Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Wody Polskie: Większość kraju prawdopodobnie będzie objęta ryzykiem wystąpienia suszy

W Wielkopolsce, na Kujawach i Dolnym Śląsku opady za grudzień 2019 r. stanowiły jednie 40-60 proc. normy wieloletniej. W styczniu br. na południu kraju odnotowano deficyt opadów sięgający ponad 50 proc. wieloletniej sumy opadów.

   Powrót       23 marca 2020       Woda   
Anomalie miesięcznych sum opadów w lutym 2020 r. względem okresu referencyjnego 1981-2010

Poprawa stanu wilgotności gleby nastąpiła po opadach w ostatnich tygodniach. Pozytywnym efektem sum opadów, jakie odnotowano w kraju w lutym i marcu, jest istotna poprawa warunków wilgoci w glebie. Aktualnie wilgotność gleby w przypowierzchniowych warstwach profilu glebowego do 1 metra oscyluje pomiędzy 50 a 95 proc. (dane na dzień 18.03.2020 r.).

Oznacza to, że poprawiły się parametry wilgotności glebowej i wegetacja roślin na przełomie marca i kwietnia powinna przebiegać normalnie.

Trzecia sucha zima z rzędu

Długoterminowo jednak, z uwagi na wiosenny wzrost temperatur, przy prognozowanych niewielkich opadach, może powrócić stan suszy. Braku śnieżnej zimy nie zrekompensowały niestety lutowe opady deszczu. Niedobory poziomu wód w rzekach są poważne. Susza atmosferyczna, czyli deficyt opadów, jaki był notowany na przełomie 2019/2020, bardzo silnie odznacza się w warunkach hydrologicznych naszych rzek. Trzeba podkreślić, że jest to stan występujący już trzecią zimę z rzędu.

Stany niskie nadal utrzymują się m.in. na rzekach północnej Polski: Wda, Radunia, Liwa, Pasłęka, Łyna, Pisz, Ełk, Biebrza, Węgorapa oraz w pasie środkowej Polski: Lubsza, Warta, Ner, Noteć, Pilica, Luciąża, Radomka, Świder, Wieprz, Tyśmienica. Szczególnie groźne w prognozach dla sytuacji suszowej są niskie stany rzek na południu kraju: Czarny Dunajec, Ropa, Wiar, Uszwica, Szreniawa, Prądnik, Ochotnica, Raba, Skawa, Przemsza, Biała, Psina, Ruda, Bystrzyca, Piława, Nysa Kłodzka, Odra. Południowe regiony Polski są bowiem głównym rezerwuarem wód opadowych. Przepływając Wisłą i Odrą przez cały kraj, stanowią o bilansie wodnym do samego Bałtyku.

Większość kraju prawdopodobnie będzie objęta ryzykiem wystąpienia suszy, ale najbardziej niepokojące prognozy są dla województw Polski środkowej oraz środkowo-wschodniej. Dlatego wdrażane są konieczne działania zwiększające retencję.

Notuje się zmianę w strukturze opadów

Powodzie i susze zawsze występowały na terenie kraju. Powtarzały się lata suche i bardziej mokre. Jednak obecnie notujemy zmianę struktury opadów­ – bezśnieżne zimy i nawalne opady w miesiącach wiosenno-letnich. Łagodzenie skutków suszy polega przede wszystkim na poprawie warunków retencji, wykorzystaniu możliwości środowiska przyrodniczego, budowie wielozadaniowych zbiorników wodnych, promowaniu rozwiązań polegających na zatrzymaniu wód przy użyciu urządzeń technicznych np. w miastach.

