Komisja Europejska ogłosiła w środę, że przeznaczy 121 mln euro na inwestycje w nowe projekty zintegrowane w ramach programu działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE). W porównaniu z ubiegłym rokiem kwota ta wzrosła o 20 procent. Komisja spodziewa się, że projekty zintegrowane pomogą uruchomić znaczne dodatkowe środki, pomagając państwom członkowskim w wykorzystaniu innych źródeł finansowania unijnego, w tym funduszy rolniczych, strukturalnych, regionalnych i badawczych, a także funduszy krajowych i inwestycji sektora prywatnego.2 projekty z Polski
Projekt zintegrowany programu LIFE – działanie na rzecz klimatu (klimat i energia): Przygotowanie do działań w dziedzinie klimatu w Małopolsce (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA)
W lutym 2020 r. województwo małopolskie przyjęło Regionalny Plan Działań dla Klimatu i Energii. Plan ten zakłada wspieranie tego regionu w Polsce w osiągnięciu celów UE w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Projekt zintegrowany wspiera wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii, dzięki czemu umożliwia regionowi przejście na gospodarkę niskoemisyjną. Zespół będzie mobilizował krajowe i unijne środki publiczne, jak również środki dostarczane przez sektor prywatny. Pieniądze te zostaną wykorzystane na finansowanie działań priorytetowych określonych w ramach Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii. Partnerzy zwiększą zdolności instytucjonalne oraz wiedzę specjalistyczną, organizując kursy szkoleniowe. Będą także analizować, jak rynek urządzeń grzewczych może stać się bardziej ekologiczny. Przewidują również, że w trakcie tego procesu powstaną zielone miejsca pracy. Zespół pragnie też zmienić negatywne postrzeganie działań w dziedzinie klimatu i w związku z tym będzie prowadzić kampanie edukacyjne, aby popularyzować wiedzę o zmianie klimatu.
Projekt zintegrowany programu LIFE – środowisko (gospodarowania wodami w dorzeczu): Sprzątanie terenów nad rzeką Pilicą (IP LIFE PL Pilica Basin CTRL)
Zgodnie z ramową dyrektywą wodną UE należy zapewnić dobry stan ochrony wszystkich europejskich wód powierzchniowych i podziemnych. Mimo takich założeń tylko 21 ze 126 części wód powierzchniowych rzeki Pilicy w Polsce jest w stanie dobrym. Celem tego projektu, zarządzanego przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, jest poprawienie jakości wód w zlewni tej rzeki. Zespół zajmie się działaniami określonymi w istniejącym planie gospodarowania wodami w dorzeczu Wisły. Wdrożą również inwestycje w pilotażowe projekty w zakresie niebieskiej i zielonej infrastruktury i biotechnologii wykorzystujące żywe organizmy. Prace zespołu pozwolą ograniczyć zanieczyszczenie na obszarach wiejskich oraz zwiększą retencję i usprawnią oczyszczanie wód opadowych na obszarach miejskich. W planach jest również ograniczenie zakwitów sinic w zbiorniku Sulejów oraz zwiększenie świadczenia usług ekosystemowych (korzyści dla ludzi płynące z przyrody), takich jak turystyka w dorzeczu Pilicy. Kampanie szkoleniowe i informacyjne powinny przyczynić się do zmniejszenia presji na zasoby wodne ze strony rolnictwa.
Finansowanie otrzymają m.in. dwa projekty z Polski : Przygotowanie do działań w dziedzinie klimatu w Małopolsce oraz Sprzątanie terenów nad rzeką Pilicą.
Projekty zintegrowane programu LIFE wspierają konkretne działania
- Aby zrealizować Europejski Zielony Ład, musimy zacząć uruchamiać bezprecedensowe środki przeznaczone w naszym długoterminowym budżecie i funduszu odbudowy na zieloną transformację Europy. Projekty zintegrowane programu LIFE wspierają konkretne działania na rzecz ochrony środowiska, odbudowy zasobów przyrodniczych i wspierania różnorodności biologicznej. Inwestując w nowe projekty zintegrowane, pomagamy krajom i regionom skutecznie stawić czoła kryzysowi klimatycznemu i kryzysowi różnorodności biologicznej oraz budować zrównoważoną i sprawiedliwą przyszłość - zaznaczył wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej Frans Timmermans.
