TSUE zajmie się ściekami na Słowacji. KE wnosi sprawę i zwraca się też do Polski

Po Rumunii i Bułgarii (których przypadki opisywaliśmy w zeszłym miesiącu), główny unijny organ wykonawczy stwierdził niedopełnienie obowiązków z zakresu zbierania i oczyszczania ścieków w następnym państwie Europy Środkowo-Wschodniej. Jak stwierdziła Komisja, Słowacja nie przestrzega zapisów dyrektywy z 21 maja 1991 r. (tzw. dyrektywy ściekowej), która - wymagając zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych za pomocą odpowiedniej infrastruktury - ma na celu ochronę ludzkiego zdrowia i środowiska. – Niezebrane i nieoczyszczone ścieki mogą (…) zanieczyszczać jeziora, rzeki, glebę, wody przybrzeżne oraz wody gruntowe – przypomina KE w komunikacie opublikowanym 17 października br. W rezultacie stwierdzonych uchybień, podobnie jak będzie to miało miejsce z Rumunią i Bułgarią, sprawie przyjrzy się TSUE.

Czytaj też: Mniej niż 40% gmin wiejskich prawidłowo zagospodarowuje ścieki. Będą środki na poprawę

Brak oczyszczania wtórnego w 17 aglomeracjach

Jakiego rodzaju naruszenia dyrektywy ściekowej w ocenie KE występują między Tatrami a Dunajem? Normy europejskiego prawa miały zostać złamane w 25 aglomeracjach (miejscowościach o wynoszącej co najmniej 2000 tzw. równoważnej liczbie mieszkańców). W siedemnastu z nich odprowadzenie ścieków do środowiska następowało bez wcześniejszego oczyszczania wtórnego, tj. usunięcia biodegradowalnej materii organicznej. Dziewięć aglomeracji nie dotrzymało wymogu dodatkowego oczyszczania biologicznego z usuwaniem azotu i/lub fosforu. Jednej aglomeracji dotyczą oba zarzuty. Zmagania Komisji ze Słowacją ws. przestrzegania dyrektywy nie są nowe; ostateczny termin osiągnięcia zgodności, jaki określono w traktacie akcesyjnym, minął z końcem 2015 r. Sprawa skierowana obecnie do Trybunału wiąże się z nieprzestrzeganiem obowiązków, które wskazały pośrednie terminy 31 grudnia 2010 r. oraz 31 grudnia 2012 r. Formalny list Komisji do Bratysławy ostał wysłany w lutym 2017 r., po czym w listopadzie 2019 r. nastąpiło wydanie tzw. uzasadnionej opinii. – Pomimo poczynienia pewnych postępów, słowackie władze nie uwzględniły w pełni wystosowanych skarg. Komisja uważa, że dotychczasowe wysiłki rządu Słowacji były niewystarczające, w związku z czym kieruje sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE – głosi komunikat. KE zauważa przy tym, że pozwane państwo korzystało ze środków unijnych skierowanych na gospodarkę wodno-kanalizacyjną w ramach polityki spójności – pomimo tego, że zapewnienie zgodności z dyrektywą jest obowiązkiem władz krajowych.

Polska a kąpieliska

Po upływie ponad trzydziestu lat, dotychczasowa dyrektywa o oczyszczaniu ścieków komunalnych zostanie niebawem zastąpiona swoją nowszą wersją. 5 listopada br. Rada UE przyjęła rewizję dokumentu z 1991 r. Zgodnie z nowymi przepisami, obowiązek zbierania i oczyszczania spadnie na wszystkie aglomeracje o równoważnej liczbie mieszkańców wynoszącej co najmniej 1000 zamiast obowiązujących do tej pory 2000. Do 2035 r. ośrodki tej rangi będą musiały wdrożyć oczyszczanie wtórne przed wprowadzeniem ścieków do środowiska. Na kolejne lata przewidziane jest rozszerzenie kolejnych obowiązków - związanych z oczyszczaniem trzeciego stopnia - o następne rodzaje aglomeracji. Zmieniona dyrektywa wprowadzi również Rozszerzoną Odpowiedzialność Producenta dla wytwórców środków farmaceutycznych i kosmetyków, którzy będą musieli ponosić co najmniej 80% kosztów dodatkowego oczyszczania ścieków ze spowodowanych przez siebie zanieczyszczeń. Co do interwencji Komisji w zakresie gospodarki wodnej, dotykają one również Polski. Jak informuje Polska Agencja Prasowa, 16 grudnia br. Bruksela skierowała do nas uzasadnioną decyzję wzywającą do usunięcia uchybień w zakresie m.in. przestrzegania dyrektywy o jakości wody w kąpieliskach. Poprzednie wezwanie, mówiące o nieprzyjęciu przez Polskę przepisów ws. monitorowania wody czy o niedostatecznym informowaniu o stanie kąpielisk, pojawiło się w październiku 2020 r. Na ustosunkowanie się do obecnej decyzji KE mamy dwa miesiące; później sprawa może trafić do TSUE.

Czytaj też: Model 3T optymalny dla branży wod-kan. Co zmieni nowa dyrektywa i co dzieje się nad Bałtykiem