O tym, jak wiele skarg obywateli wpływa do Rzecznika Praw Obywatelskich w związku z niedogodnościami, np. zapachowymi, związanymi z tego typu odpadami oraz barierach formalno-prawnych, pisaliśmy tutaj.
Na ratunek gminom, czyli cele programu
Celem programu jest ograniczenie zagrożenia dla życia ludzi lub możliwości zaistnienia nieodwracalnych szkód w środowisku spowodowanych porzuconymi odpadami. Mianowicie w ramach tego programu priorytetowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zostaną dofinansowane przedsięwzięcia polegające na usunięciu i zagospodarowaniu niewłaściwie składowanych lub magazynowanych odpadów. Program uwzględnia także przeprowadzenie remediacji powierzchni ziemi w zakresie skutków spowodowanych oddziaływaniem usuwanych odpadów. Możliwe jest uzyskanie wsparcia w formie dotacji (do 80 proc. kosztów kwalifikowanych) lub pożyczki (do 100 proc. kosztów kwalifikowanych). Cały budżet nie jest jeszcze potwierdzony, wstępnie rozważano kwotę rzędu kilkuset milionów złotych.
Warunki, które gmina musi spełnić
Jednak, jak wyjaśniał podczas ubiegłotygodniowej konferencji prasowej Jarosław Roliński, dyrektor Departamentu Ochrony Ziemi w NFOŚiGW, nie może to być łatwa procedura pozyskiwania środków. Mianowicie jednostki samorządu terytorialnego ponad wszelką wątpliwość będą musiały wykazać, że zrobiły wszystko, co było możliwe z formalno-prawnego punktu widzenia, by odpady usunęły osoby zobowiązane do tego.
- W wielu wypadkach mamy do czynienia z odpadami niebezpiecznymi, które zgromadziły osoby rzeczywiście nieznane, ale są też przypadki, że organy gmin znają personalia tych osób, ale mimo wszelkich starań nie udało się wyegzekwować od nich obowiązku usunięcia tych odpadów. Rolą Państwa jest w takich wypadkach przyjść z pomocą, ale należy robić to z wielką ostrożnością, ponieważ szerokie otwarcie możliwości finansowania odpadów pozostawionych przez przedsiębiorców z naruszeniem prawa, mogłoby spowodować otwarcie finansowania nielegalnych zysków ze środków publicznych – skonkludował Roliński.
Ile jest takich miejsc w Polsce?
Według danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska jest ich kilkaset, ale tak naprawdę jeszcze trwa szacowanie. Wprowadzone zmiany ustawowe mają jednak zapobiegać powstawaniu kolejnych takich miejsc.
Wnioski o dofinansowanie można składać do dnia 20 grudnia 2019 r., nabór jest prowadzony w trybie ciągłym, a realizacja programu jest przewidziana na lata 2019-2026.
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.