Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
09.12.2023 09 grudnia 2023

Zasoby dyspozycyjne w Polsce się kurczą. Ponad 25% zlewni bilansowych wymaga pilnych działań

Przyjęto plan przeciw niedoborowi wody. Aż 28 zlewni o ujemnych wartościach zasobów dyspozycyjnych zwrotnych znajduje się na Odrze. Aby zatrzymać postępujący proces suszy, zaplanowano szereg nowych inicjatyw zwiększających retencję w całej Polsce.

   Powrót       26 października 2023       Woda   

W Monitorze Polskim opublikowano uchwałę Rady Ministrów w sprawie przyjęcia „Programu przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2023-2023 z perspektywą do roku 2030” (PPNW). Do uchwały dołączono obszerny plik ze szczegółami programu.

„Polska dysponuje jednymi z najmniejszych zasobów wodnych w przeliczeniu na mieszkańca w Europie. Zgodnie z danymi GUS, w 2019 r. średnio na mieszkańca przypadało 1100 m3, a średnia europejska wynosi 2,5 razy więcej” – dowiadujemy się z pierwszych zdań opracowania. Wobec rosnących i coraz bardziej intensywnych zjawisk suszy w Polsce, program ma za zadanie zwiększyć retencję wodną w kraju.

Czytaj też: Osobowość prawna ratunkiem dla rzek w Polsce? Debata oxfordzka

We wstępie określono 3 priorytety, jakie ma objąć wsparcie PPNW:

  1. wskazanie i realizacja działań z zakresu budowy zintegrowanego systemu naturalnej i sztucznej retencji wodnej;
  2. stworzenie warunków do zrównoważonego wykorzystania zasobów wodnych;
  3. wzmocnienie świadomości społecznej w zakresie potrzeby retencjonowania i oszczędzania wody.

Opracowanie zawiera wiele analiz, dostarczających dane o zakresie deficytu zasobów wodnych w Polsce (powierzchniowych i podziemnych), określających obecne i przyszłe zapotrzebowanie na wodę oraz przedstawiające stan retencji w całym kraju. Dowiadujemy się m.in., że względem 2019 r. zużycie wody na potrzeby gospodarstw domowych w 2030 r. wyniesie 105,5% a w roku 2050 - 108,9%.

Autorzy zaproponowali działania w kwestii zwiększania retencji krajobrazowej, zbiornikowej, korytowej, na terenach leśnych, rolniczych i w miastach. Podkreślili również znaczenie edukacji, informowania i zwiększania świadomości społeczeństwa o potrzebie intensyfikacji retencjonowania i oszczędzania wody.

Ile mamy wody?

Dokument m. in. oszacowuje zasoby wodne Polski w rozdziale 2. W tym celu zidentyfikowano obszary zagrożone deficytem wody w Polsce. Jak się okazuje, 48 z 475 analizowanych zlewni w Polsce (10%) charakteryzuje się najniższymi wartościami, zarówno pod kątem SNQ, jak i SSQ, a tylko 24 zlewnie – najwyższymi.

„Dla 133 zlewni określona – na podstawie częściowych danych - suma poborów wód powierzchniowych w zlewni, pomniejszonych o sumę zrzutów przekracza wielkość zasobów dyspozycyjnych zwrotnych. W 50% są to zlewnie, gdzie wielkość przepływu nienaruszalnego przekracza wielkość przepływu gwarantowanego, a co za tym idzie – obliczone zasoby dyspozycyjne zwrotne mają wartości ujemne” – czytamy w analizie. Najwięcej tego typu zlewni znajduje się w regionie wodnym Środkowej Odry – jest ich 28. Tam, gdzie wystąpił znaczący deficyt zasobów wód powierzchniowych, dominuje wykorzystanie wody w sektorze elektrowni wodnych. Są to regiony wodne: Środkowej Odry, Górnej-Zachodniej Wisły, Górnej-Wschodniej Wisły, Środkowej Wisły oraz Narwi.

Czytaj też: 60% globalnego PKB – oto prawdziwa wartość wody

Jak czytamy w dokumencie, na podstawie wskaźników wyznaczonych dla zlewni bilansowych przeprowadzono też wielokryterialną ocenę dyspozycyjności wód powierzchniowych i stanu zasobów nienaruszalnych w warunkach suszy hydrologicznej zwykłej oraz ekstremalnej. Jako, że przeprowadzono kontrolę na wybranej grupie zlewni, w przypadku zlewni niekontrolowanych posiłkowano się przybliżeniami – poziom potrzeb realizacji działań na rzecz poprawy zasobów dyspozycyjnych w przypadku suszy przyjęto taki, jak dla przeważającej liczby sąsiadujących zlewni kontrolowanych. Jak pilne są te potrzeby? Prezentacja wniosków wskazuje, że dla „ponad 25% całkowitej liczby analizowanych zlewni bilansowych zidentyfikowano najwyższy poziom potrzeb realizacji działań, dla 28% – wysoki, dla 22,5% – umiarkowany a dla 23,8% niski poziom potrzeb” (str. 33).

Czytaj pełną treść: Program przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2023-2027 z perspektywą do roku 2030.

Zuzanna Gabrel: Koordynatorka redakcji

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Historyczna susza w Amazonii zagrożeniem dla bioróżnorodności i mieszkańców (10 listopada 2023)Rząd przyjął program, którego celem jest przeciwdziałanie niedoborowi wody (23 sierpnia 2023)W Kopalni Turów zakończono okres testowy podziemnego ekranu przeciwfiltracyjnego (14 sierpnia 2023)Lasy wtórne, powstałe po wyrębie, są bardziej wrażliwe na suszę niż lasy pierwotne (03 sierpnia 2023)Rusza nabór projektów do dofinansowania w obszarze adaptacji miast do zmian klimatu (01 sierpnia 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony