Inicjatorem ustawy z dnia 23 lipca 2015 r. o rewitalizacji(1) był resort infrastruktury i rozwoju, który dostrzegł problem degradacji obszarów zagospodarowanych oraz postępującą erozję tkanki miejskiej. Choć idea „powrotu do miast” i przywracanie świetności zdegradowanym obszarom poprzez tworzenie z nich zwartych, niskoemisyjnych i przyjaznych dla mieszkańców miejsc znana jest w Europie od dawna – Polska dopiero teraz doczekała się kompleksowych regulacji w tym zakresie.
Nowe, ale nieobowiązkowe zadanie dla gmin
Rewitalizacja, którą zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych na podstawie gminnych programów rewitalizacyjnych (dalej: GPR), ma sprzyjać poprawie jakości życia mieszkańców, obniżać presję urbanistyczną na terenach podmiejskich oraz koszty funkcjonowania aglomeracji.
GPR stanowi również podstawę do wydania szeregu aktów prawa miejscowego, takich jak: uchwał w sprawie Specjalnej Strefy Rewitalizacji oraz miejscowych planów rewitalizacji. GPR lub jego zmiana będzie podlegać przeprowadzeniu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko w przypadkach określonych przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Przygotowanie, koordynowanie i tworzenie warunków do prowadzenia rewitalizacji stanowić ma dobrowolne zadanie własne gminy.
Większy udział obywateli
Analiza zrealizowanych dotychczas przedsięwzięć rewitalizacyjnych (np. ulic, rynków, skwerów, czy parków) skłoniła projektodawców do sformułowania wniosku, że proces ten wymaga działań „miękkich”, adresowanych do lokalnych społeczności oraz przedsiębiorców. Niewystarczające jest – jak czytamy w uzasadnieniu do ustawy – ograniczanie się wyłącznie do procesu budowlanego z pominięciem lub niepełnym uwzględnieniem aspektu społecznego i gospodarczego.
Dlatego art. 6 ust. 3 ustawy precyzuje możliwe do wykorzystania formy konsultacji społecznych. Gminy będą więc zobowiązane np. do zbierania uwag od zainteresowanych osób. Do form dodatkowych, z których co najmniej dwie muszą być wykorzystane, należą: spotkania, debaty, warsztaty, spacery studyjne (spotkania terenowe, które łączą w sobie elementy zwiedzania, wykładu o terenie, dyskusji i bieżącego zbierania uwag ustnych itp.) oraz ankiety.
Ustawa została teraz skierowana do prac w Senacie. Większość przepisów ma wejść w życie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
Przypisy
1/ Tekst przygotowywanej ustawy o rewitalizacjihttps://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/1178-ustawa-o-rewitalizacji.pdf