Smogowy ranking europejskich miast. Ilu zgonów można by uniknąć?

© Zdenek Sasek

Barcelona Institute for Global Health opublikował ranking⁽¹⁾ miast o najwyższym wskaźniku śmiertelności spowodowanym wysokim stężeniem pyłu zawieszonego PM2,5 i dwutlenku azotu w powietrzu. W pierwszej dziesiątce wymieniono miasta z Włoch, Czech oraz Polski. Wyniki badania wskazują, że zmniejszenie poziomu pyłu zawieszonego PM2,5 mogłoby zapobiec nawet 125 tys. zgonów w europejskich miastach każdego roku. Zmniejszenie stężenia tlenków azotu przyczynić mogłoby się z kolei do uniknięcia 80 tys. przedwczesnych zgonów. - Badanie opiera się na metodologii ilościowej oceny wpływu na zdrowie. Metodologia ta opiera się na porównawczym podejściu do oceny ryzyka, porównując obecne poziomy zanieczyszczenia powietrza w miastach z dwoma teoretycznymi scenariuszami redukcji zanieczyszczenia powietrza. Skutki zdrowotne szacuje się jako funkcję tych redukcji, wykorzystując najnowsze dowody naukowe dotyczące związku między poziomami zanieczyszczenia powietrza a śmiertelnością – podaje Barcelona Institute for Global Health.

61 miast z Polski w niechlubnym rankingu

Łącznie zbadano 1000 miast z 31 państw Europy, jednak po połączeniu miejscowości należących do tego samego obszaru metropolitalnego ostateczny ranking objął 858 ośrodków miejskich. Otwierają go włoskie Brescia i Bergamo, na trzecim miejscu znalazła się czeska Karwina, dalej znów włoskie miasto Vicenza oraz na piątym miejscu Metropolia Śląska. Jak wynika z badania – osiągnięcie na terenie Metropolii Śląskiej poziomów pyłów zawieszonych zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) mogłaby zapobiec ponad 1,7 tys. zgonów rocznie.

Czytaj też: Sześciokrotnie przekraczamy normy zanieczyszczenia

Tylko pośród pierwszych 50 pozycji, prócz Metropolii Śląskiej, w rankingu wymieniono kolejne 15 polskich miast, są to: Jastrzębie-Zdrój, Rybnik, Żory, Radom, Warszawa, Kraków, Łódź, Lublin, Opole, Bielsko-Biała, Zgierz, Kielce, Tomaszów Mazowiecki, Częstochowa oraz Piotrków Mazowiecki. To jednak nie wszystko, łącznie wymienia się bowiem 61 polskich miast. Jak wynika z danych przedstawionych przez Instytut, osiągając poziomy pyłu zawieszonego PM2,5 zalecane przez WHO tylko w polskich miastach ujętych w rankingu, można by zapobiec ponad 7 tys. zgonów rocznie. Roczna liczba zgonów, których można by uniknąć, gdyby poziomy zanieczyszczeń powietrza zostały obniżone do najniższego zarejestrowanego poziomu spośród wszystkich objętych badaniem miast, wyniosłaby ponad 12 tys.

Działania samorządów na wagę złota

- W ostatnich, mroźnych dniach Polska znów biła rekordy zanieczyszczonego powietrza. Pozbycie się smogu to jedno z najważniejszych wyzwań cywilizacyjnych naszego kraju. W wielu miastach jednak wciąż brakuje wiedzy na temat planowania i wdrażania zmian. Działania pojedynczych mieszkańców czy aktywistów nie zawsze mają przełożenie na zmiany systemowe. Dlatego konieczne jest aktywne włączenie się w walkę ze smogiem władz samorządowych. Potrzebni są liderzy i liderki, świadomi włodarze, zdeterminowani i przygotowani do wdrażania progresywnych zmian – komentuje wyniki badania Forum Energii.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.