© virtua73
Przyjmując comiesięczny pakiet decyzji dotyczących uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, Komisja Europejska podejmuje kroki prawne przeciwko państwom członkowskim, które nie wypełniły swoich zobowiązań wynikających z prawa unijnego. Decyzje te dotyczą różnych sektorów i dziedzin polityki UE, a ich celem jest zapewnienie właściwego stosowania prawa unijnego dla dobra obywateli i przedsiębiorstw. Z komunikatu Komisji Europejskiej wynika, że w lipcowym przeglądzie KE zwraca Polsce uwagę w kilku sprawach związanych ze środowiskiem.
Wykonać wyrok TSUE ws. jakości powietrza
Komisja Europejska wzywa Polskę do zastosowania się do wyroku Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) wydanego w dniu 22 lutego 2018 r. (Komisja przeciwko Polsce, C-336/16), w którym Trybunał stwierdził, że Polska uchybiła zobowiązaniom wynikającym z dyrektywy w sprawie jakości powietrza. Komisja odnotowała wprawdzie pewne postępy w tej dziedzinie, ale nadal wyraża zaniepokojenie powolnym tempem zmian i brakiem skoordynowanego podejścia na szczeblu krajowym i lokalnym. Dotyczy to zwłaszcza wymiany przestarzałych kotłów na paliwo stałe wykorzystywanych do ogrzewania przez gospodarstwa domowe. Polska ma dwa miesiące na ustosunkowanie się do zastrzeżeń zgłoszonych przez Komisję. W przeciwnym razie Komisja może podjąć decyzję o wniesieniu sprawy do TSUE oraz wystąpić o nałożenie kar finansowych.
Plany urządzenia lasu – brak sądowej kontroli
Ponadto KE wzywa Polskę do zapewnienia odpowiednich zabezpieczeń w celu ochrony lasów oraz występujących w nich gatunków roślin i zwierząt, zgodnie z wymogami prawodawstwa UE w zakresie ochrony przyrody (dyrektywa siedliskowa 92/43/EWG, dyrektywa ptasia 2009/147/WE). Zgodnie z tymi przepisami plany urządzenia lasu, które regulują działania związane z gospodarką leśną (np. pozyskiwanie drewna na obszarach chronionych), muszą zostać poddane ocenie pod kątem ich wpływu na obszary Natura 2000 przed wydaniem odpowiedniego zezwolenia. Co prawda w Polsce takie oceny są przeprowadzane, ale polskie prawo nie zapewnia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w odniesieniu do planów urządzenia lasu (o co dopominał się Rzecznik Praw Obywatelskich). Plany te mogą mieć znaczący wpływ na obszary Natura 2000, a zatem w tej sytuacji społeczeństwo jest pozbawione skutecznej ochrony sądowej w tym zakresie przewidzianej w dyrektywie siedliskowej. Ponadto w 2016 r. Polska zwolniła gospodarkę leśną z obowiązku stosowania ścisłej ochrony gatunkowej przewidzianej w dyrektywach ptasiej i siedliskowej, co jest sprzeczne z wymaganym systemem ochrony. W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia uchybienia przesłane przez Komisję w lipcu 2018 r. Polska zgodziła się rozważyć zmianę prawa w dziedzinie leśnictwa w odniesieniu do wyjątków w zakresie gospodarki leśnej. Dotychczas nie osiągnięto jednak konkretnych postępów, dlatego Komisja podjęła decyzję o skierowaniu do Polski uzasadnionej opinii. Jeżeli Polska nie podejmie działań w ciągu dwóch miesięcy, sprawa może zostać skierowana do Trybunału Sprawiedliwości UE.
Biopaliwa a ILUC
Polska znalazła się także wśród ośmiu państw członkowskich (oprócz nas są to także Dania, Estonia, Grecja, Węgry, Włochy, Malta i Słowacja), do których Komisja skierowała wezwania do usunięcia uchybienia w związku z niedopełnieniem obowiązku pełnej transpozycji przepisów UE wzmacniających zrównoważony charakter biopaliw (dyrektywa (UE) 2015/1513). Celem tej dyrektywy jest zmniejszenie ryzyka spowodowania pośredniej zmiany użytkowania gruntów w związku z produkcją biopaliw (ILUC). Dyrektywa ta stanowi również element przygotowań do przejścia na zaawansowane biopaliwa produkowane np. z odpadów. We wrześniu 2015 r. państwa członkowskie zgodziły się na transpozycję prawodawstwa UE i zgłoszenie Komisji krajowych środków wykonawczych do 10 września 2017 r. Przedmiotowe państwa członkowskie mają teraz dwa miesiące na ustosunkowanie się do uwag przedstawionych przez Komisję. W przeciwnym razie Komisja może podjąć decyzję o przesłaniu uzasadnionej opinii.
Zwolnienie od podatku akcyzowego
Dodatkowo KE podjęła decyzję o skierowaniu do Polski uzasadnionej opinii w związku z umożliwieniem przedsiębiorstwom energochłonnym zwolnienia z podatku akcyzowego niektórych wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, takich jak węgiel i gaz. Na mocy polskiego ustawodawstwa niektóre produkty energetyczne wykorzystywane przez przedsiębiorstwa energochłonne objęte unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) są zwolnione z podatku akcyzowego. KE uważa, że Polskie przepisy są sprzeczne z unijnymi przepisami dotyczącymi opodatkowania energii dyrektywa Rady 2003/96/WE, poza tym są sprzeczne z unijnymi celami klimatycznymi i zasadą uczciwej konkurencji w UE. Jeżeli w ciągu dwóch miesięcy Polska nie podejmie działań, Komisja może podjąć decyzję o wniesieniu sprawy do Trybunału Sprawiedliwości UE.
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji
