Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Które z technologii smart ograniczają wpływ na środowisko? Pytamy miast

Komunikacja z mieszkańcami i zarządzanie deklaracjami odpadowymi przez aplikacje, systemy informacji przestrzennej czy sterowanie zużyciem mediów – oto miejskie przełomy technologiczne ostatnich lat. Które pozwoliły zmniejszyć presję na środowisko?

   Powrót       24 lutego 2023       Zrównoważony rozwój   
Które z technologii smart ograniczają wpływ na środowisko? Pytamy miast

Zapytaliśmy polskie samorządy o przełomowe rozwiązania technologiczne oraz to, w jaki sposób pozwoliły ograniczyć oddziaływanie na środowisko. Rozwiązania dotyczyły m.in. transportu, odpadów czy zużycia energii, ale nie tylko. Raportujemy, że popyt na technologie smart city będzie tylko wzrastał, co widać także na polskim podwórku.

Kielce – selektywna zbiórka i interwencje środowiskowe

Kielce, nazywane miastem nowych technologii, wśród technologii zmniejszających wpływ miasta na środowisko wskazują tzw. system żółtej kartki. Jego wykonawca nanosi na mapę miejsca, w których, mimo deklaracji właściciela, brak jest selektywnej zbiórki odpadów. Wskazanie palcem ma, w założeniach urzędu miasta, pozwolić ograniczyć tego typu sytuacje. Drugim elementem jest aplikacja „Lokale”, która pozwala zarządcom wspólnot mieszkaniowych aktualizować dane zawarte w deklaracjach odpadowych. Innym rozwiązaniem jest aplikacja „Ulepszamy Kielce”. – Dzięki niej zbierane są bezpośrednio od mieszkańców miasta między innymi informacje dotyczące konieczności podjęcia interwencji i wykonania działań mających na celu ochronę środowiska – wskazuje Monika Merkun, kierownik Referatu Środowiska, Gospodarki Wodnej, Geologii i Hałasu w kieleckim Wydziale Gospodarki Komunalnej i Środowiska.

Kraków – wodociągi i system informacji przestrzennej

Technologie przenikają większość elementów funkcjonowania miasta Kraka. Przedstawiciele urzędu wskazują na holistyczną cyfryzację usług urzędowych, w tym stworzenie Miejskiego Systemu Informacji Przestrzennej. Ten umożliwia mieszkańcom, przedsiębiorcom oraz urzędnikom przeglądanie planów miejskich, poziomu hałasu oraz ryzyka powodziowego na danym terenie, w formie map. Planowana jest dalsza jego rozbudowa, w tym uruchomienie platformy współpracy i wymiany informacji.

Związany z wyzwaniami klimatycznymi postęp technologiczny widać też na przykładzie krakowskich wodociągów, bazujących na inteligentnym systemie zarządzania siecią wod-kan. Jak wskazuje miasto, może to być jeden z kluczowych elementów ochrony wobec deszczy nawalnych. Poza monitoringiem przepływów i rezerw w sieci ogólnospławnej w czasie rzeczywistym, system analizuje dane meteorologiczne oraz podpowiada jak zarządzać w czasie intensywnych, gwałtownych opadów.

Poza tym najnowsze technologie są stosowane w realizacji wielu usług komunalnych, np.: ruch tramwajowy i kołowy w mieście jest zarządzany z wykorzystaniem inteligentnych systemów (TTSS/UTCS), wdrożono zaawansowany system odbierania i przetwarzania odpadów: od sortowni po Zakład Termicznego Przetwarzania Odpadów, zasilającą miejską sieć elektryczną i ciepłowniczą, przy której powstaje Zakład Odzysku Energii. Miasto przygotowuje się też do wytwarzania czystego wodoru, równocześnie testując autobusy komunikacji miejskiej zasilane tym paliwem. – W ciepłownictwie stosujemy rozproszone indywidualne źródła ciepła oparte na OZE, budowane są pilotażowe stacje korzystające z innowacyjnej technologii uzdatniania zasolonych wód powierzchniowych - w gospodarce o obiegu zamkniętym, a nawet prowadzone są testy pojazdu autonomicznego w rzeczywistych warunkach komunikacyjnych - naukowcy z Politechniki Krakowskiej realizują to wspólnie z krakowskim MPK- wylicza przedstawicielka urzędu miasta Krakowa.

