Kolejna wersja projektu ustawy o opłacie produktowej. Pozytywne zmiany, ale…

Opłata produktowa
© burdun

Jak wynika z informacji zamieszczonych na stronach Rządowego Centrum Legislacji (RCL), projekt ustawy o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw (numer z wykazu: UC73), datowany na 6 grudnia 2021 r., przekazany został do rozpatrzenia w Komitecie do Spraw Europejskich. Na zgłaszanie uwag do projektu wyznaczono termin do 11 stycznia br. do godz. 15.00.

Pierwotnie projekt ustawy opublikowano 1 kwietnia ub. r. (o szczegółach projektu pisaliśmy w artykule pt. Opłata produktowa za jednorazowe opakowania plastikowe – jest projekt ustawy). Wyznaczono wówczas termin 21 dni na przekazanie uwag w ramach opiniowania i konsultacji publicznych, który następnie wydłużony został do dnia 5 maja 2021 r. Jak wynika z zamieszczonych na stronach RCL dokumentów, do projektu zgłoszono wówczas ponad 700 uwag. Wszystkie opublikowane dokumenty wraz z listą przesłanych uwag oraz drugą wersją projektu ustawy dostępne są w linku w przypisie dolnym⁽¹⁾.

Koszty poligonem doświadczalnym?

- Pragniemy docenić pozytywne zmiany w tej wersji w porównaniu z projektem pierwotnym, jak również wzięcie pod uwagę licznych uwag i propozycji, zgłaszanych w toku konsultacji publicznych przez organizacje reprezentujące wprowadzających produkty w opakowaniach – wskazuje Związek Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK w stanowisku do najnowszej wersji projektu ustawy. Jak dodano, „niemniej jednak, kilka kluczowych kwestii nie zostało wzięte pod uwagę”. – Apelujemy więc, aby zostały one uwzględnione w dalszym etapie prac legislacyjnych w ramach organów pomocniczych Rady Ministrów – czytamy.

Wśród kluczowych kwestii wymienia się m.in. naruszenie zasad pokrywania kosztów w ramach Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. - Projektodawca nie dysponuje żadnymi informacjami na temat faktycznie występujących kosztów, które wprowadzający dane produkty zobowiązani są pokryć, a stawkę daniny niezbędną do pokrycia tych kosztów planuje ustalić metodą „prób i błędów”. (…). Przedsiębiorcy objęci obowiązkiem wynikającym z projektu ustawy będą więc „testowani” kolejnymi stawkami jednostkowymi aż do momentu, w którym minister właściwy do spraw klimatu uzna, że są to stawki wystarczające do pokrycia danych kosztów – wskazano w stanowisku.

Związek podtrzymuje tym samym wcześniejszą obawę, wyrażoną w stanowisku z dnia 21 kwietnia 2021 r., że „opłata wnoszona przez przedsiębiorców będzie mieć charakter stricte parapodatkowy”.

Zwrócono ponadto uwagę na sprzeczności pomiędzy obowiązkami określonymi w projekcie ustawy a zapisami jednego z planowanych rozporządzeń wykonawczych. Mowa dokładnie o rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie stawek opłaty za zbieranie odpadów powstałych z produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, w tym odpadów pozostawionych w publicznych systemach zbierania odpadów, utrzymania tych systemów oraz uprzątania, transportu i przetwarzania odpadów (projekt z dnia 20 grudnia 2021 r.), które w życie wejść ma z dniem 1 stycznia 2023 r. - Oznacza to, że przedsiębiorcy nie mogą odprowadzić w 2022 r. jakichkolwiek opłat wynikających z art. 3k projektu ustawy, gdyż stawki tych opłat w dniu ich odprowadzania nie będą formalnie obowiązywały – wskazuje Eko-Pak.

Wątpliwości interpretacyjne oraz termin wejścia przepisów w życie

Wątpliwości Związku budzą ponadto „zapisy w projekcie, pozostawiające wciąż niejasności i pola do rozmaitych interpretacji”. Są to m.in. wątpliwości związane z brakiem lub nieprecyzyjnymi definicjami zawartymi w projekcie ustawy.

W związku ze wszystkimi wątpliwościami Związek postuluje, by część przepisów weszła do porządku prawnego dopiero z dniem 1 stycznia 2023 r. - Zmiana ta pomoże też przedsiębiorcom, zwłaszcza małym i średnim, lepiej się do nowych obowiązków przygotować bez uszczerbku dla ich kondycji finansowej – skonkludowano.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska