Nowy projekt tzw. ustawy śmieciowej stawia na ekonomiczne bodźce

© davidmariuz

Projekt noweli ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw⁽¹⁾ zawiera szereg zmian. Ministerstwo Środowisko, które przygotowało projekt, wskazuje, że zaproponowane rozwiązania realizują rekomendacje zawarte w Krajowym planie gospodarki odpadami do 2022 r. Przypomnijmy, że jest to już kolejna wersja nowelizacji tej ustawy.

Koniec z ryczałtem

Projekt zakłada, że gminy nie będą mogły - tak jak obecnie - ryczałtowo rozliczać się z firmami odbierającymi odpady. MŚ tę zmianę argumentuje tym, że dotychczasowe przepisy utrudniały lokalnym władzom kontrolę nad rachunkami, co mogło prowadzić do przeszacowania kosztów odbioru odpadów. Po zmianie prawa gminy będą rozliczać się z firmami odbierającymi odpady np. na podstawie masy odpadów, jaka została przekazana do przetworzenia. Projekt znosi też konieczność przekazywania odpadów komunalnych do instalacji regionalnych, co zdaniem MŚ powinno podnieść konkurencyjność i wyeliminować praktyki monopolistyczne, w tym ograniczenie ryzyka dokonywania zmowy cenowej.

Segregacja i jeszcze raz segregacja

Celem nowych przepisów ma być też zachęta do segregowania i de facto urealnienie różnicy między stawką opłaty za odbieranie odpadów zebranych selektywnie i stawką opłaty w przypadku, kiedy obowiązek selektywnego zbierania odpadów nie jest realizowany (wprowadzenie 2-krotnie wyższej stawki). MŚ przyznaje, że przeprowadzone ankiety i sygnały płynące od mieszkańców i zarządców nieruchomości jednoznacznie wskazały kryterium cenowe odpadów komunalnych, jako najbardziej skuteczną metodę zachęty do segregowania odpadów przez mieszkańców. - Świadomość ekologiczna jest niewystarczającym powodem do proekologicznych zachowań w tym zakresie – czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Kompostowniki z ulgami

Projekt zakłada, że gminy będą mogły podjąć uchwały, na mocy których właściciele domów jednorodzinnych, którzy posiadają kompostowniki i przetwarzają część odpadów powstających w gospodarstwie, będą płacić mniej. Sama deklaracja nie wystarczy, bo samorządy będą mogły skontrolować właścicieli i jeżeli okaże się, że w rzeczywistości nie kompostują oni odpadów, to stracą upust w opłacie śmieciowej. Ze zwolnienia z części opłaty będą mogli skorzystać ponownie dopiero po pół roku.

Zmiany dotyczyć będą również zasad ustalania rocznej ryczałtowej opłaty śmieciowej od domków letniskowych i nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. Będzie ona nie wyższa niż 10 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę za rok. Biorąc pod uwagę rok bieżący, to roczna opłata wynosiłaby 169,30 zł. W przypadku Rodzinnych Ogrodów Działkowych (ROD) opłata śmieciowa ma być ustalana jak dla nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.

Wyższe kary

Nowe przepisy pozwolą m.in. niezwłocznie usuwać odpady zagrażające życiu lub zdrowiu ludzi przez właściwe organy ochrony środowiska. Właściciel odpadów będzie zobowiązany do zwrotu kosztów. Jak wynika z projektu, Inspekcja Ochrony Środowiska będzie mogła korzystać w takiej sytuacji ze wsparcia finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Przewiduje również zaostrzenie kar za gospodarowanie odpadami niezgodne z przepisami oraz rozszerzenie opłaty recyklingowej na torby foliowe o grubości powyżej 50 mikrometrów.

Katarzyna Zamorowska
Dyrektor ds. komunikacji

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.