- Warunkiem sukcesu takich projektów jest dobra współpraca ze środowiskiem naukowym, a przede wszystkim wysoki poziom profesjonalizmu pracowników miejskich instytucji i jednostek, który pozwala na poszukiwanie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań oraz stosowanie najnowocześniejszych technologii, właściwych dla obszaru „smary city” lub „gospodarki w obiegu zamkniętym – czytamy w komentarzu.

Czytaj: Wodociągi w służbie miasta – nie tylko doskonała kranówka, ale i przewidywanie zdarzeń krytycznych

Katowice – audyty i obniżenie presji budynków na środowisko

Sandra Hajduk, rzecznik prasowy Urzędu Miasta Katowice, jako przełomowe wylicza wdrożenie Katowickiego Systemu Monitoringu i Analizy (350 punktów z kamerami) czy Inteligentny System Zarządzania Transportem, który zostanie wdrożony w pełni w 2024 r. - ITS zoptymalizuje ruch uliczny poprzez upłynnienie go na kluczowych skrzyżowaniach dzięki zastosowaniu zarządzania sygnalizacją świetlną przez odpowiedni algorytm oraz pozwoli na obserwowanie trendów i zarządzanie wolnymi miejscami parkingowymi, które są publiczne – mówi Hajduk. Trzecie rozwiązanie, wdrożenie systemu monitoringu nośników energii i wody z możliwością sterowania w budynkach publicznych (SMiS) pozwoli równocześnie znacznie ograniczyć presję na środowisko (wdrożenie w latach 2021-2024). SMiS obejmuje szereg urządzeń i elementów. Wymienić tu można liczniki energii elektrycznej i cieplnej, wodomierze, regulatory węzłów cieplnych, central wentylacyjnych i kotłowni oraz dodatkowe czujniki parametrów powietrza w budynkach użyteczności publicznej.

- Wdrożenie SMiS wpisuje się w trendy związane z transformacją energetyczną oraz działania zmierzające do uzyskania efektywności energetycznej, która znacząco wpływa na obniżenie emisji – informuje nas Sandra Hajduk. Jest ono wzmocnieniem działań na rzecz zrównoważonego rozwoju w ramach „innowacyjnego w skali ogólnopolskiej Miejskiego Centrum Energii”. - W ramach międzynarodowego projektu “MOLOC” przygotowanie systemu zostało poprzedzone analizami oraz audytami energetycznymi (…). Przy starcie wdrożenia system obejmował 61 budynków użyteczności publicznej. Docelowo będzie to 71 budynków, które będą sterowane w pełni dostosowanym systemem informatycznym. Optymalizacja zużycia energii oraz wody pozwala nie tylko na oszczędności budżetowe, ale również pozytywnie wpływa na obszary związane z ochroną środowiska – podkreśla.

Poznań – dialog z mieszkańcami i ochrona powietrza

W Poznaniu przełomem była aplikacja Smart City Poznań, służąca integracji kanałów komunikacji z mieszkańcami. Umożliwia wysyłanie powiadomień przez miasto, zgłoszeń przez użytkowników oraz kataloguje kluczowe dla mieszkańców usługi. - Patrząc na kwestię środowiska, aplikacja pozwala użytkownikom na zgłaszanie dostrzeżonych problemów w kategorii “Środowisko”, w której wyszczególniono podkategorie: “cieki wodne”, “powietrze” i “inne” - mówi Kacper Stępień z Biura Cyfryzacji i Cyberbezpieczeństwa Urzędu Miasta Poznania (UMP). - Dzięki temu, właściwe jednostki organizacyjne związane z UMP są szybko informowane np. o kominach, z których wydobywa się podejrzanie wyglądający dym, wraz ze zdjęciem i dokładną geolokalizacją miejsca zdarzenia – dodaje.

Przedstawiciel Poznania podkreślił, że przełomowe dla Biura Cyfryzacji było mocne zaangażowanie się w dotarcie do ukraińskich uchodźców za pośrednictwem portali miejskich. Wylicza rozbudowę miejskiej strony w jęz. ukraińskim czy implementację wtyczki z tłumaczeniem, a także portale do koordynowania pomocy wolontariackiej czy ułatwienie procesu nadawania numeru PESEL.

