Ocalić 9 mld opakowań, stworzyć 4 tys. miejsc pracy. Apel o system kaucyjny w Wielkiej Brytanii

© Yurok Aleksandrovich

Pod listem do Starmera⁽¹⁾ podpisali się zarówno przedstawiciele organizacji trzeciego sektora – takich jak przeciwdziałająca zanieczyszczeniu środowiska odpadami Keep Britain Tidy, WWF, Greenpeace czy Reloop Platform – jak i biznesu; wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach oraz handlu. Autorzy przypominają liderowi Partii Pracy, który po wygranych wyborach zasiadł jako premier w gabinecie na londyńskim Downing Street, o złożonych deklaracjach ograniczenia ilości odpadów i zwiększenia cyrkularności gospodarki m.in. dzięki systemowi kaucyjnemu. – W świetle tych słów, chcielibyśmy ponownie zaznaczyć nasze niezachwiane poparcie dla systemu, intensywnie rozwijanego w rządowym Departamencie Środowiska, Żywności i Kwestii Wiejskich (ang. Department for Environment, Food and Rural Affairs – Defra; przyp. red.). Dzięki przygotowanym i gotowym do wdrożenia przepisom wykonawczym, system może być „szybką wygraną” dla rozpoczynającego swoją działalność rządu – piszą sygnatariusze, odwołując się do wcześniejszych prac nad brytyjskim systemem kaucyjnym prowadzonym przez poprzednie władze.

Czytaj też: Nie stać nas na trzy kroki do tyłu, by pójść pół kroku naprzód

Nawet 98% zwrotów

Jak stwierdzają autorzy listu, dzięki systemom kaucyjnym zanieczyszczenie środowiska odpadami opakowaniowymi po napojach – odpowiadającymi za nawet 75% zanieczyszczenia odpadami – może zmniejszyć się o aż 85%. Apelujący odwołują się do pozytywnych doświadczeń innych państw; dane opublikowane przez Reloop pokazują, że zwrot opakowań w systemie sięgał nawet 98%⁽²⁾. Za pilnym wprowadzeniem systemu kaucyjnego w Wielkiej Brytanii mają przemawiać racje środowiskowe, ale i ekonomiczne. Ustanowienie sprawdzonego w innych krajach rozwiązania według autorów pozwoliłoby uniknąć niemal 9 mld opakowań po napojach zamiast do recyklingu trafiających na składowiska, do spalarni lub zanieczyszczających środowisko, a rozwój niezbędnej w systemie infrastruktury zaowocowałby liczbą 3-4 tys. nowych zielonych miejsc pracy. – Zgodnie z szacunkami Defry, system kaucyjny przyniesie bieżącą wartość netto w wysokości 3,58-5,88 mld funtów – przekonują twórcy apelu.

System kaucyjny ma pomóc w osiągnięciu neutralności klimatycznej do połowy stulecia, zapewnić wysokiej jakości recyklat producentom opakowań na napoje i nie generować kosztów dla podatników (zamiast nich, ponoszą je wprowadzający na rynek). Kolejne argumenty, pokazujące m.in. b. wysokie poparcie społeczne dla systemu kaucyjnego, Brytyjczycy mogą ponownie znaleźć zagranicą – badanie Reloop z lutego br.⁽³⁾ pokazuje średnią 87,5% aprobaty w 34 państwach. Na Litwie ten sam wynik wyniósł 98%. Bliższego przykładu sukcesu dostarcza Irlandia, w której po wprowadzeniu systemu zwraca się do niego niemal 3 mln opakowań dziennie.

Czytaj też: Świat polubił systemy kaucyjne. Przegląd globalnych nastrojów z ostatniego dwudziestolecia

Środowisko nie będzie czekać

- Nasza wiadomość do premiera jest jasna; środowisko nie może czekać do jutra – skomentowała przedstawicielka Keep Britain Tidy Allison Ogden-Newton. Według działaczki, brak systemu kaucyjnego odpowiada za „wypadnięcie z obiegu” niemal 20 mln opakowań po napojach dziennie. – Pod wprowadzenie systemu położono już fundamenty i nowy rząd ma fantastyczną okazję, aby zrealizować tę politykę (…). System przyczyni się również do podniesienia poziomu recyklingu, co pomoże Wielkiej Brytanii osiągnąć długo oczekiwaną cyrkularność opakowań na napoje – stwierdziła. Temat systemu kaucyjnego pojawiał się też w poprzedzającej zwycięstwo Partii Pracy kampanii wyborczej – sondaż wykonany przez Reloop pokazał wówczas poparcie dla systemu wśród 7 na 10 Brytyjczyków⁽⁴⁾[4]. Intensywne przygotowania do wcielenia idei w życie trwają od miesięcy również w Polsce. Najnowszą odsłoną tych prac jest opublikowany niedawno i opracowany w Ministerstwie Klimatu i Środowiska projekt nowelizacji tzw. ustawy o systemie kaucyjnym, który opisywaliśmy tutaj.

Szymon Majewski
Dziennikarz