Polska znowu podpadła Komisji Europejskiej

© Eisenhans

Co miesiąc Komisja Europejska przyjmuje pakiet decyzji dotyczących uchybienia unijnym zobowiązaniom przez poszczególne państwa członkowskie. Komisja podejmuje kroki prawne przeciwko tym państwom, które nie wypełniły swoich zobowiązań wynikających z unijnego prawa. Nie są to jeszcze formalne skargi do Trybunału, ale ostrzeżenia, które z czasem mogą (choć nie muszą) zostać skierowane na drogę sądową. Ogłaszając nowy pakiet decyzji Komisja zamknęła jednocześnie 161 wszczętych wcześniej spraw, w których kwestie sporne udało się wyjaśnić na drodze negocjacji.

Nie pierwszy i prawdopodobnie nie ostatni raz

Przeciwko Polsce toczy się obecnie 67 postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom z różnych dziedzin prawa. Do tego niechlubnego grona dołączyło na początku marca br.⁽¹⁾ postępowanie w sprawie nieprawidłowej zdaniem Komisji transpozycji przepisów dyrektywy ramowej w sprawie odpadów (dyrektywa 2008/98/WE). Komisja nie podaje co prawda szczegółów, ale prawdopodobnie chodzi o przepisy dot. ponownego użycia i recyklingu odpadów z budowy i rozbiórki oraz odpadów niebezpiecznych. Druga sprawa dotyczy przepisów w sprawie maksymalnych obciążeń i wymiarów pojazdów drogowych (dyrektywa 2015/719/UE). Dokument wprowadza bowiem odstępstwa i szereg wyjątków dla pojazdów ciężarowych o lepszych własnościach aerodynamicznych lub zasilanych paliwami alternatywnymi, które są zazwyczaj np. cięższe niż pojazdy konwencjonalne. Trzecie wezwanie dotyczy obowiązujących w Polsce zwolnień produktów gazowych i węglowych z podatku akcyzowego. Na podstawie przepisów unijnej dyrektywy 2003/96/WE, korzystające z nich przedsiębiorstwa mają (niejako w zamian) obowiązek wprowadzać rozwiązania w zakresie efektywności energetycznej idące nawet dalej niż wymagają tego unijne instrumenty, np. EU ETS. Polskie przepisy nie wymagają jednak od beneficjentów „wyprzedzania” poziomów efektywności energetycznej, co zdaniem Komisji powoduje zakłócenia konkurencji na europejskim rynku. Ostatnie ostrzeżenie dotyczy braku zgodności z unijnymi wymaganiami w kwestii magazynowania gazu ziemnego.

Wszystko w naszych rękach

Polska ma dwa miesiące na ustosunkowanie się do wszystkich zgłoszonych przez Komisję zarzutów. Jeżeli ta uzna wyjaśnienia za niezadowalające i stwierdzi, że Polska nie spełnia swoich zobowiązań wynikających z prawa UE, może przesłać formalne wezwanie do zapewnienia zgodności z prawem (tzw. „uzasadnioną opinię”⁽²⁾). W przypadku gdy państwo członkowskie nie zapewni zgodności z prawem UE, Komisja może podjąć decyzję o skierowaniu sprawy do Trybunału Sprawiedliwości. Niemniej jednak w ok. 95 proc. spraw o uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskie wywiązują się ze swoich obowiązków wynikających z unijnego prawodawstwa, zanim sprawy te zostaną przekazane do Trybunału.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik