W Ambasadzie Francji w Polsce odbyła się wczoraj konferencja pt. „Zanieczyszczenie powietrza a zdrowie Polaków", którą zdominowały złowrogie statystyki: chorób, zgonów i stężeń szkodliwych pyłów PM2,5 i PM10, czy rakotwórczego benzo[a]pirenu.
Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego przywołał informację o gigantycznym smogu w New Deli, która kilka dni temu obiegła i zszokowała świat. W Polsce informacje o smogu, szczególnie w okresie grzewczym, również wywołują emocje, ale nie w takiej skali. - Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że w polskich realiach zdarza się poziom zanieczyszczenia powietrza porównywalny do tego w Indiach(1) (patrz casus Rybnika) i nie jest traktowany jako stan zagrożenia publicznego, jak to się stało w New Deli – wskazał.
Polska w niechlubnej czołówce
Znajduje to potwierdzenie w najnowszym raporcie Europejskiej Agencji Środowiska (ang. European Environment Agency, EEA) „Air quality in Europe – 2019 raport”, który wskazuje, że jakość powietrza w Polsce należy do najniższych wśród większości państw UE. Dominika Mucha z Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej zauważyła, że pod względem najwyższych stężeń zanieczyszczeń, Polska zajmuje 19. miejsce w zakresie stężeń NO2, 2. miejsce w zakresie pyłów PM10 i, uwaga, 1. miejsce w zakresie stężeń pyłów PM2,5 i również 1. miejsce w zakresie stężeń B(a)P.
Statystyki wskazują, że rocznie blisko 50 tysięcy Polaków umiera przedwcześnie z powodu zanieczyszczenia powietrza.
Niska emisja: mieszkalnictwo i transport
Nie może być inaczej, skoro ok. 3,8 mln domów jednorodzinnych w Polsce jest ogrzewanych poprzez spalanie węgla i drewna. Z analizy przedstawionej przez Dominikę Muchę wynika, że 80 proc. z nich to kotły zsypowe (z czego ponad 40 proc. ma mniej niż 10 lat), z których emisje w porównaniu z automatycznym kotłem klasy 5 są 5-30-krotnie wyższe w przypadku pyłów i 10-30-krotnie wyższe w przypadku B(a)P. Może to dziwić, ale cały czas ponad 50 proc. nowoinstalowanych źródeł ciepła jest zasilana węglem lub biomasą. – Dodatkowym problemem jest brak termoizolacji w ok. 40 proc. budynków jednorodzinnych. Tylko ok. 10 proc. gospodarstw posiada warstwę termoizolacyjną powyżej 10 cm – stwierdziła prelegenta. Jednak, o ile emisje z sektora komunalno-bytowego w ostatnim czasie nieznacznie spadają, to emisje z transportu… wzrastają.
W Polsce jest obecnie zarejestrowanych ponad 27 mln pojazdów, z których 80 proc. to samochody starsze niż 10 lat, 57 proc., starsze niż 15 lat, a 37 proc. starsze niż 20 lat.
# ODDYCHAJ WARSZAWO
Miasto Stołeczne Warszawa wprowadziło Warszawski Indeks Powietrza (WIP), z podziałem na WIP Ogólny i WIP Zdrowotny (przeznaczony dla osób należących do jednej z czterech grup ryzyka zdrowotnego związanego zanieczyszczeniami powietrza(2)). Jak wyjaśniał Paweł Malka, naczelnik Wydziału Monitoringu Jakości Powietrza i Edukacji, „Warszawski Indeks Powietrza powstał po to, aby w prosty i skuteczny sposób informować warszawiaków o potencjalnym wpływie zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. Do ustalenia danego poziomu WIP wykorzystuje się m.in. wyniki pomiarów stężeń zanieczyszczeń powietrza. Ponieważ ich interpretacja (czy dany poziom zanieczyszczeń w powietrzu jest szkodliwy i jak bardzo) może być kłopotliwa, przedstawia się tę informację w sposób dostępny dla każdego”. Trwaja prace nad udoskonalaniem systemu.
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
Przypisy
1/ Np. z 7 stycznia 2017 r., stacja pomiarowa w dzielnicy Orzepowice w Rybniku wskazała wynik 1563 µg/m3. A to oznacza, że norma PM10 (50 µg/m3) została przekroczona o 3126 proc.2/ WIPz dla dzieci z astmą, dla seniorów, dla osób z chorobami układu krążenia oraz osób z chorobami układu oddechowego. Więcej informacji na stronie:http://wip.um.warszawa.pl/index.html