Światowi przywódcy deklarują wzmocnienie ochrony bioróżnorodności. Czy to wystarczy?

© j-mel

11 stycznia 2021 r. odbył się czwarty One Planet Summit, czyli organizowany od 2017 r. z inicjatywy prezydenta Francji Emmanuela Macrona polityczny szczyt poświęcony ochronie klimatu i wyzwaniom wynikającym ze zmian klimatycznych. Współorganizatorami wydarzenia były Organizacja Narodów Zjednoczonych i Bank Światowy.

W centrum zainteresowań znalazła się różnorodność biologiczna, co jest odbierane jako sygnał, że te dwa tematy – ochrona klimatu i bioróżnorodności – będą coraz częściej pojawiać się wspólnie. - Ekosystemy, które umożliwiają utrzymanie różnorodności biologicznej, są zagrożone, a bez nich nie mamy nadziei na osiągnięcie celu 1,5 st. C określonego w paryskim porozumieniu klimatycznym. Przekroczenie tego niebezpiecznego progu może wywołać spiralę załamania się ekosystemów zarówno na lądzie, jak i na morzu - komentuje Karl Burkart, dyrektor zarządzający One Earth. Jako ważny aspekt ochrony bioróżnorodności wymienia m.in. utrzymanie i wzmocnienie prawa do ziemi ludów tubylczych, które są „strażnikami 80 proc. światowej różnorodności biologicznej”.

Czytaj: Sposób na zmiany klimatu? Zadbać o bioróżnorodność!

Co się działo na szczycie?

Podczas szczytu padły różne zobowiązania i ogłoszono nowe inicjatywy.

50 krajów zobowiązało się do objęcia ochroną 30 proc. powierzchni lądów i oceanów do roku 2030 w ramach koalicji High Ambition Coalition for Nature and People (nie dołączyła do niej Polska).

W obszarze finansów ogłoszono inicjatywę Task Force on Nature-related Financial Disclosure (TNFD), która ma pomóc firmom szacować ryzyka związane ze zmianą klimatu i zanikiem bioróżnorodności. Nieformalna grupa robocza, wspierana przez Bank Światowy, przygotowuje plan działania i model zarządzania TNFD.

Z kolei Prezode to nowa francusko-niemiecka inicjatywa na rzecz zapobiegania chorobom odzwierzęcym, która będzie polegać na wczesnym wykrywaniu tych chorób i budowaniu współpracy pomiędzy społecznościami lekarzy, weterynarzy i pracowników ochrony środowiska, którzy do tej pory rzadko pracowali razem.

Zapewniono także 14 mld dolarów finansowania na “Wielki Zielony Mur”, czyli program Unii Afrykańskiej na rzecz powstrzymania dalszego pustynnienia terenów sąsiadujących z Saharą.

Wielką Brytanię reprezentował Książę Karol, który wezwał liderów biznesu na całym świecie do inwestowania w kwestie ekologiczne i zrównoważony rozwój i przedstawił wspierany przez grupę międzynarodowych korporacji (Bank of America, AstraZeneca) plan o wartości 7,3 mld funtów, mający wspierać naprawienie szeregu "złamanych obietnic" dotyczących środowiska naturalnego. A także premier Boris Johnson, który ogłosił przeznaczenie 3 mld funtów na ochronę światowej bioróżnorodności.

W ramach Mediterranean Exemplary Sea ogłoszono 4 zobowiązania, aby chronić i odnowić śródziemnomorski ekosystem do 2030 roku.

81 krajów i Komisja Europejska przyjęły zobowiązania na rzecz bioróżnorodności w ramach Leaders' Pledge for Nature

Space Climate Observatory przedstawiło Tropisco – narzędzie, które w czasie rzeczywistym ma dostarczać mapy wylesiania, aby umożliwić państwom podjęcie działań.

Ponadto premier Kanady Justin Trudeau poinformował, że państwo przeznaczy do 55 mln dolarów kanadyjskich do funduszu ONZ finansującego działania na rzecz zapobiegania degradacji gruntów (Land Degradation Neutrality Fund – LDN).

Brak bezpieczeństwa żywnościowego, podatność na pandemie i destabilizacja klimatu

- Światowy kryzys zdrowotny związany z COVID-19 pojawił się jako dramatyczne przypomnienie o znaczeniu natury w naszym codziennym życiu i gospodarce: bioróżnorodność jest naszym ubezpieczeniem na życie - czytamy na stronie One Planet Summit. Dalej dodano, że szkody poczynione w ekosystemach są bezprecedensowe i będą miały olbrzymi wpływ na nasze życie w nadchodzących dekadach. Konkluzja - musimy na nowo przemyśleć nasze relacje z naturą.

- One Planet Summit pokazał, że światowi liderzy zaczynają zdawać sobie sprawę, że utrata różnorodności biologicznej stanowi zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa żywnościowego, czyni nas podatnymi na pandemie i może podważyć wszelkie postępy na drodze do stabilizacji naszego klimatu. Chociaż cel 30 proc. do 2030 r. oznacza podwojenie powierzchni obszarów objętych formalną ochroną, nie idzie on jednak wystarczająco daleko. Naukowcy twierdzą, że musimy chronić co najmniej połowę planety, aby zaradzić utracie różnorodności biologicznej do 2030 r. – komentuje Oscar Soria, Campaign Director, Avaaz.

Czwarty One Planet Summit został zorganizowany w formule on-line. Nagrania i materiały z wydarzenia są dostępne na stronie: www.oneplanetsummit.fr/en.

Dominika Adamska
Sekretarz redakcji, geograf