Farma PV© joachim
11 kwietnia br. odbędzie się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz innych ustaw, który jest procedowany pod numerem druku 3097 (wcześniej projekt nr UD369).
Dr Aleksandra Błaszczyńska-Śmigielska, radca prawny w Jacek Kosiński Adwokaci i Radcowie Prawni, wyjaśnia, że projekt reformy planowania i zagospodarowania przestrzennego, który trafił do Sejmu 23 marca br., zawiera bardzo istotne ograniczenia w zakresie dopuszczalności lokalizowania dużych farm fotowoltaicznych na podstawie warunków zabudowy.
- Po raz pierwszy ustawodawca zamierza uregulować wprost obowiązek lokalizacji instalacji OZE innych niż wiatraki na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Ograniczenia w tym zakresie będą ściśle związane z ochroną gruntów rolnych i leśnych, o co do samego końca walczyło z branżą OZE Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – zauważa.
Dodaje, że wymóg lokalizacji instalacji OZE innych niż wiatraki na podstawie miejscowego planu będzie dotyczył instalacji innych niż zamontowane na dachu, czyli wolnostojących na konstrukcjach wsporczych.
- W przypadku gruntów rolnych klas I-III oraz gruntów leśnych lokalizacja na podstawie miejscowego planu będzie obligatoryjna w każdym przypadku, bez względu na moc. Jeśli chodzi o grunty orne klasy IV, które stanowią w Polsce największy areał gruntów rolnych, obowiązek lokalizacji na podstawie planu dotyczy instalacji o mocy większej niż 150 kW lub wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej, bez względu na moc. W przypadku innych gruntów niż wskazane powyżej, obowiązek lokalizacji na podstawie miejscowego planu dotyczyć będzie tylko instalacji OZE o mocy większej niż 1000 kW – wskazuje.
Kluczowym aspektem reformy jest zastąpienie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego tzw. planem ogólnym gminy, który będzie wiążący także przy wydawaniu warunków zabudowy, a nie tylko, jak dotąd studium, przy uchwalaniu miejscowego planu.
- Aby z tej przyczyny nie powstał tymczasowy paraliż inwestycyjny branży OZE, ustawodawca przewidział, że do dnia utraty mocy przez studium (do dnia uchwalenia planu ogólnego albo najpóźniej do końca 2025 r.) będzie można lokalizować instalacje OZE inne niż wiatraki na podstawie warunków zabudowy, bez względu na moc – wyjaśnia.
Branża obawia się zamrożenia rynku na kilka lat
Prace nad zapisami obserwuje w szczególności branża energetyki słonecznej, która obawia się, że przedstawione w projekcie zapisy mogą wyhamować rozwój dużych farm fotowoltaicznych w Polsce.
Ewa Magiera, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaiki, powiedziała w rozmowie z Teraz-Środowisko.pl, że w ocenie branży fotowoltaicznej niektóre zaproponowane rozwiązania prawne negatywnie wpłyną na dalszy rozwój energetyki odnawialnej w Polsce.
- W art. 14 ust. 6a projekt przewiduje przywrócenie ograniczeń w lokalizowaniu instalacji fotowoltaicznych na gruntach rolnych najgorszych klas, w szczególności na klasie IV. Wcześniejsze wersje projektu dopuszczały dla IV klas gleby możliwość lokalizacji instalacji o mocy do 1 MW na podstawie decyzji o warunkach zabudowy. Objęcie gruntów rolnych klasy IV, stanowiących ok. 40% gruntów ornych w Polsce, szczególnym ograniczeniem w lokalizowaniu inwestycji OZE – dotychczas powszechnie uznawanych, także w obowiązującym ustawodawstwie, za grunty praktycznie nieprzydatne do produkcji rolnej – poważnie ograniczy zasób obszarów do wykorzystania pod nowe instalacje – wyjaśnia.
Dodaje, że projekt ustawy przywraca krytykowaną już wcześniej propozycję ograniczonego do 5 lat okresu obowiązywania decyzji o warunkach zabudowy, co może być niewystarczające do przeprowadzenia wszystkich etapów procesu inwestycyjnego dla instalacji fotowoltaicznych.
- Nawet jeśli się to uda, to wygaśnięcie decyzji WZ powoduje, że w przypadku późniejszych ewentualnych zmian dokumentów (np. pozwolenia na budowę) konieczne będzie wydanie nowej decyzji WZ, co wydłuży cały proces inwestycjo-budowlany i zwiększy obciążenie organów administracji – wyjaśnia Magiera.
Dodaje, że zgodnie z propozycją regulacji do końca 2025 r. wszystkie samorządy będą zobowiązane do uchwalenia planów ogólnych, co wydaje się obecnie terminem nieosiągalnym. W opinii organizacji konieczny jest dłuższy okres przejściowy na wprowadzenie proponowanych zmian w życie, co najmniej do 2028 r.
- Jeśli projekt w takim kształcie wejdzie w życie, możemy spodziewać się zamrożenia rozwoju energetyki słonecznej na kolejne 5 lat – wskazuje Magiera.
Przypomnijmy, że moc zainstalowana w energetyce słonecznej przekroczyła 12 GW, która jest znacznie zdominowana przez segment prosumencki (ok. 9,5 GW). Na rynku coraz częściej będą pojawiać się farmy PV będące wynikiem m.in. aukcji OZE organizowanych w ostatnich latach. Rząd planuje dalszy rozwój OZE w perspektywie 2030 i 2040 r. za sprawą aktualizacji Polityki Energetycznej Polski do 2040 r., której założenia w segmencie elektroenergetyki zostały przedstawione w ubiegłym tygodniu. Moc energetyki słonecznej ma sięgnąć nawet 27 GW do 2030 r.
Patrycja RapackaRedaktor
Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
