Trwa aktualizacja planów zarządzania ryzykiem powodziowym

© rostyle

Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim (Dyrektywa Powodziowa) wymaga m.in. przygotowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym. Za opracowanie PZRP zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2015 r. poz. 469, z późn. zm.) odpowiada Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (a od 2018 r. Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie). Plany zarządzania ryzykiem powodziowym zgodnie z ustawą - Prawo wodne podlegają przeglądowi co 6 lat oraz w razie potrzeby aktualizacji.

I Cykl Planistyczny

Plany zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy zostały przyjęte przez Radę Ministrów w formie rozporządzeń Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. w sprawie przyjęcia planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy Odry, Wisły oraz Pregoły. Plany określiły 3 cele główne (zahamowanie wzrostu ryzyka powodziowego, obniżenie istniejącego ryzyka powodziowego, poprawa systemu zarządzania ryzykiem powodziowym), którym odpowiada 13 celów szczegółowych.

Działania zostały zgrupowane wg sposobu ich realizacji i podzielone na działania techniczne, obejmujące głównie prace związane z budową zbiorników wodnych, wałów czy przebudową aktualnie funkcjonujących urządzeń wodnych oraz innych budowli wpływających na cieki wodne. Druga grupa to działania nietechniczne, w których główny akcent kładzie się na zwiększanie retencji, przywracanie naturalnych warunków przepływu, dostosowaniu zagospodarowania przestrzennego do określonego zagrożenia powodziowego oraz budowę nowych systemów informujących o zagrożeniu.

Czytaj: Aby wypełnić zobowiązania z dyrektywy wodnej na 2027 r., renaturyzację polskich wód trzeba zacząć już dziś

Ostatecznie wybrane działania zostały umieszczone w PZRP z podziałem na listy działań strategicznych (technicznych i nietechnicznych) o najwyższym priorytecie, rekomendowane do realizacji w latach 2016–2020; oraz buforowe, o niższym priorytecie, rekomendowane są do wdrożenia po wdrożeniu działań strategicznych lub w razie braku możliwości wdrożenia działania strategicznego. Łączna wartość działań przewidzianych w PZRP do realizacji planowana w pierwszym cyklu planistycznym (tzn. w latach 2016-2021) wyniosła dla całego kraju ok. 11,645 mld zł⁽¹⁾.

II Cykl Planistyczny

Wody Polskie rozpoczęły w marcu br. projekt nt. „Przegląd i aktualizacja planów zarządzania ryzykiem powodziowym”, który stanowi ostatni element z opracowywanych dokumentów planistycznych (po wstępnej ocenie ryzyka powodziowego i mapach zagrożenia powodziowego oraz mapach ryzyka powodziowego). W czerwcu br. zakończona została ankietyzacja skierowana do ponad 4 tys. podmiotów, której celem było zebranie informacji o już zrealizowanych, realizowanych oraz dopiero planowanych działaniach, mających wpływ na minimalizowanie ryzyka powodziowego i redukcję strat powodziowych.

Całość działań komunikowana jest pod nazwą „Stop powodzi”.

Wcześniej Wody Polskie realizowały projekt Stop suszy. Więcej pisaliśmy tutaj: Powstaje pierwszy w Polsce Plan przeciwdziałania skutkom suszy.

Na jakim etapie są prace? Została przygotowana metodyka aktualizacji PZRP, która wyznacza kierunek prac i szczegółowo ujmuje planowane podejście do analiz w projekcie. Najważniejszym elementem będzie stworzenie listy rekomendowanych do realizacji działań technicznych i nietechnicznych. Projekty te pod koniec 2020 roku zostaną poddane półrocznym konsultacjom społecznym tak, aby na koniec 2021 r. mogła być przyjęta finalna wersja zaktualizowanych PZRP. Metodyka była już przedmiotem debaty ekspertów, podczas pierwszej z cyklu konferencji (odbyła się 23 czerwca br.) zaplanowanych przez Wody Polskie w ramach projektu Stop powodzi.

Ocena dotychczasowych działań

Podczas konferencji Anna Moskwa, wiceminister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, stwierdziła, że stan ochrony przeciwpowodziowej w Polsce sukcesywnie się poprawia. Nawiązując do obecnej sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej na południu kraju, podkreśliła, iż dzięki zrealizowanym inwestycjom możliwe jest zwiększenie skuteczności obrony przed powodziami. Zapowiedziała także, że na inwestycje przeciwpowodziowe w Kotlinie Kłodzkiej, która szczególnie ucierpiała w powodzi w 1997 r., przeznaczone będzie niemal 350 mln zł.

- Patrzymy na inwestycje w gospodarce wodnej kompleksowo. Te same jazy, które kilka dni temu służyły nam do tego, by zwiększyć ilość wody w ciekach, a tym samym doprowadzić ją skutecznie do rowów melioracyjnych i zapewnić wodę w rolnictwie, wykorzystujemy teraz żeby tą wodę zatrzymać i nie doprowadzić do zalewania tych samych terenów – wskazywała wiceminister Moskwa.

Z kolei Krzysztof Woś, zastępca prezesa PGW Wody Polskie ds. ochrony przed powodzią i suszą, zauważył, że niezbędne jest przyjęcie spójnej strategii, zarówno w skali ogólnopolskiej, jak i lokalnej, co daje możliwość zabezpieczenia przed skutkami skrajnych zjawisk hydrologicznych. - Powodzi nie można uniknąć, ale przez odpowiednie działania można ograniczać ich skutki. Rekomendujemy budowę zbiorników wielofunkcyjnych, które gromadzą wody opadowe w okresie wezbrań i zachowują je na czas suszy. Konieczne są działania z zakresu dużej i małej retencji, a także mikro-retencji – mówił wiceprezes Woś.

Katarzyna Zamorowska
Dyrektor ds. komunikacji