W ubiegłorocznym konkursie Eco-miasto Gdynia zdeklasowała inne miasta wygrywając w trzech z sześciu kategorii: mobilność zrównoważona, gospodarka odpadami i efektywność energetyczna budynków. W ramach tej ostatniej miasto podejmuje liczne działania, które koordynuje specjalna jednostka – Samodzielny Referat ds. Energetyki Urzędu Miasta Gdyni. Bardzo istotną inicjatywą jest wdrożenie systemu informatycznego, który pomoże lepiej zarządzać energią. InvisoLite, bo tak nazywa się elektroniczna aplikacja, umożliwia monitorowanie 450 budynków publicznych. Zaprojektowana i wdrożona została przez DK Energy Polska we współpracy z Matex Controls. Od 30 października ub. roku gromadzi dane na temat zużycia prądu, gazu i ciepła sieciowego w gdyńskich instytucjach. Umożliwia też monitoring zużycia wody oraz zużycia prądu przez miejskie oświetlenie i parkomaty.
Wyzwaniem czynnik ludzki
Do zbierania informacji z budynków przyczynia się 200 użytkowników – pracowników miejskich instytucji. - Dane dotyczące zużycia energii i wielkości opłat wprowadzają do systemu administratorzy budynków lub księgowe. Przyznaję, że jest to najtrudniejsza część całego projektu – mówi Hanna Górecka Banasik, kierownik samodzielnego referatu ds. energetyki. Jak mówi, szczególnie cenne jest wprowadzenie do systemu danych historycznych, stąd planowane są zachęty dla pracowników, którzy wprowadzą je najszybciej. - Dotąd cała buchalteria prowadzona była oddzielnie dla każdego budynku, teraz chcemy dokładniej przyjrzeć się obecnemu zużyciu energii i porównać je z danymi z lat ubiegłych - dodaje.
Dzięki analizie, raportowaniu i podjęciu dalszych działań wzrosnąć ma efektywność poboru prądu czy gazu. System obejmuje jednocześnie 1500 punktów poboru energii. Wśród korzyści płynących z użytkowania systemu wymieniana jest redukcja emisji CO2 do atmosfery, którą system oblicza na podstawie mniejszego zużycia energii pierwotnej. Gmina założyła, że do 2020 roku zmniejszy zużycie energii o 30 proc. redukując przy tym emisje CO2 o 21 proc. (w stosunku do roku bazowego 1999). Nie mniejszą wagę ma czynnik ekonomiczny.
Szkoła oszczędzi 50 tys. zł rocznie
- System pozwoli nam wychwycić anomalie, dowiedzieć się, który obiekt zużywa najwięcej energii i gdzie należy wprowadzić stosowne działania. Poprzez same działania miękkie w jednej ze szkół udało nam się uzyskać oszczędność 50 tys. zł rocznie na poborze gazu - podaje przykład Górecka-Banasik.
Oprócz dostrzegania anomalii, InvisoLite pomoże zoptymalizować umowy na dystrybucję energii elektrycznej i lepiej dostosować obecne taryfy. Ma również wesprzeć ocenę miejskich inicjatyw. Monitorowane ma być np. osiągnięcie ambitnego celu zmniejszenia o 50 proc. zużycia energii dzięki projektowi termomodernizacji. System wesprze też ocenę postępów w projekcie „Każdy wat na wagę złota”, w którym za wypracowane oszczędności szkoły otrzymują konkretne środki finansowe. Z systemu poza Referatem korzystają także miejskie wydziały odpowiedzialne za edukację, budownictwo oraz gospodarkę komunalną.
Wdrożenie kosztowało gminę 84,5 tys. zł netto (niemal 104 tys. zł brutto) i zostało sfinansowane z budżetu gminy bez dofinansowań. Referat oczekuje szybkiego zwrotu z inwestycji. Przy kilkudziesięciu milionach złotych wydawanych rocznie na energię to stosunkowo niewielki wydatek.
Marta Wierzbowska-KujdaRedaktor naczelna, sozolog
Tekst powstał w ramach projektu Eco-Miasto, którego celem jest rozpowszechnienie i wdrażanie w polskich gminach dobrych praktyk w zrównoważonym rozwoju. Projekt organizowany jest przez Ambasadę Francji w Polsce i Centrum UNEP/GRID-Warszawa. Teraz Środowisko jest wieloletnim patronem medialnym projektu.
