© marcin jucha
W dniach 19-21 września br. Polskę wizytowali członkowie Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego (Komisja PETI). Wizyta stanowiła tzw. misję wyjaśniającą (ang. fact finding mission) nieprawidłowości w zarządzaniu lasami publicznymi.. W spotkaniach z przedstawicielami Komisji udział wzięli m.in. administracja rządowa, lokalne władze samorządowe oraz organizacje pozarządowe.
Czytaj też: Lasy w pakiecie Fit for 55. Jak KE widzi przyszłość gospodarki leśnej?
Jak wyjaśnia Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ), misja wyjaśniająca członków Komisji PETI stanowiła odpowiedź na skargi, które zostały skierowane do Parlamentu Europejskiego w latach 2017-2018: w sprawie zaprzestania renowacji drogi narewkowskiej, w sprawie zapewnienia zgodności prowadzonej w Polsce gospodarki leśnej z prawodawstwem UE oraz w sprawie wycinek w Puszczy Białowieskiej.
Wycinki bez zatwierdzonych Planów Urządzania Lasu
Jedna z tych skarg złożona została przez siedem polskich organizacji pozarządowych (nr 805/2017). Organizacje zarzucały w niej m.in. brak przestrzegania przez leśników wymogów ochrony gatunkowej roślin i zwierząt, a także procederu prowadzenia wycinek bez podstawy prawnej, czyli zatwierdzonych Planów Urządzenia Lasu (PUL).
- Na spotkaniu mówiliśmy m.in. o tym, że Puszcza Białowieska mogłaby zostać ochroniona przed wycinką w 2017 roku i nie trzeba byłoby szukać sprawiedliwości przed unijnym Trybunałem, gdyby system zarządzania polskimi lasami uwzględniał głos obywateli oraz prawo do sądu. Niestety plany urządzenia lasów, według których prowadzi się wycinki, są traktowane w Polsce jako wewnętrzne dokumenty koncernu Lasy Państwowe, a nie decyzje administracyjne i przez to nie możemy skarżyć ich do sądów. Nasze wystąpienie spotkało się z dużym zainteresowaniem i otrzymaliśmy deklarację, że Komisja pochyli się z uwagą nad zgłaszanymi problemami – komentuje Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, organizacji składającej skargę nr 805/2017.
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot poinformowała ponadto, że delegatom przedstawiono także wyniki raportu „Lasy poza kontrolą”. - Raport ujawnia, że w Polsce dochodzi do nagminnego procederu wycinania lasów bezprawnie. W badanym okresie 14 miesięcy (od 03.2021 do 01.2022) Lasy Państwowe wycięły 2 mln m3 drzew, pomimo że nie posiadały sporządzonych, ocenionych i zatwierdzonych Planów Urządzenia Lasów, a tylko zatwierdzony PUL stanowi podstawę prawną do wycinek. Nadleśnictwa, na terenie których udokumentowano te nieprawidłowości, zarządzają łącznie 10% publicznych lasów w Polsce. Znaczna część wycinek prowadzona była w obszarach Natura 2000 i dotyczyła cennych starodrzewów i drzew o wymiarach pomnikowych – wskazuje Pracownia.
Czytaj też: Lasy publiczne - dobro wspólne, czy dobry interes?
Stanowisko resortu klimatu i środowiska
MKiŚ w komunikacie prasowym wskazuje, że kwestie sporne, których dotyczyła wizytacja, zostały już rozwiązane i „nie powinny już budzić żadnych wątpliwości”. Jak wyjaśniono, w kwestii prowadzenia gospodarki leśnej na obszarach chronionych „powiadomiono Komisję, że w wyniku przeprowadzonych prac nad nowelizacją ustawy o lasach oraz ustawy o ochronie przyrody z dnia 14 lutego 2022 r. dokonano niezbędnych zmian legislacyjnych, w wyniku których występuje pełna zgodność polskich przepisów dotyczących gospodarki leśnej z unijnym prawem ochrony środowiska”. Delegaci otrzymali ponadto informację, że „w przypadku Puszczy Białowieskiej wszelkie sporne działania zostały wstrzymane już w 2018 r., czyli 4 lata temu”. - Obecnie trwają prace nad utworzeniem dla trzech Nadleśnictw: Białowieża, Browsk i Hajnówka nowych planów urządzenia lasu na lata 2022-2031 – podaje MKiŚ.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
