
Autopoprawkę złożyła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. Poza wspomnianą zmianą, „nowości” w ustawie będą dotyczyć też odstąpienia od nakładania kar przez wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska oraz możliwości wskazania nowego terminu uruchomienia systemu przez podmioty reprezentujące (operatorów). O zadeklarowanym przez Hennig-Kloskę przesunięciu wejścia w życie systemu kaucyjnego z początku na połowę 2025 r. pisaliśmy w zeszłym tygodniu, przytaczając obszerne komentarze z branży opakowaniowej, środowisk samorządowych oraz NGOs działających na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym. Zapowiedziana autopoprawka traktującego o systemie kaucyjnym projektu UD45 (projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw) pojawiła się na stronie Rządowego Centrum Legislacji wieczorem 21 października br.(1) Jak czytamy w datowanym na 17 października br. piśmie do sekretarz Rady Ministrów Joanny Knapińskiej, ministra wnosi w ramach autopoprawki o dodanie do projektu ustawy nowych artykułów 7, 9 i 10 oraz zmianę dotychczasowego artykułu 7 na artykuł 8.
Czytaj też: 920 tys. zł za miejsce na recyklomat i zbiórkę? System kaucyjny oddala się o sześć miesięcy
Cztery decyzje dla operatorów
Art. 7 wskazuje, że podmioty reprezentujące, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie systemu kaucyjnego przed wejściem ustawy w życie, mogą w ciągu siedmiu dni od tej daty wystąpić z wnioskiem o zmianę terminu uruchomienia systemu. - Do 17 października 2024 r. Minister Klimatu i Środowiska wydał 4 ostateczne decyzje administracyjne przyznające zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego, w których jako termin uruchomienia systemu wskazano dzień 1 stycznia 2025 r. – informuje Paulina Hennig-Kloska w przekazaniu autopoprawki. Artykuł 9 dotyczy poziomów selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych, wskazując, że będą one obliczane na podstawie masy opakowań wprowadzonych do obrotu między 1 lipca a 31 grudnia 2025 r. Z kolei artykuł 10 wskazuje, że właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska będzie odstępował od nakładania administracyjnych kar pieniężnych związanych z pobieraniem kaucji, odbiorem odpadów czy podpisywaniem umów przez jednostki handlowe. Inspektorzy mają „poprzestać na pouczeniu”.
Korzyści też dla konsumentów?
W omawiającym autopoprawkę dokumencie, który ministra skierowała do sekretarz rządu możemy poznać wyjaśnienia postanowionych modyfikacji projektu ustawy. Jak zatem stwierdza szefowa resortu, uruchomienie systemu kaucyjnego oznacza finansowy i organizacyjny wysiłek wprowadzających napoje w opakowaniach na rynek, jednostek handlowych oraz powoływanych podmiotów reprezentujących. Uwzględnianie przy obliczaniu poziomów selektywnej zbiórki masy opakowań zbieranych dopiero od 1 lipca 2025 r. wychodzi naprzeciw postulatom związanym m.in. z dostosowaniem powierzchni sklepów do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Stąd też projektowana możliwość złożenia wniosku o zmianę terminu przez podmioty reprezentujące; ministra zakłada, że podmioty będą chciały z tej okazji skorzystać i przesunąć uruchomienie systemu na 1 lipca. – (…) zasadne jest, aby w początkowym okresie, a więc w czasie, kiedy podmioty uczestniczące w systemie kaucyjnym będą się wdrażały w jego funkcjonowanie, nie nakładać na nie sankcji za naruszenia, które mogłyby wystąpić od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2025 r., lecz poprzestać na pouczeniach. Z powyższych względów zaproponowane w autopoprawce rozwiązania są najbardziej korzystne dla wszystkich uczestników systemu kaucyjnego – dodaje Paulina Hennig-Kloska. Branża ma zyskać czas na wypracowanie modelu współpracy operatorów i kompatybilności ich działań, wedle zapowiedzi skorzystają też konsumenci – dłuższy okres przygotowania ma pozwolić na objęcie systemem całego kraju, z zagwarantowanym dostępem dla wszystkich zainteresowanych.
Ryzyko nadużyć bez nowelizacji
- Podkreślenia wymaga, że sam projekt ustawy UD45 wprowadza oczekiwane zmiany do już obowiązujących przepisów w ustawie opakowaniowej w zakresie funkcjonowania systemu kaucyjnego – uzupełnia ministra w swoim piśmie. Mowa o ustawie o systemie kaucyjnym (ustawie o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw) uchwalonej jeszcze w poprzedniej kadencji parlamentu w 2023 r. O ile nowelizacja przygotowana w obecnym kierownictwie Ministerstwa Klimatu i Środowiska nie zostanie przyjęta do końca roku, od początku 2025 r. będą obowiązywać przepisy dotychczasowej ustawy. Według ministry grozi to nadużyciami przy rozliczaniu liczby zebranych opakowań i pobranej kaucji, zabraknie również kontroli podmiotów reprezentujących, które dodatkowo nie będą zobowiązane do utworzenia minimum jednego punktu zbiórki opakowań w każdej gminie. Te zapisy ma wprowadzić dopiero projektowana nowelizacja. Nowa ustawa ma też zapewnić inne „korzystne rozwiązania”, dotyczące opakowań po mleku i napojach mlecznych czy przejrzystości odprowadzania podatku VAT od pobranej w systemie kaucji. – (…) podkreślam konieczność pilnego procedowania przedkładanego projektu, co wynika z zakładanego terminu wejścia w życie ustawy oraz potrzeby zapewnienia właściwego funkcjonowania systemu kaucyjnego – puentuje Paulina Hennig-Kloska.

Dziennikarz
Przypisy
1/ Więcej:https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12384703/katalog/13056579#13056579