Analogiczne działania prowadzono w wielu miastach. To wysiłek, który podjęło wielu polskich samorządowców, o czym warto wspomnieć w rocznicę napaści Rosji na Ukrainę.

Kolejne ważne rozwiązanie to “Atmosfera dla Poznania” – portal informujący o aktualnym stanie zanieczyszczeń powietrza w mieście oraz system informowania o jakości powietrza na kilkudziesięciu ekranach LCD, odsyłających mieszkańców (za pomocą kodów QR) na stronę ze szczegółowymi informacjami na temat aktualnych parametrów zanieczyszczeń powietrza w różnych punktach miasta. Strona informuje również o ewentualnej darmowej komunikacji miejskiej lub obostrzeniach w spalaniu paliw stałych.

Warszawa – IoT i zielony budżet obywatelski

W stolicy jeden z przełomów dotyczy wdrożenia Internetu Rzeczy (ang. Internet of Things). - W 2021 roku opublikowaliśmy platformę, która umożliwia zlokalizowanie czujników Internetu Rzeczy umieszczonych w przestrzeni miasta oraz uzyskanie danych w czasie zbliżonym do rzeczywistego dotyczących np. jakości powietrza (ponad 160 czujników), parametrów pogodowych (16 lokalizacji), hałasu, wolnych miejsc parkingowych (24 lokalizacje), dostępnych rowerów na poszczególnych stacjach czy otwartych eko-punktów (np. PSZOK, MPSZOK) – informuje Wydział Projektów Smart City w Biurze Informatyki Urzędu m.st. Warszawy. Kolejna sprawa to warszawski budżet obywatelski, w którym w latach 2020-2022 zgłoszono blisko 2,5 tys. projektów w kategoriach: ochrona środowiska i zieleń miejska (599 zrealizowano lub realizacja trwa). Trzeci przełom to warszawska platforma e-usługowa, uruchomiona w 2021 roku, w czasie pandemii, cyfryzująca usługi i integrująca je zarówno z Krajowym Węzłem (ePUAP), systemami płatności (np. za podatek leśny i rolny), jak i systemami składania wniosków (o wymianę pieca) czy tzw. deklaracji śmieciowych.

- Każde z trzech wdrożeń ma potencjał do ograniczania negatywnego wpływu na środowisko. Przykładowo, dzięki bieżącej informacji o jakości powietrza (na platformie IoT) zarówno mieszkańcy jak i władze miasta mogą podejmować codzienne decyzje przekładające się np. na zmniejszenie szkodliwej emisji (np. wybór komunikacji publicznej zamiast samochodu prywatnego). Projekty ekologiczne realizowane z budżetu obywatelskiego, wprost przekładają się np. na zwiększenie zielonej infrastruktury w mieście (np. nasadzenia drzew). Z kolei możliwość załatwienia spraw urzędowych przez internet przyczynia się do zmniejszenia śladu węglowego przez zmniejszenie liczby podróży (np. wizyty w urzędzie) – komentują przedstawiciele Warszawy.

Wrocław – smart parkowanie

Z kolei stolica Dolnego Śląska wskazuje na system zajętości miejsc parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami i autokarów turystycznych. - To innowacyjne narzędzie wdrożone we Wrocławiu w 2020 r., (…) składa się z: detektorów, systemu przesyłu danych, aplikacji i platformy wymiany danych. Łącznie obejmuje on 221 miejsc parkingowych, w tym 112 miejsc dla pojazdów osób z niepełnosprawnościami (postój bez ograniczeń czasowych w wyznaczonych miejscach strefy A i B ) oraz miejsca dla autokarów turystycznych: czasowe (postój do 15 minut lub 30 minut) i odstawcze. W ramach systemu uruchomiona została aplikacja mobilna ParkDots informująca użytkowników o wolnych i zajętych miejscach parkingowych – informuje nas dyrektor działu m.in. SmartCity we wrocławskim urzędzie. W ramach programu CityLab realizowany jest także projekt pilotażowy testujący system i aplikację mobilną ParkSpaceEco, ułatwiającą znalezienie wolnego miejsca parkingowego w strefach płatnego parkowania. Aplikacja informuj.in.in. o lokalizacji parkomatów, rodzaju strefy płatnego parkowania oraz pozwala – na razie testowo – oszacować szansę na znalezienie wolnego miejsca parkingowego w wybranej strefie.