- Środki przeznaczone na nowe projekty zintegrowane zapewnią wsparcie w przechodzeniu na zieloną gospodarkę, odbudowie zasobów przyrodniczych i odtwarzaniu różnorodności biologicznej, a także przyczynią się do poprawy odporności na zmianę klimatu w 11 zaangażowanych państwach. Projekty zintegrowane oferują państwom członkowskim znacznie większe środki finansowe i możliwości niż tradycyjne projekty LIFE, a tym samym pozwalają im na realizację długoterminowych strategii, które umożliwią dokonanie rzeczywistych zmian w środowisku i poprawę warunków życia – dodał komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijus Sinkevičius.
Projekty zintegrowane podnoszą jakość życia obywateli, ponieważ pomagają państwom członkowskim w osiągnięciu zgodności z przepisami unijnymi w sześciu dziedzinach: przyroda, woda, powietrze, odpady, łagodzenie zmiany klimatu oraz przystosowanie się do zmiany klimatu. Zapewniają one wsparcie dla planów niezbędnych do wdrożenia przepisów w zakresie środowiska i klimatu w sposób skoordynowany i na dużą skalę terytorialną. Zapowiedziane dzisiaj inwestycje w ramach programu LIFE mają uruchomić znaczne dodatkowe środki z innych źródeł finansowania unijnego, w tym z funduszy rolniczych, regionalnych i strukturalnych, programu „Horyzont 2020”, a także od podmiotów krajowych i regionalnych oraz inwestorów prywatnych.
Projekty zintegrowane w skrócie
Ochrona przyrody: Pięć projektów ochrony przyrody realizowanych w pięciu państwach członkowskich (Łotwa, Słowacja, Włochy, Holandia i Niemcy) przyczyni się do odbudowy ekosystemów naturalnych, zgodnie z unijną strategią ochrony różnorodności biologicznej 2030, poprzez poprawę zarządzania siecią Natura 2000 i lepsze połączenie jej obszarów chronionych. Korzyści odniosą różne siedliska (w tym lasy, rzeki, grunty rolne, użytki zielone, torfowiska) oraz różne gatunki (między innymi gatunki wodne i ptaki).
Woda: By wspierać wdrażanie ramowej dyrektywy wodnej UE, w ramach projektu realizowanego we Francji wprowadzone zostaną środki mające na celu poprawę jakości wody w regionie Kraj Loary. W Polsce inny projekt przyczyni się do oczyszczenia dorzecza Pilicy, między innymi poprzez działania pilotażowe w zakresie niebieskiej i zielonej infrastruktury.
Gospodarowanie odpadami: By wspierać wdrażanie planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym, realizowany w Belgii projekt na rzecz ograniczenia ilości odpadów z tworzyw sztucznych będzie zachęcał do zrównoważonego podejścia w tej dziedzinie – od wydłużenia cyklu życia produktów po zapobieganie powstawaniu odpadów, ich ponowne wykorzystanie i recykling.
Łagodzenie zmiany klimatu: Realizowany na Węgrzech projekt pomoże ograniczyć uzależnienie tego państwa od węgla brunatnego. Finansowanie z programu LIFE pomoże Węgrom w stopniowej dekarbonizacji elektrowni Mátra poprzez zastąpienie jednostek wytwórczych opalanych węglem brunatnym rozwiązaniami opartymi na technologiach niskoemisyjnych. W Polsce województwo małopolskie skorzysta ze wsparcia z programu LIFE w realizacji Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii, aby zagwarantować sprawiedliwą transformację. Z kolei projekt realizowany w Irlandii przywróci około 10 tys. hektarów torfowisk (co odpowiada w przybliżeniu powierzchni Dublina), które mają wysoki potencjał składowania dwutlenku węgla.
Przystosowanie się do zmiany klimatu: Dzięki finansowaniu z programu LIFE portugalskie Azory staną się bardziej odporne na zmianę klimatu. Zespół projektowy pomoże w realizacji regionalnego programu przystosowania się do zmiany klimatu na wszystkich dziewięciu wyspach wchodzących w skład archipelagu.
Źródło: KE