© IISD/ENB | Kiara Worth
W piątek (12 maja br.) w Genewie zakończył się trwający blisko dwa tygodnie tzw. TripleCOP, czyli wspólna Konferencja Stron Konwencji Bazylejskiej, Rotterdamskiej i Sztokholmskiej. Było to szesnaste spotkanie COP Konwencji Bazylejskiej (BC COP-16), jedenaste Konwencji Rotterdamskiej (RC COP-11) oraz jedenaste Konwencji Sztokholmskiej (SC COP-11).
Konferencje COP przyjęły swoje własne programy obrad, w ramach których rozważano kwestie dotyczące poszczególnych konwencji. Podjęto także kilka wspólnych decyzji, w tym m.in. w zakresie pomocy technicznej i zasobów finansowych. Jak wskazano w biuletynie negocjacji IISD (ang. International Institute for Sustainable Development), Storny poczyniły także znaczne postępy w zakresie skuteczniejszego przeciwdziałania nieprawidłowościom w zakresie handlu chemikaliami i odpadami.
Czytaj też: TripleCOP w Genewie z akcentem na odpady z tworzyw sztucznych
W spotkaniach uczestniczyło łącznie 1206 osób, reprezentujących 175 stron i 143 organizacji, w tym 77 organizacji pozarządowych, 5 organizacji międzyrządowych, 16 ośrodków regionalnych i 18 organów ONZ.
Wytyczne techniczne dotyczące należytego gospodarowania odpadami w ramach Konwencji Bazylejskiej
W trakcie BC COP-16 przyjęto kilka decyzji, w tym dotyczące przede wszystkim wytycznych technicznych ws. gospodarowania czterema grupami odpadów: z tworzyw sztucznych, trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO), odpadów akumulatorów kwasowo-ołowiowych oraz transgranicznego przemieszczania odpadów elektrycznych i elektronicznych.
Wytyczne techniczne zostały opracowane w ramach prac grupy kontaktowej ds. technicznych BC, której współprzewodniczyła Magda Gosk, zastępca Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Jak przypomina MKiŚ, „wytyczne techniczne Konwencji Bazylejskiej nie są dokumentami prawnie wiążącymi, ale stanowią bardzo pomocne narzędzie w kreowaniu kierunków polityki w zakresie gospodarowania odpadami w wielu krajach, szczególnie w krajach rozwijających się”.
Strony omówiły ponadto możliwe sposoby usprawnienia funkcjonowania Konwencji. Zgodnie z podjętą decyzją opracowane zostaną „odnowione ramy strategiczne BC”. Pochylono się także nad usprawnieniem tzw. procedury zgody po uprzednim poinformowaniu (PIC), która – jak podkreślono w biuletynie IISD – „jest kamieniem węgielnym Konwencji Bazylejskiej w zakresie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów”.
Wykaz chemikaliów i nowy załącznik do Konwencji Rotterdamskiej
Delegaci uczestniczący w RC COP-11 mieli pochylić się nad wpisaniem siedmiu substancji do załącznika III Konwencji. Załącznik ten obejmuje substancje chemiczne podlegające procedurze PIC. W wyniku negocjacji wykaz zawarty w załączniku zaktualizowano jedynie o jedną substancję – terbufos. Dodanie do wykazu pozostałych substancji zostanie poddane dyskusjom w trakcie kolejnego COP RC.
Strony RC dyskutowały ponadto nad propozycją mającą na celu zwiększenie skuteczności Konwencji poprzez utworzenie nowego załącznika. Załącznik VIII miałby zawierać wykaz chemikaliów, wobec których nie osiągnięto konsensusu umożliwiającego umieszczenie ich w Załączniku III.
- Dyskusje nad tym punktem były bardzo kontrowersyjne, ponieważ propozycja zakładała, że decyzje stron ratyfikujących mogły być zatwierdzane większością 3/4 głosów, zamiast podejścia opartego na konsensusie wymaganego w procesie umieszczania substancji w wykazie załącznika III – wyjaśnia IISD. - W przypadku tych, którzy ratyfikowali nowy załącznik, wymienione chemikalia podlegałyby procedurze zgody po uprzednim poinformowaniu (PIC) przewidzianej w Konwencji. W wyniku głosowania wniosek nie uzyskał jednak wymaganej większości głosów – dodano.
Zakaz produkcji trzech chemikaliów i dalszy rozwój Konwencji Sztokholmskiej
Strony SC COP-11 zgodziły się natomiast na umieszczenie trzech chemikaliów w wykazie Załącznika A do Konwencji Sztokholmskiej(1). Są to metoksychlor (pestycyd), dechloran plus (środek zmniejszający palność) oraz UV-328 (filtr ultrafioletowy stosowany w tworzywach sztucznych). - W przypadku Dechloranu Plus i UV-328 przewidziano specjalne wyłączenia dla niektórych urządzeń, w przypadku których produkcja i stosowanie będą dozwolone do 2041 r. (urządzenia medyczne) oraz do 2044 r. (inne zastosowania objęte wyłączeniem) – wyjaśnia IISD.
Negocjatorzy debatowali także nad przyszłością Konwencji Sztokholmskiej oraz przeglądem szeregu zaleceń wynikających z drugiej oceny skuteczności KS.
UWAGA: Powyższe COP nie mają związku z konwencją klimatyczną. O ostatniej konferencji w tej sprawie pisaliśmy w zakładce COP: https://www.teraz-srodowisko.pl/cop/
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
