© eyetronic
Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) opublikowało projekt Krajowego Planu Gospodarki Odpadami Komunalnymi 2028 (KPGO 2028). Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie KPGO 2028 wraz z załącznikami, w tym m.in. prognozą oddziaływania planu na środowisko opublikowano na stronach Biuletynu Informacji Publicznej MKiŚ(1).
Identyfikacja problemów gospodarki odpadami
Dokument ten, jak wskazuje resort, określa politykę gospodarki odpadami zgodną z hierarchią sposobów postępowania z odpadami. - W KPGO 2028 zawarta jest analiza stanu gospodarki odpadami, prognozy zmian w zakresie wytwarzania odpadów, cele oraz kierunki działań w zakresie polityki gospodarki odpadami, a także określone są zadania do realizacji dla odpowiednich jednostek organizacyjnych podległych Radzie Ministrów – podaje MKiŚ.
W dokumencie zidentyfikowano ponadto szereg problemów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi, odpadami opakowaniowymi, zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, olejami odpadowymi czy pojazdami wycofanymi z eksploatacji.
W zakresie odpadów komunalnych wskazuje się przede wszystkim na duży udział odpadów zmieszanych we wszystkich wytworzonych odpadach komunalnych, niewystarczającą ilość działań edukacyjnych na poziomie lokalnym w zakresie prawidłowej gospodarki odpadami i związaną z tym niewystarczającą świadomością i wiedzą społeczeństwa na temat właściwego postępowania z odpadami komunalnymi. Problem stanowi ponadto nielegalne postępowanie z odpadami, w tym porzucanie odpadów w miejscach do tego nieprzeznaczonych, niedobory odpowiedniej infrastruktury do przetwarzania odpadów oraz wzrost kosztów związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Resort wskazał w tym kontekście także na „niedostateczny udział producentów w kosztach zagospodarowania odpadów powstałych z ich produktów” oraz „duży udział opakowań trudnych do recyklingu”.
W zakresie odpadów opakowaniowych wśród głównych problemów wskazano natomiast brak wystarczających mocy przerobowych instalacji do recyklingu różnych rodzajów tworzyw sztucznych oraz trudności w porównywaniu danych dotyczących składu odpadów z tworzyw sztucznych pochodzących z różnych źródeł.
- Inna klasyfikacja odpadów z tworzyw sztucznych i materiałów wielomateriałowych stosowana jest przez sortownie odpadów i recyklerów, a inna przez instytucje wykonujące badania morfologii odpadów – czytamy.
Poziom recyklingu i inne dane zawarte w projekcie KPGO 2028
W KPGO 2028 przedstawiono szereg danych dotyczących stanu gospodarki odpadami w kraju w latach 2014-2020. Według najnowszych danych (za 2019 r.) na poziomie kraju osiągnięto poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu w wysokości 39%, natomiast średni procent gmin, które osiągnęły wymagany 30% poziom recyklingu za 2018 r., wynosił 84,4%.
Wskazano ponadto, że w 2018 r. w Polsce funkcjonowało 2019 Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK), przy czym 388 gmin (15,7%) nie dysponowało tego typu instalacją.
Plan na spalarnie
W dokumencie wskazano, że niezbędne moce przerobowe instalacji termicznego przetwarzania odpadów dla 2034 r. szacuje się na 4,2 mln Mg rocznie, przy czym w 2020 r. termicznemu przekształceniu poddano 2,8 mln Mg odpadów.
- Oznacza to, że brakujące wydajności tych instalacji, po uwzględnieniu instalacji będących aktualnie w fazie eksploatacji i 5 instalacji w fazie realizacji, o wydajności łącznej 2,26 mln Mg/rok, wyniosą ok. 1,94 mln Mg/rok. W tym możliwym zapotrzebowaniu mocy przerobowych mieszczą się cementownie, przetwarzające obecnie ok. 0,96 mln Mg palnych frakcji odpadów komunalnych. W przypadku utrzymania się w najbliższych latach obecnego poziomu współspalania odpadów w cementowniach, do realizacji pozostają instalacje o łącznej wydajności ok. 1 mln Mg/rok – czytamy.
Czytaj też: NFOŚiGW ma 3 mld zł na spalarnie odpadów
Wskazano jednak, że „udział procentowy zagospodarowania odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych w procesach termicznego przekształcania odpadów będzie zmienny w czasie i w przypadku zwiększania poziomów recyklingu będzie ulegał obniżeniu”.
Efekty wdrożenia KPGO 2028
- Przewidywanymi efektami wdrożenia w życie „Krajowego planu gospodarki odpadami 2028” będą: ograniczenie wytwarzania odpadów, zwiększenie ilości odpadów przekazywanych do recyklingu, wyeliminowanie nieprawidłowo prowadzonego zagospodarowania odpadów, podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz właściwego postępowania z odpadami – wskazano w uzasadnieniu.
Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
Przypisy
1/ Projekt KPGO 2028 wraz z załącznikami dostępny jest tutaj:https://bip.mos.gov.pl/strategie-plany-programy/krajowy-plan-gospodarki-odpadami/projekt-uchwaly-rady-ministrow-w-sprawie-krajowego-planu-gospodarki-odpadami-2028/