Polski system gospodarki odpadami jest wadliwy

Obecny system gospodarki odpadami nie działa prawidłowo. Zdaniem autorów raportu "Rynek gospodarowania odpadami komunalnymi w Polsce. Perspektywa 2030"⁽¹⁾ przygotowanego przez Instytut Sobieskiego brak jest tu podstawowej rynkowej relacji konkurencji do ceny.

W okresie 2009-2013 liczba podmiotów zajmujących się zbieraniem odpadów (mowa o odpadach innych niż niebezpieczne) wzrosła o ponad 17 proc. Powinno się to przyczynić do zwiększenia poziomu konkurencji na rynku odbioru odpadów komunalnych, zaś w konsekwencji – do obniżki cen. Natomiast w tym samym czasie ceny wywozu nieczystości wzrosły o prawie 53 proc. Oznacza to, że funkcjonujący obecnie system jest wadliwy.

W tej sytuacji – sugerują autorzy raportu – ceny usługi odbioru odpadów komunalnych powinny być kształtowane w inny niż wolnorynkowy sposób.

W latach 2012-2013 ceny wzrosły o 30 proc. W 2013 r. było w Polsce 3731 podmiotów zajmujących się zbieraniem odpadów przy liczbie gmin wynoszącej 2479.

W wyniku przetargów na odbiór lub/i zagospodarowanie odpadów komunalnych przeprowadzonych przez gminy w 2013 r. wykonywanie tej usługi zlecono ponad 600 podmiotom, w tym 22 podmiotom – z wolnej ręki. Około 40 proc. rynku gospodarowania odpadami komunalnymi jest w rękach zagranicznych firm działających samodzielnie lub w konsorcjach z podmiotami polskimi. Wartość zawartych umów z podmiotami gospodarczymi kształtowała się na poziomie ok. 3,3 mld zł.

W wyroku z dnia 28.11.2013 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z Konstytucją RP zapis art. 6k, ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, bowiem nie przewidywał on maksymalnej wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ponoszonej przez właścicieli nieruchomości. Oznacza to, że w przyszłości przychody sektora gospodarki odpadami komunalnymi będą regulowane w sposób ustawowy.

Czytaj też: System przetargów i jego wpływ na rynek gospodarki odpadami

Ewa Szekalska
Dziennikarz