Ile znaczy cisza w cywilizacji hałasu?

© BillionPhotos.com

- Co to jest hałas? Czy jest nim głośny dźwięk? Nie do końca. Hałas to każdy dźwięk, który jest dla danego słuchacza, w danej sytuacji niepożądany. Hałas jest więc pojęciem daleko subiektywnym, a kwalifikacja dźwięku jako hałasu zależy od wielu czynników (…) – przekonują autorzy „Raportu Polska w decybelach” przygotowanego przez Stowarzyszenie na Rzecz Lepszej Akustyki w Budynkach „Komfort Ciszy” i Saint-Gobain⁽¹⁾. A jak to wygląda z medycznego punktu widzenia? Otóż narząd słuchu człowieka posiada zdolność słyszenia i analizy dźwięków w szerokim zakresie częstotliwości, tj. od 16 do ok. 20 000 Hz oraz dla natężeń od 0 do 120 decybeli (dB). Za bezpieczny dla słuchu poziom natężenia dźwięku uznaje się 85 dB w ekspozycji do 8 godzin. Za próg bólu uznaje się 130 dB i taki hałas działający impulsowo, jednorazowo i krótkotrwale może spowodować ostry uraz akustyczny, nagłą głuchotę⁽²⁾.

Gdzie ile ciszy?

Z raportu, który jest zapisem empirycznych pomiarów wykonanych przez autorów w okresie od grudnia 2019 r. do lutego 2020 r. w Warszawie, Łodzi, Krakowie, Gdańsku, Wrocławiu, Katowicach oraz Poznaniu dowiemy się, jaki jest poziom hałasu w centrach, osiedlach mieszkaniowych, przy głównych ulicach, ale też centrach handlowych i miejscach relaksu. Raport, co podkreślają autorzy nie jest mapą akustyczną, a jego celem jest przybliżenie Polakom pojęcia hałasu i zwrócenie uwagi, że komfort akustyczny w pracy, szkole czy miejscu zamieszkania ma znaczenie.

Czytaj też: Akustyk: hałasu nie da się zwalczyć, ale można nim zarządzać

Najcichszym miejscem w Polsce i Europie, co nie jest niespodzianką, okazała się komora bezechowa w krakowskiej Akademii Hutniczo-Górniczej, zaś najgłośniejszą z głównych ulic w największych aglomeracjach łódzka Aleja Mickiewicza, gdzie odnotowano dźwięk na poziomie 75,8 dB. Jednym z najgłośniejszych miejsc, bez względu na lokalizację, była stołówka szkolna. Poziom hałasu jest tam porównywalny z tym, który towarzyszy wjeżdżaniu na peron składu w warszawskim metrze.

Ogłuchnąć w szkole? Takie są fakty

„Program polityki zdrowotnej w zakresie wczesnego wykrywania zaburzeń słuchu wśród uczniów klas I oraz VIII szkół podstawowych na terenie m.st. Warszawy na lata 2020-2022” potwierdza powyższe wnioski. W „Informatorze o słuchu” dystrybuowanym obecnie w ramach programu w warszawskich szkołach możemy przeczytać, że „najbardziej narażone na hałas są dzieci i młodzież. Wyniki pomiarów natężenia hałasu panującego w szkołach są alarmujące – podczas przerw hałas osiąga poziom 110 dB. W takich warunkach następuje pogorszenie słuchu, które może utrzymywać się nawet 8 godzin”. Zaś z Raportu dowiadujemy się, że obiekty oświatowe projektowane po 2018 r. muszą spełniać wymagania tzw. Normy pogłosowej (PN-B-02151-4:2015-06). Ale czy spełniają?

Wiele szkół ma plany wyciszenia najgłośniejszych pomieszczeń i jest to dobry kierunek. Montaż materiałów dźwiękochłonnych na sufitach i/lub ścianach pozwala na redukcję hałasu nawet o kilkanaście decybeli. W obliczu faktu, że różnice w poziomie dźwięku rządu 8-10 dB nasze ucho odbiera jako dwukrotne zwiększenie głośności, nabiera dodatkowego znaczenia.

Hałas środowiskowy problemem globalnym

Polska nie należy do niechlubnych wyjątków. Z najnowszego raportu⁽³⁾ Europejskiej Agencji Środowiska „Zdrowe środowisko, zdrowe życie: jak środowisko w Europie wpływa na zdrowie i samopoczucie” wynika, że hałas jest drugim najważniejszym po zanieczyszczeniu powietrza czynnikiem powodującym obciążenie środowiska chorobami w Europie.

Szacuje się, że długotrwałe narażenie na hałas środowiskowy powoduje 12 000 przedwczesnych zgonów i przyczynia się do 48 000 nowych przypadków choroby niedokrwiennej serca rocznie w Europie. W sumie 22 miliony ludzi cierpi na chroniczną irytację, a 6,5 ​​miliona ludzi cierpi na chroniczne zaburzenia snu z powodu hałasu. Aż 20 proc. populacji UE jest narażonych na zwiększony poziom hałasu drogowego. EEA zwraca uwagę także na negatyw hałasu na rozwój poznawaczy dzieci, które są de facto bardziej narażone niż dorośli, ponieważ mają mniejszą kontrolę nad hałasem.

Czytaj też: EEA: narażenie na hałas środowiskowy powoduje 12 000 przedwczesnych zgonów w Europie

Problem nie jest „młody”. Już w 1995 r. odbyły się z inicjatywy Ligii Niedosłyszących pierwsze obchody Międzynarodowego Dnia Świadomości Zagrożenia Hałasem, który jest obchodzony rok rocznie, także w Polsce.

Katarzyna Zamorowska
Dyrektor ds. komunikacji