© jeson
Zainteresowanie agrofotowoltaiką w Unii Europejskiej stale rośnie, gdyż w przeciwieństwie do konwencjonalnych naziemnych systemów fotowoltaicznych, w zastosowaniach APV moduły fotowoltaiczne instalowane są tak, aby umożliwić normalny wzrost upraw, trawy lub owoców. Oznacza to, że ogranicza się do minimum wykluczenie gruntów z długoletniej działalności rolniczej. Ta kwestia staje się ważna wraz z potrzebą zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego, ale też – energetycznego. Tym samym, ogranicza się zaostrzającą konkurencję pomiędzy rolnikami a inwestorami PV w wyścigu po grunty.
Systemy APV umożliwiają uprawę roślin, tworząc mikroklimat pod modułami fotowoltaicznymi, który jest korzystny dla roślin tj. pod względem wilgotności oraz ochrony przed palącym słońcem. Co więcej, z półprzezroczystych modułów PV mogą być wykonane szklarnie, które mogą umożliwić uprawę roślin przez cały rok.
JRC w najnowszym opracowaniu „Overview of the Potential and Challenges for Agri-Photovoltaics in the European Union” zbadał postęp rozwoju systemów APV oraz zidentyfikował potencjalne wyzwania w powszechnym wdrażaniu tej technologii energetycznej. Jak czytamy, pod koniec 2022 r. moc zainstalowana fotowoltaiki w UE wynosiła około 211 GW. Według badania pokrycie zaledwie 1% wykorzystywanych użytków rolnych systemami APV mogłoby skutkować około 944 GW mocy zainstalowanej. Stanowi to połowę mocy możliwej do uzyskania w przypadku tradycyjnych naziemnych systemów fotowoltaicznych (około 1 809 GWDC na tej samej powierzchni). Jest to nadal większy potencjał niż 720 GWDC mocy przewidzianej do 2030 r. w strategii słonecznej UE.
Przypomnijmy, że strategia słoneczna UE, przedstawiona przez KE w maju 2022 r., ma zasadnicze znaczenie dla powszechnego wdrażania technologii PV, przewidzianego w planie REPowerEU w celu zmniejszenia zależności UE od rosyjskich paliw kopalnych. Aby osiągnąć ambitne cele w zakresie energii słonecznej, strategia zachęca państwa członkowskie do rozważenia inwestycji nie tylko w energetykę słoneczną na skalę użytkową oraz na dachach, ale także do wspierania innowacyjnych form wykorzystania technologii PV, w tym agrofotowoltaiki.
Wyzwania i problemy
Według ekspertów JRC brak jasnej i zharmonizowanej na poziomie UE definicji agrofotowoltaiki stanowi istotną przeszkodę, ponieważ instalacja takich systemów może prowadzić do zmian w charakterystyce gruntów, co może mieć wpływ na kwalifikowalność np. do dopłat rolnych i opodatkowania.
Czytaj: SolarPower Europe aktualizuje wytyczne dla systemów agrofotowoltaicznych
Dodatkowe wyzwania obejmują maksymalizację produkcji energii elektrycznej bez wpływu na plony oraz zapewnienie ochrony różnorodności biologicznej. Wyzwaniem są też złożone procedury wydawania pozwoleń i przyłączania do sieci, a także wzrost cen gruntów, który może zagrozić dobrobytowi i bezpieczeństwu rolników. Aby przezwyciężyć te bariery, strategia UE w zakresie energii słonecznej zachęca kraje członkowskie, by zachęcały do agrofotowoltaiki, w tym do wdrożenia celów APV do krajowych planów strategicznych wspólnej polityki rolnej (WPR). Kolejnym rozwiązaniem jest organizacja dedykowanych aukcji OZE dla APV, co robią już np. Niemcy.
Pomoc dla systemów APV może obejmować wsparcie finansowe, uproszczone procedury wydawania pozwoleń i przyłączania do sieci, programy badawczo-rozwojowe oraz projekty pilotażowe. Potrzebna jest też edukacja – społeczności lokalne muszą być świadome korzyści płynących z rozwoju APV.
Patrycja RapackaRedaktor