- Zarówno System zajętości miejsc parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami i autokarów turystycznych, jak i aplikacja mobilna ParkSpaceEco pozwalają na zwiększenie prawdopodobieństwa wyszukania wolnego miejsca postojowego, a co za tym idzie do zmniejsza ilość pojazdów poruszających się po mieście. Prowadzi to niewątpliwie do ograniczenia ogólnego ruchu samochodowego w mieście i zmniejszenia emisji spalin, a co za tym idzie do poprawy jakości powietrza – komentuje dział ds. SmartCity.

Rzeszów – współpraca biznesu, innowatorów i miasta

W Rzeszowie założono specjalne Centrum Innowacji Miejskich – Urban Lab, które prowadzi zadania z zakresu innowacji technologicznych i społecznych. Powołano tam program Business City Lab, który jest przestrzenią do testowania wybranych rozwiązań współpracy władz miejskich z mieszkańcami, przedsiębiorstwami oraz podmiotami naukowymi. Pierwsze osiągnięcia wylicza dla nas Małgorzata Michalska, kierownik Referatu Innowacji Społecznych, Centrum Innowacji Miejskich – Urban Lab, Urząd Miasta Rzeszowa. - Rzeszowski StartUP MIX – za nami spotkania startupowe, w których wzięło udział ponda 350 osób, zaś na scenie zaprezentowało się 12 startupów np. AquaRes - zaprezentował system sterowalnej mikroretnecji jako zastosowanie w adaptacji do zmian klimatu. Obecnie demonstrator (…) testowany jest w środowisku miejskim na terenie Zespołu Szkół nr 2 im. T. Rejtana w Rzeszowie. Za przykład innowacyjnych rozwiązań, które wpływają również na przestrzeń miasta możemy podać startup MyHive – automatyczny ul zbudowany w oparciu o autorską technologię umożliwiającą optymalizacją tradycyjnego procesu pozyskiwania miodu z ula – mówi Michalska. Kolejnym przełomem jest badanie i testowanie rozwiązań w przestrzeni miejskiej, w której stratupy mają szansę na wprowadzenie pilotażowych usług i produktów do przestrzeni miejskiej, a następnie ich skalowania. Najbliższy realizowany pilotaż będzie dotyczył mapowania wyznaczonych przestrzeni miasta. Trzeci to program Miejscy innowatorzy, umożliwiający dzieciom i młodzieży możliwość wypracowania wspólnych projektów z biznesem, a następnie zaprezentowania potopowych rozwiązań w przestrzeni miasta (najbliższy projekt innowatora obejmie obszar Green City).

- Miasta stoją obecnie przed wyzwaniem budowania nowoczesnej, konkurencyjnej i zarazem neutralnej dla klimatu gospodarki. Aby osiągnąć założone cele niezbędne, jest poniesienie nakładów w obszarach badawczych, edukacyjnych i wdrożeniowych. Dobrze zbudowana strategia przybliży do osiągnięcia rozwiązań zeroemisyjnych, a tym samym przybliży do neutralności klimatycznej miasta – wskazuje Michalska. - Presja dążenia do naturalności klimatycznej jest nieunikniona i tutaj dużą rolę odgrywa zaangażowanie również startupów oraz biznesu jako elementu technologicznego, społecznego i edukacyjnego – konkluduje.

Marta Wierzbowska-Kujda: Redaktor naczelna, sozolog Teraz SamorządWięcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Przyszłość Miast w Polsce: XVII Smart City Forum (16 listopada 2023)Już jest program 13. Forum Rozwoju Mazowsza - czekają na Was 2 dni inspirujących dyskusji oraz finał konkursu (02 listopada 2023)Modernizacja infrastruktury oświetlenia dróg. Nabór wniosków od 28 sierpnia (25 sierpnia 2023)Jak zaopiekować się wodą w mieście - strategia włodarzy polskich miast (13 kwietnia 2023)Retencja a plany zagospodarowania przestrzennego? Poradnik dla samorządów łączy urbanistów i ekologów (22 marca 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony