Informacja na temat katastrofy odrzańskiej podczas posiedzenia sejmowej komisji

© Barbara

Członkowie sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa debatowali wczoraj (07.02.2023 r.) na temat katastrofy ekologicznej na Odrze, która miała miejsce w sierpniu ubiegłego roku. W trakcie zebrania komisji przedstawiciele m.in. Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Ministerstwa Infrastruktury oraz Wód Polskich udzielili informacji na temat obecnego stanu rzeki, w tym zasolenia wód, przyczyn i postepowań wyjaśniających okoliczności katastrofy, a także zmian legislacyjnych, jakie zapowiadane były w ubiegłym roku.

Czytaj też: Rzeki są wyjątkowym ekosystemem, w którym znikają dowody przestępstw…

Badania wody w rzece

Małgorzata Marciniewicz-Mykieta, zastępca dyrektora Departamentu Monitoringu Środowiska w GIOŚ, poinformowała, że prowadzone w ostatnim czasie badania wód w rzece nie wykazały odchyleń od obserwowanych w ciągu ostatnich 30 lat wartości w zakresie zasolenia Odry. Jak wyjaśniała, obserwowane są duże wahania stężeń zasolenia rzeki, są one jednak związane z warunkami hydrologicznymi oraz z charakterem zrzutów przemysłowych. - Z pewnością na przebieg tego parametru, a zwłaszcza przewodności elektrolitycznej, w okresie od sierpnia 2022 r. do stycznia 2023 r. miały wpływ warunki pogodowe – nawalne deszcze, jak i długo utrzymujące się wysokie temperatury oraz niski stan wód – mówiła.

Z przekazanych informacji wynika ponadto, że obecnie badania na Odrze prowadzone są w „stałych 20 punktach wzdłuż biegu Odry oraz na kanałach i głównych dopływach rzeki”. Próbki do badań pobierane są dwa razy w tygodniu – w poniedziałki i czwartki. - Prowadzony jest również dodatkowy program monitoringu badawczego w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska na 23 punktach pomiarowo-kontrolnych – dodała

Działania kontrolne

Anna Dębowiec, dyrektor Departamentu Inspekcji GIOŚ, wskazywała natomiast, że „wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska na bieżąco i nieustanie prowadzą działania kontrolne”. – Działania kontrolne są ukierunkowane na podmioty, które w pozwoleniach wodno-prawnych mają określone wartości dopuszczalne dla substancji powodujących zasolenie wód – mówiła. - Od sierpnia do końca roku przeprowadzono łącznie 339 takich kontroli (…). Na podstawie tych kontroli nie stwierdzono, że sytuację na Odrze spowodowało działanie któregokolwiek kontrolowanego zakładu – mówiła.

Czytaj też: Opublikowano raporty ws. przyczyn katastrofy odrzańskiej

Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Krzysztof Woś poinformował z kolei o prowadzonych przez Wody Polskie kontrolach. – Od 2021 r. prowadzimy identyfikację i lokalizację wylotów służących do odprowadzania ścieków i wód opadowych i roztopowych. W tym czasie do dnia dzisiejszego zidentyfikowaliśmy i skontrolowaliśmy 20 tys. tego typu urządzeń na obszarze całej Polski. Natomiast jeśli chodzi o dorzecze Odry, tej kontroli poddaliśmy 5 302 tego typu urządzeń. Niestety część z tych urządzeń nie posiada albo zidentyfikowanego właściciela albo też aktualnego pozwolenia wodno-prawnego – mówił Krzysztof Woś.

Jak wyjaśniał, w tej chwili trwają procedury wyjaśniające własność urządzeń, których właściciel nie został zidentyfikowany. - Jesteśmy w fazie legalizacji tych zrzutów, w stosunku do których udało się zidentyfikować właściciela – powiedział.

Woś dodał przy tym, że w 7 przypadkach nie udało się zidentyfikować właściciela, lub też zidentyfikowany w ramach postępowania właściciel nie podjął się procesu legalizacji urządzenia.

Dr inż. Grzegorz Janusz Dietrich, dyrektor Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza w Olsztynie, przypomniał natomiast wyniki przygotowanego przez Instytut raportu. – Według naszej oceny 50% ichtiofauny wodnej w Odrze swobodnie płynącej zginęło, zginęło też 85% gatunków chronionych i około 90% mięczaków – wskazał.

Informacja nie będzie przedstawiona na posiedzeniu Sejmu

W trakcie obrad Komisja rozpatrywała ponadto wniosek Koła Parlamentarnego Polska 2050 o przedstawienie na posiedzeniu Sejmu „Informacji na temat ponownie rosnącego zasolenia Odry i jego przyczyn, a także wyników postępowań wyjaśniających okoliczności katastrofy ekologicznej na Odrze w sierpniu tego roku oraz podjętych przez rząd długofalowych działań w celu zabezpieczenia polskich rzek, w tym zapowiadanych w sierpniu 2022 roku zmian legislacyjnych dot. rewitalizacji rzek”.

Zgodnie z decyzją Komisji, informacja ta nie będzie przedstawiona na posiedzeniu Sejmu. Za odrzuceniem wniosku głosowało 13 posłów, a za jego przyjęciem 7.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska