Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 12 września 2012 r. w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów upoważnienia dla osób, które mogą prowadzić gleboznawczą klasyfikację gruntów, nadaje starosta - bez ustawowych kryteriów wyboru. O ich określenie Rzecznik Praw Obywatelskich ubiega się od 2008 r. Jego zdaniem nadawanie upoważnień do wykonywania tego zawodu przez starostów nie znajduje odpowiedniej podstawy prawnej. – W Prawie geodezyjnym i kartograficznym nie ma zapisu określającego kwalifikacje dla osób ubiegających się o uprawnienie klasyfikacji gruntów na prawidłowym poziomie merytorycznym (…). Ustawa nakazuje, aby sposób i tryb prowadzenia klasyfikacji gruntów określano tak, by zapewniać jej prawidłowe i merytoryczne wykonanie – czytamy w komunikacie RPO.
Rozbieżne stanowiska MIiR i MRiRW
W odpowiedzi na liczne na przestrzeni lat wystąpienia RPO do kolejnych Ministrów Rolnictwa, resort ten w sierpniu 2016 r. przyznał słuszność Rzecznikowi w kwestii nowelizacji Prawa geologicznego i kartograficznego. Wskazano wówczas jednak, że organem właściwym do zmiany zapisów ustawy jest Minister Inwestycji i Budownictwa(1).
W marcu ub. r. RPO ponownie wystąpił w tej sprawie do resortu rolnictwa. Uzyskał wówczas odpowiedź, że „działania legislacyjne w tym zakresie prowadzone są w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju (MIiR)”. W opinii MIiR jednak wskazana ustawa nie jest aktem właściwym do określenia statusu klasyfikatorów gruntów.
- Minister Inwestycji i Rozwoju poinformował, że w jego opinii ustawa geodezyjna, jako akt regulujący sprawy geodezji i kartografii - należące do działu administracji rządowej: budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz budownictwo - nie jest aktem właściwym do określenia statusu klasyfikatorów gruntów – podaje RPO. - W ocenie ministra [MIiR – przyp. red.] regulacje dotyczące ustanowienia zawodu klasyfikatora, czyli nadawania uprawnień, zasad wykonywania zawodu, odpowiedzialności czy ewentualnego samorządu zawodowego, powinny mieć miejsce w aktach ustawowych pozostających w kompetencjach Ministra Rolnictwa, jako odpowiedzialnego za sprawy gleboznawczej klasyfikacji gruntów – dodano.
Odpowiedź Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
W związku z zaistniałą sytuacją, Rzecznik Praw Obywatelskich w styczniu 2019 r. zwrócił się do ministra rolnictwa Jana Krzysztofa Ardanowskiego o ostateczne potwierdzenie, czy w jego ocenie określenie wymagań dla gleboznawców należy do właściwości MRiRW.
W odpowiedzi wiceminister rolnictwa Rafał Romanowski zwrócił uwagę, że trudno się zgodzić ze stanowiskiem wyrażonym przez Ministra Inwestycji i Rozwoju, że Prawo geodezyjne i kartograficzne nie jest właściwym aktem do regulowania tego zagadnienia. - Mając na uwadze potrzebę ustawowej regulacji określającej niezbędne kwalifikacje osób ubiegających się o uprawnienia zawodowe w zakresie gleboznawczej klasyfikacji gruntów, w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi została przygotowana kolejna propozycja uregulowania tej kwestii w ustawie - Prawo geodezyjne i kartograficzne – dodał.
Jak wynika z przekazanego RPO listu(2), Minister Rolnictwa określi kwalifikacje dla gleboznawcy - razem z MIiR lub sam. Jak zaznaczył Romanowski, „w celu podjęcia wspólnych prac legislacyjnych w tym zakresie lub ewentualnie, po upoważnieniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do przeprowadzenia samodzielnej zmiany ustawy” stosowny projekt zmian ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne zostanie wkrótce przekazany Ministrowi Inwestycji i Rozwoju.
Jak wygląda codzienna praca gleboznawcy? Zachęcamy do obejrzenia naszego filmu z serii Portret Pracownika – Gleboznawca: niezbędny zawód przyszłości.
Napisano na podstawie informacji udostępnionych przez RPO
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
Przypisy
1/ W ostatnich latach nastąpiło kilka zmian w strukturze rządu. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju utworzone zostało 12 stycznia 2018 r. Do resortu włączono komórki organizacyjne i ich pracowników zajmujących się sprawami działu budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo z dotychczasowego Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.2/ Odpowiedź MRiRW z dnia 22 lutego 2019 r.https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Odpowied%C5%BA%20MRiRW%2022.02.2019_0.pdf