów zostały opublikowane przez Komisję 17 grudnia br. 9,7 mld euro, jakie na transformację energetyczną przeznaczą Włochy, wesprą przyrost nowych mocy odnawialnych w zakresie lądowej energetyki wiatrowej, energetyki słonecznej, energetyki wodnej, a także produkcję energii elektrycznej z gazów ściekowych. Jak skomentowała Teresa Ribera, wiceprzewodnicząca KE ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji, dzięki zrealizowanym inwestycjom państwo na Półwyspie Apenińskim zmniejszy swoją energetyczną zależność od paliw kopalnych z Rosji, wszelkie potencjalne zakłócenia wewnątrzunijnej konkurencji zostaną zaś ograniczone. Mowa o dodatkowych 17,65 GW nowych mocy zainstalowanych, które będą musiały znaleźć się w systemie w ciągu 36 miesięcy od momentu otrzymania wsparcia.

Czytaj też: Francja wesprze offshore. Pomoc publiczna zaakceptowana przez KE

Kontrakty różnicowe

Na czym ma ono polegać? Pomoc zostanie udzielona w ramach obowiązujących przez 20 lat dwukierunkowych kontraktów różnicowych obejmujących każdą wyprodukowaną i wprowadzoną do sieci kilowatogodzinę energii. Kontrakty obejmą 95% energii elektrycznej produkowanej przez beneficjentów. W przypadku ograniczeń generacji – na skutek polecenia operatora bądź zerowych lub ujemnych cen – wsparcie będzie udzielane za potencjał do wytwarzania energii. Beneficjenci będą wyłaniani podczas aukcji, z wyjątkiem instalacji o mocy poniżej 1 MW, które będą mogły zostać bezpośrednio objęte programem. – Wskazany budżet w wysokości 9,7 mld euro opiera się na szacunkach cen rynkowych; w przypadku wyższych cen niż jest to zakładane, rzeczywiste wsparcie netto może być znacznie mniejsze – precyzuje w swoim komunikacie Komisja. Włoski program został uznany za zgodny z przyjętymi 9 marca 2023 r., a poprawionymi po raz ostatni 2 maja br. Tymczasowymi ramami kryzysowymi i przejściowymi określającymi zasady udzielania pomocy publicznej. W ocenie KE, środki pozostają też „potrzebne, odpowiednie i proporcjonalne”, po to by przyspieszyć zieloną transformację i wesprzeć te rodzaje działalności gospodarczej, jakie zakłada plan przemysłowy Europejskiego Zielonego Ładu. Pomoc zostanie udzielona przed upływem 2025 r.

450 ton. ekw CO₂ mniej

Co do Danii, 1,7 mld euro (13 mld koron duńskich) pomoże w produkcji odnawialnego gazu („ulepszonego” biogazu oraz e-metanu), który zostanie wprowadzony do sieci; komunikat powołuje się przy tym na cele klimatyczne UE, a także rozporządzenie REPowerEU. Postawiony cel zakłada produkcję 7,9 petadżuli rocznie. Środki wesprą budowę nowych instalacji oraz rozbudowę istniejących, przy czym będą musiały spełniać kryteria emisyjności z dyrektywy RED III. Dodatkowo, instalacje produkujące e-metan zostaną zobligowane do przestrzegania wymogów dotyczących produkcji odnawialnych paliw pochodzenia niebiologicznego. Premia cenowa za każdy wyprodukowany gigadżul będzie udzielana przez 20 lat, a wyłanianie beneficjentów przebiegnie w trybie aukcji (w latach 2024-2030 odbędzie się ich pięć). Instalacje będą musiały zostać podłączone do sieci w ciągu trzech lat od momentu otrzymania pomocy. Program ma pomóc w redukcji emisji gazów cieplarnianych o ok. 450 ton ekw. CO₂ rocznie, począwszy od 2033 r., a także przyczyni się do duńskiego celu redukcji emisji o 70% do 2030 r. w porównaniu z poziomami z roku 1990. W ocenie Komisji, która uznała zgodność przedsięwzięcia z Wytycznymi w sprawie pomocy państwa na ochronę klimatu i środowiska oraz celami związanymi z energią z 2022 r., program pozostaje „konieczny” i „niezbędny”, zadziała również na zasadzie efektu zachęty.