Czytaj: Pierwszy krok do zminimalizowania skutków suszy to naprawa szkód wyrządzonych naturze

Istotne jest także lokalne odtwarzanie terenów wodno-bagiennych oraz tworzenie obszarów zieleni, szczególnie w miastach, w których jest dużo powierzchni nieprzepuszczalnych, w tym niestety betonowych i asfaltowych. Tam woda, nawet jeśli pojawi się deszcz, szybko odpływa, bo nie ma co jej zatrzymać. Tereny zielone pochłaniają wodę i spowalniają jej „uciekanie” ze środowiska. W tej kwestii Wody Polskie przede wszystkim edukują lokalne społeczności – staramy się, podczas roboczych spotkań i konferencji przekonywać mieszkańców, lokalne władze, rolników, przedsiębiorców i różne organizacje społeczne czy pozarządowe, do konieczności retencjonowania wody oraz oszczędnego gospodarowania nią.

Razem powiedzmy: Stop suszy!

O głównych kierunkach tych działań mówi kampania społeczna Razem powiedzmy Stop Suszy! Rozpoczęta w przededniu Dnia Wody, który wypada 22 marca, akcja edukacyjna zachęca do łapania deszczówki, zastąpienia wodolubnych trawników kwietnymi łąkami, odtwarzaniem wodnych oczek śródpolnych i nawodnień w rolnictwie. Podstawowym wyznacznikiem wszystkich podejmowanych działań jest kompleksowe patrzenie na gospodarowanie wodami.
Częścią kampanii jest nowy spot filmowy, który można znaleźć na kanale Wód Polskich w serwisie YouTube.
Więcej informacji na: stopsuszy.pl
Chcemy dać rzekom jak najwięcej miejsca tak, aby ich retencja dolinowa była większa. Są oczywiście miejsca, np. w miastach, gdzie nie jest to możliwe, bo rzeka została już uregulowana wcześniej (nawet 200 lat temu). Ale tam, gdzie tylko jest to możliwe, zwiększamy biologiczny przepływ rzek. Pracujemy m.in. nad renaturyzacją, czyli przywracaniem im ich naturalnego, pierwotnego charakteru. Dziś już nie betonuje się i nie „prostuje” rzek. W Wodach Polskich opieramy się na rozwiązaniach, które są przyjazne środowisku naturalnemu. W pracach zabezpieczeniowych stosujemy takie materiały, jak narzut kamienny i faszynę – jest to rodzaj wikliny pochodzącej z dolin rzecznych. Wykonuje się z niej wiązki, które układa się naprzemiennie z kamieniem, co wzmacnia brzegi rzek. Taka konstrukcja z czasem obrasta roślinnością. Dzięki tego typu działaniom przepływ wody w rzece wraca do swojego pierwotnego stanu. Równie ważna w tym procesie jest możliwość odtwarzania w rzekach tzw. bystrzy, gdzie woda się naturalnie zatrzymuje, co umożliwia m.in. przepływ powodziowy. Odtworzenie koryta, naturalnych przegród regulowanych sprzyja faunie i florze wodnej oraz retencjonowaniu wody. Takie prace trzeba po prostu robić, w przeciwnym wypadku woda przestanie płynąć lub – gdy przyjdą obfite opady – może pojawić się wysokie ryzyko powodziowe.

W Polsce retencjonujemy w zbiornikach 6,5 proc. wody, a np. Hiszpania ponad 45 proc. Na Półwyspie Iberyjskim oddawanych jest rocznie kilkanaście zbiorników w ramach programu realizowanego od początku lat 90. XX wieku.

Źródło: PGW Wody Polskie

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Projekt: miasta powyżej 20 tys. mieszkańców będą musiały opracować plany adaptacji do zmian klimatu (07 grudnia 2023)Rzeszów: Kluczowe inwestycje dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców w ramach Stop powodzi! (03 czerwca 2022)Aktualizacja planów zarządzania ryzykiem powodziowym na ostatniej prostej (16 marca 2022)Wschodnia Wielkopolska: Retencyjne inwestycje na terenach rolnych (08 czerwca 2021)Kurtyka zapowiada pakiet regulacyjny wspierający "miasta z klimatem" (20 kwietnia 2021)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony