Zniszczenia wojenne na Ukrainie© Maksym
Z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) pt. „Koszty klimatyczne rosyjskiej inwazji” wynika, że ekwiwalent klimatyczny ataku Rosji na Ukrainę to aż 6% wszystkich emisji gazów cieplarnianych Unii Europejskiej w 2022 roku. W finansowym ujęciu może być to 16,6 mld euro.
- Szacujemy, zależnie od scenariusza, że całkowita wielkość emisji gazów cieplarnianych spowodowanych inwazją Rosji na Ukrainę w okresie luty-wrzesień br. mogła wynieść 98,1 mln ton ekwiwalentu CO2 w scenariuszu minimalnych emisji, 212,7 mln ton w umiarkowanym i aż 326,9 mln ton w scenariuszu maksymalnym. W związku z tym koszty klimatyczne wojny w różnych scenariuszach szacujemy na 6,5-25,5 mld euro, co przekłada się na 10-19% PKB Ukrainy – podaje w raporcie PIE.
Czytaj także: Rozpoczęcie COP27. Co mówili światowi liderzy?
Klimatyczne koszty wojny
Rosyjska inwazja na Ukrainę spowodowała znaczne szkody środowiskowe i klimatyczne, których nadrobienie będzie wymagało wielu lat pracy wspólnoty międzynarodowej. Raport wskazuje, że działania o wąsko rozumianym charakterze militarnym to jedynie około 0,5% całkowitych kosztów klimatycznych, na które składają się m.in. emisje z pożarów terenów leśnych i zabudowanych, wymuszone wojną migracje, niszczenie infrastruktury energetycznej, koszty odbudowy i przerwanej zielonej transformacji Ukrainy.
- Najistotniejsze będą koszty klimatyczne związane z odbudową Ukrainy po wojnie, przerwaniem zielonej transformacji i wojennymi migracjami – mówi Kamil Lipiński, analityk z zespołu klimatu i energii w PIE.
Autorzy raportu wskazują, że zielona odbudowa Ukrainy pozwoliłaby uniknąć nawet 115 mln ton emisji ekw. CO2 i ograniczyć koszty klimatyczne o 8,9 mld euro. Zielona odbudowa będzie konieczna również ze względu na to, że aż 4000 MW odnawialnych źródeł energii – co stanowi około 24% mocy wszystkich zainstalowanych źródeł OZE w Ukrainie - mogło zostać uszkodzonych i zniszczonych.
Zielona odbudowa szansą na obniżenie kosztów klimatycznych inwazji
Niska emisyjność gospodarek europejskich oraz transfer zielonych technologii umożliwiających szybką odbudowę zniszczonych i uszkodzonych mocy OZE, będą mieć kluczowe znaczenie w ograniczaniu wpływu rosyjskiej inwazji na klimat. Największą szansą na ograniczenie kosztów klimatycznych wojny jest zielona odbudowa, w której czynny udział weźmie UE, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone. PIE wyliczyło, że aktywne zaangażowanie w zieloną odbudowę i rozwój Ukrainy wymagałoby wsparcia przy budowie 14,4 GW elektrowni fotowoltaicznych i 3,1 GW elektrowni wiatrowych. Koszt klimatyczny takiej inwestycji wyniesie 21,2 mld euro, ale pozwoliłoby to ograniczyć emisję CO2 Ukrainy co najmniej o 39,5 mln ton.
- Z punktu widzenia ochrony klimatu, dynamiczne wsparcie rozwoju ukraińskich OZE jest ponad 12-krotnie wydajniejsze od mniej sprecyzowanego, ogólnego zaangażowania państw UE w proces odbudowy Ukrainy – podsumowali eksperci PIE w swoim raporcie.
Czytaj też: Apel burmistrzów UE ws. embarga na rosyjskie surowce energetyczne
Koszty zniszczonej infrastruktury to nawet 235 mld euro
Twórcy raportu PIE powołują się na Instytut Kijowskiej Szkoły Ekonomii, który oszacował, że skutkiem rosyjskiej inwazji jest zniszczenie infrastruktury o wartości co najmniej 95,4 mld euro. Z kolei straty spowodowane utrudnieniami w jej funkcjonowaniu wyniosły dodatkowe 126,7 mld euro, gdy minimalne koszty odbudowy infrastruktury wyliczono na 235 mld euro. Wyliczenia raportu dotyczą głównych obszarów życia społeczno-gospodarczego, dla których infrastruktura pełni kluczową rolę: mieszkalnictwa, transportu, przemysłu, energetyki, rolnictwa czy usług publicznych. Jednak najwięcej, bo aż 69,9 mld euro, mogą wynieść koszty rozminowywania terenów okupowanych przez wojska rosyjskie.
Damian NowickiDziennikarz
