Koszty klimatyczne rosyjskiej inwazji w Ukrainie

© barks

- Konflikty zbrojne stanowią znaczne obciążenie także dla klimatu, pośrednio i bezpośrednio przyczyniając się do wzrostu emisji gazów cieplarnianych – wskazuje Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Opierając się na danych ukraińskiego Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych, PIE podaje, że koszt szkód (liczony od 24.02.2022 r. do 1.06.2022 r.) związanych dewastacją środowiska naturalnego szacowany jest na co najmniej 204 mld UAH, czyli ok. 6,4 mld euro.

Czytaj też: Apel burmistrzów UE ws. embarga na rosyjskie surowce energetyczne

- Łączna ilość emisji w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę może przekroczyć 695 mln ton CO₂ rocznie, niosąc za sobą znaczne koszty klimatyczne w wysokości 56,1 mld euro rocznie. Rok wojny rosyjsko-ukraińskiej będzie mieć zatem większy negatywny wpływ na klimat niż pozytywne efekty planowanych redukcji emisji w państwach UE w latach 2022-2025. Szybkie zakończenie rosyjskiej agresji na Ukrainę będzie podstawowym warunkiem powodzenia zielonej transformacji Europy – podaje PIE.

Emisje CO₂ w wyniku działań wojennych

Ukraińskie szacunki wskazują ponadto, że emisje, które miały miejsce w wyniku pożarów wywołanych przez rosyjską agresją, oscylują wokół 181 mln ton CO₂, co zbliżone jest do rocznych całkowitych emisji Ukrainy i 70 proc. średniej rocznej redukcji emisji w krajach UE w latach 2022-2030. Mniej niż 0,1% emisji związanych z rosyjską inwazją wynika bezpośrednio z ruchów wojsk, zniszczenia sprzętu wojskowego, a także zużycia energii i paliw.

- Dodatkowe emisje, wygenerowane przez armię rosyjską w procesie dewastacji 90% mienia w samym Mariupolu, Irpinie i Siewierodoniecku, obszarów o powierzchni 318 km², przed inwazją zamieszkałych przez ponad 0,58 mln ludzi, można ocenić na około 25,4 mln ton CO₂, czyli ponad 13% rocznej emisji Ukrainy w 2018 r. Dokładne obliczenie skutków tych działań będzie możliwe jednak dopiero po zakończeniu konfliktu – czytamy.

Co więcej, wstrzymanie rozwoju ukraińskiego sektora odnawialnych źródeł energii wywołane przez wojnę, może opóźnić zieloną transformację Ukrainy i spowodować dodatkową emisję 18,1 mln ton CO₂ w latach 2022-2030.

9080 mln ton CO₂e

W związku z konsekwentnie prowadzonymi działaniami zbrojnymi prowadzącymi do niszczenia przez armię rosyjską ukraińskiej infrastruktury energetycznej, tj. magazynów ropy naftowej, paliw i gazu ziemnego oraz rafinerii, Instytut przeanalizował emisje, które mogłyby mieć miejsce w wyniku zniszczenia ukraińskich zapasów ropy i gazu. Analiza PIE wskazuje, że działania te mogłoby wyemitować ponad 9080 mln ton ekwiwalentu CO₂ - to więcej, niż planowana przez UE redukcja emisji CO₂ netto w latach 2019-2038.

- Strategiczne zapasy ropy i produktów ropopochodnych Ukrainy, zgromadzone w 79 zbiornikach, są szacowane na około 1 mln m³. Ukraińskie zapasy gazu wynoszą obecnie 54 TWh (4,92 mld m³). Zniszczenie w konflikcie przez rosyjskie wojska jedynie 20 proc. tych zapasów oznacza emisję co najmniej 1820 mln ton ekwiwalentu CO₂, czyli więcej niż wynosi 5-letnia emisja CO₂ netto polskiej gospodarki – wyjaśnia PIE.

Odbudowa po wojnie a emisje CO₂

PIE wskazuje, że koszty klimatyczne odczuwalne będą jeszcze długo po zakończeniu wojny. Odbudowa Ukrainy i migracje wywołane wojną będą przekładać się na dodatkowe emisje CO₂ o wielkości co najmniej 57 mln ton CO₂ rocznie. Jak dodano, odbudowa kraju może wymagać „powrotu emisji nawet do poziomu sprzed 2014 r.”. To nawet o 40% więcej niż w 2018 r.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska