46,1% na wod-kan, 29,6% na powietrze i klimat. Ekonomia ochrony środowiska wg GUS

© Kùmo

8,4 mld zł na gospodarkę ściekową i ochronę wód wydaliśmy w Polsce w 2023 r. – wynika z najnowszego opracowania GUS Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska 2023 r.⁽¹⁾ To 46,1% poniesionych ogółem nakładów na środki trwałe służące ochronie środowiska. Na drugim miejscu była ochrona powietrza atmosferycznego i klimatu (5,4 mld zł, tj. 29,6%), a na trzecim – pozostała działalność związana z ochroną środowiska (11,2%). Tuż za podium była gospodarka odpadami (10,6%). Pozostałe kategorie nie przekroczyły 1% wydatków, a były to: ochrona bioróżnorodności i krajobrazu, ograniczenie hałasu i drgań, ochrona gleb oraz wód podziemnych i powierzchniowych. Do kategorii „ochrona przed promieniowaniem jonizującym oraz „działalność badawczo-rozwojowa” nie przypisano udziału procentowego, co sugeruje brak wydatków na środki trwałe w tych obszarach.

Instalacje odpadowe o mocy 451 tys. ton/rok

GUS transponuje te środki na efekty rzeczowe. W 2023 r. inwestycje z zakresu ochrony środowiska przełożyły się na 55 oczyszczalni ścieków o łącznej przepustowości 47 tys. m³/dobę (w tym 48 oczyszczalni ścieków komunalnych - 38 tys. m³/dobę łącznie), a także 3,9 tys. km sieci kanalizacyjnej ściekowej oraz ok. 0,7 tys. km sieci kanalizacyjnej odprowadzającej deszczowej.

Struktura nakładów na środki trwałe służące gospodarce wodnej w 2023 r.© GUS

Czytaj też: 6% ścieków wymagających oczyszczania w 2023 r. nie zostało mu poddane

W kategorii ochrona powietrza wyliczono urządzenia do redukcji zanieczyszczeń gazowych o zdolności ok. 234 tys. ton/rok oraz do neutralizacji zanieczyszczeń pyłowych o zdolności ok. 5 tys. ton/rok.

W obszarze gospodarki odpadami, oddane do użytku urządzenia i instalacje do unieszkodliwiania i usuwania odpadów osiągnęły łączną wydajność ok. 451 tys. ton/rok.

Miliardy zł na regulację ujęcia wody

Tradycyjnie - w gusowskich podsumowaniach do ochrony środowiska wlicza się gospodarkę ściekową i ochronę wód, a oddzielnie traktuje się gospodarkę wodną. Na tę ostatnią wydano w 2023 r. łącznie 4,3 mld zł. Do tej kategorii wlicza się przede wszystkim inwestycje w ujęcia i doprowadzenia wody (50% wydatków), ale też budowę i modernizację stacji uzdatniania wody (ponad 20%), zbiorniki i stopnie wodne (ponad 15%), wały przeciwpowodziowe (poniżej 10%) oraz regulację rzek (ok 2-3%)⁽²⁾.

Czytaj też: Nawet -199 mm niedoborów wody do 10 sierpnia br. IUNG-PIB z danymi o suszy rolniczej

Prawie 50 km rzek uregulowanych w 2023 r.

Co sfinansowano z tych środków? Wśród efektów rzeczowych wylicza się ujęcia wody i uzdatniania wody o wydajności wynoszącej odpowiednio - ok. 75 tys. m³/dobę oraz ok. 86 tys. m³/dobę. Sfinansowano też budowę 13 zbiorników wodnych o łącznej pojemności całkowitej ok. 14,9 mln m3, 3 tys. km sieci wodociągowej, regulację 47,4 km rzek i potoków górskich. Znaleziono też środki na budowę lub modernizację 85,9 km wałów przeciwpowodziowych.

SDG oczami GUS

Co ciekawe i nieco z tematem powiązane, w tym tygodniu na stronach Głównego Urzędu Statystycznego pojawiły się eksperymentalne statystyki co do realizacji przez Polskę Celów Zrównoważonego Rozwoju Agendy 2030 (ang. SDG - Sustainable Development Goals). Pokazane dane są jak na razie wyrywkowe i cząstkowe, ale można w nich sprawdzić np. Można w nich sprawdzić ile wyniosła Oficjalna Pomoc Rozwojowa na rzecz mitygacji i adaptacji do zmian klimatu (patrz: przypis⁽³⁾).

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog