W Unii Europejskiej około 18 mln mieszkańców cierpi z powodu długotrwałego narażenia na hałas komunikacyjny. Jednym z celów Komisji Europejskiej jest zmniejszenie liczby osób chronicznie niepokojonych przez hałas transportowy o 30% do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 2017 r. Jednak według oceny Europejskiej Agencji Środowiska (ang. European Environment Agency, EEA) osiągnięcie tego celu jest mało prawdopodobne.
Jak podaje EEA, wdrożenie obecnie obowiązujących w tym zakresie regulacji – nawet na wysokim poziomie (ambitny scenariusz) – spowoduje, że do 2030 r. liczba osób narażonych na wysokie poziomy hałasu zmniejszy się tylko o około 19%. Mniej ambitny scenariusz działań przełoży się natomiast na wzrost ludności narażonej na hałas nawet o 3% - głównie ze względu na przewidywany rozwój transportu drogowego, kolejowego i lotniczego.
Chociaż jest mało prawdopodobne, aby cel został osiągnięty dla wszystkich źródeł hałasu transportowego łącznie, prognozy różnią się w przypadku transportu drogowego, kolejowego i lotniczego. W przypadku hałasu kolejowego przewiduje się, że hałas wzrośnie – zarówno w przypadku podjęcia ambitnych działań, jak i tych mniej ambitnych, znacznie zmniejszyć ma się natomiast liczba osób narażonych na hałas lotniczy (w obu scenariuszach działań, a w scenariuszu optymistycznym nawet o 71%).
Wpływ hałasu na zdrowie
Długotrwałe narażenie na hałas szkodzi zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Agencja wskazuje, że w Europie liczba osób dotkniętych hałasem związanym z transportem jest znaczna, a co najmniej jedna na pięć osób jest narażona na przewlekły hałas, który może powodować niekorzystne skutki zdrowotne. Z analiz EEA wynika, że nawet 113 milionów Europejczyków doświadcza długoterminowego, utrzymującego się przez całą dobę hałasu na poziomie co najmniej 55 decybeli. Szacuje się, że długotrwałe narażenie na hałas środowiskowy powoduje 12 000 przedwczesnych zgonów i przyczynia się do 48 000 nowych przypadków choroby niedokrwiennej serca rocznie na terytorium Europy.
Czytaj też: EEA - narażenie na hałas środowiskowy powoduje 12 000 przedwczesnych zgonów w Europie
Co zatem należy zrobić?
Zdaniem Agencji główną przeszkodą w osiągnięciu celów UE w zakresie hałasu jest trudność w ograniczeniu dużej liczby osób narażonych na hałas drogowy - ogólna liczba osób narażonych na szkodliwe poziomy hałasu w ciągu ostatniej dekady utrzymywała się na stałym poziomie. EEA wskazuje, że aby osiągnąć większe postępy w ograniczaniu zanieczyszczenia hałasem, potrzebne są większe wysiłki w zakresie hałasu generowanego właśnie przez transport drogowy. Jak podano, w 2017 r. „ponad 14 mln Europejczyków było bardzo zirytowanych hałasem drogowym, w porównaniu z 2,5 mln w przypadku hałasu kolejowego i 1 mln w przypadku hałasu lotniczego”.
- Aby osiągnąć wyznaczony cel, środki musiałyby dotyczyć nie tylko obszarów z poważnymi problemami związanymi z hałasem, ale także obszarów, na których poziom hałasu jest bardziej umiarkowany. Połączenie środków obejmujących nowe lub bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące hałasu w transporcie drogowym, lepsze planowanie urbanistyczne i transportowe, a także znaczne ograniczenie ruchu drogowego w miastach mogłoby utorować drogę do osiągnięcia celu – dodano.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.