Uznaniowość sejmików w sprawie RIPOK zakwestionowana

Skarżący zarzucił sejmikowi m.in. naruszenie art. 22 Konstytucji RP w zw. z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej⁽¹⁾ poprzez ograniczenie, wskutek podjęcia zaskarżonych uchwał, możliwości prowadzenia działalności gospodarczej przez skarżącego, bez podstawy prawnej.

Przedmiotem skargi była uchwała Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 5 stycznia 2017 r. nr XXXI/551/17 w sprawie uchwalenia Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Podkarpackiego 2022 wraz z załącznikiem w postaci Planu inwestycyjnego. Skarżący argumentował, że sejmik województwa nie miał prawa pominąć w WPGO 2022 oraz w uchwale w sprawie wykonania WPGO 2022 jego instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania (MBP) jako regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (dalej: RIPOK), ponieważ w świetle definicji zawartej w ustawie o odpadach (dalej: u.o.) stanowi ona właśnie taką instalację.

Stanowisko Sądu

WSA⁽²⁾ zauważył, że „Ustawodawca regulując zasady uchwalania planu gospodarki odpadami przewidział, że przedsiębiorcy realizujący, bądź chcący realizować przedsięwzięcie w ramach gospodarki odpadami, składają odpowiednie wnioski". Równolegle organ musi określić zapotrzebowanie poszczególnych regionów na pojemność oraz ilość instalacji w oparciu o dane statystyczne, prognozy z uwzględnieniem przepisów prawnych obowiązujących w tej materii.

Sejmik miał więc prawo do ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie na podstawie kompetencji przyznanych mu w art. 36 ust. 2 u.o., a mianowicie "Sejmik województwa uchwala plan gospodarki odpadami".

Decyzja nie może być uznaniowa

Dalej jednak w uzasadnieniu wyroku czytamy, żezdaniem sędziów przepis art. 35 ust. 4 pkt 2 ustawy o odpadach nie uprawnia Sejmiku Wojewódzkiego do wydania decyzji uznaniowej. WSA zwrócił uwagę, że w tym przypadku rola organu sprowadza się do oceny w zakresie: czy na terenie objętym jego gospodarką odpadami znajdują się podmioty spełniające prawne i technologiczne wymogi przewidziane dla RIPOK, a równocześnie istnieją potrzeby dla zapewnienia kompleksowej obsługi mieszkańców. W zakresie gospodarki odpadami organ ma obowiązek uwzględnienia przedsiębiorcy, który posiada instalację spełniającą ustawowe wymogi w ustaleniach planu, w szczególności, gdy ustalenia planu dla obsługi tego regionu przewidują potrzebę budowy dodatkowej instalacji.

Argumentacja przedsiębiorcy spełniała te kryteria.

Konkludując, z przepisów ustawy dotyczących sporządzania planu gospodarki odpadami wynika, że plan musi odzwierciedlać aktualne potrzeby regionu w zakresie gospodarki odpadami, w tym wskazanie odpowiedniej liczby RIPOK wystarczającej ze względu na ilość wytwarzanych odpadów komunalnych oraz uwzględniać istniejącą w regionie potrzebną infrastrukturę. Dodatkowo wojewódzki plan gospodarki odpadami powinien być zgodny z planem krajowym i musi służyć realizacji zawartych w nim celów.

NSA uchylił skargę kasacyjną Sejmiku Wojewódzkiego w dniu 04.10 2018⁽³⁾, sygn. II OSK 558/18. Wyrok jest prawomocny.

Katarzyna Zamorowska
Dyrektor ds. komunikacji

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.