Zapotrzebowanie Budimex SA na paliwa i energię wynika przede wszystkim z: produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych, pracy maszyn budowlanych, transportu materiałów, surowców, wykorzystania pojazdów służbowych oraz zaopatrzenia w energię elektryczną i ciepło zapleczy socjalnych realizowanych budów.
Obniżanie energochłonności, krok po kroku
Jak wyjaśnia Artur Popko, Prezes Zarządu, dyrektor generalny Budimeksu SA, energochłonność prac budowlanych, a więc także emisyjność, jest ściśle powiązana z etapem realizacji danej inwestycji i w danym roku jest uzależniona od zmiany m.in. wielkości produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych, zapotrzebowania na transport czy zaangażowania sprzętu budowlanego. Zróżnicowanie portfela zamówień, jak również proces budowlany, który trwa średnio dwa lata, sprawiają, iż porównywanie zapotrzebowania na energię oraz energochłonność w ujęciu rocznym bywa niemiarodajne. Pozytywne lub negatywne zmiany wyników mogą pochodzić z aktualnego stanu realizacji portfela kontraktów, a nie ze zmian w modelu operacyjnym. Te jednak zachodzą, ponieważ Grupa Kapitałowa - w tym Budimex SA - podejmuje szereg działań mających na celu trwałe obniżanie energochłonności i emisyjności, np. poprzez sukcesywną wymianę sprzętu budowlanego, inwestycje w odnawialne źródła energii, działania edukacyjne skierowane do pracowników (szkolenia, kampania oszczędzania energii) oraz racjonalizację zużycia energii. Działania te przekładają się na mniejsze całościowe zużycie energii w stosunku do roku poprzedniego. Budimex SA wdrożył system zarządzania energią mający na celu identyfikację obszarów wrażliwych energetycznie i poprawę efektywności procesu, bazując na cyklu Deminga.
Spadek zużycia energii
W 2022 roku w Grupie Budimex nastąpił spadek zużycia paliw w budynkach i instalacjach rok do roku o 16,1%, na co istotny wpływ miała prowadzona polityka racjonalizacji zużycia energii. Jednocześnie wraz ze zmianami w strukturze paliw odnotowano spadek w liczbie łącznego ich zużycia w parku maszynowym na poziomie 0,2% r/r. W transporcie pojazdami odnotowano wzrost zużycia paliw o 15,3% w stosunku do roku poprzedniego. Na zużycie paliw w transporcie pojazdami wpływ miały przede wszystkim potrzeby przemieszczania się pracowników, które były wynikiem realnych działań operacyjnych. W 2020 i 2021 roku potrzeby te zostały ograniczone z uwagi na wprowadzone restrykcje wynikające z pandemii. W 2022 roku zanotowano wzrost ilości wytwarzanej w Grupie Budimex energii z OZE na poziomie 215,1% w stosunku do roku minionego. Ilość energii z OZE będzie w kolejnych latach sukcesywnie wzrastała wraz zinwestycjami w nowe projekty związane z wytwarzaniem zielonej energii. W 2022 roku doszło do znaczącego spadku zapotrzebowania na energię cieplną, ale jednocześnie zwiększyło się zapotrzebowanie na energię elektryczną, której zużycie na poziomie Grupy wzrosło o 17,9%. Całkowite zużycie energii w Grupie Budimex spadło o 0,7% w stosunku do analogicznego okresu 2021 roku.
Przykładowe działania na rzecz efektywności energetycznej to wprowadzanie elektrycznego taboru budowlanego, budowa własnych źródeł OZE (wiatr i fowoltaika) do zasilania biur budowy i instalacji produkcji mieszanek, asfaltowych, wymiana floty samochodowej (ponad 2000 samochodów osobowych) na elektryczne i hybrydowe.
Instalacja PV o mocy ponad 48 kWp na dachu budynku (patrz grafika w ramce). Czy na budowie to się opłaca? Tak, bo pracujemy w ciągu dnia, więc zużywamy energię akurat wtedy, gdy jest ona produkowana, dlatego instalacje firmowe cechuje dużo większa autokonsumpcja niż np. w gospodarstwach domowych. W efekcie produkowana i zużywana zielona energia naprawdę jest... darmowa.
Hybrydowa instalacja OZE w Chwaszczynie
- W biurze Budimex w Chwaszczynie zainstalowaliśmy mikroinstalację PV o mocy 31,6 kW. Łącznie na dachu budynku znalazło się aż 80 sztuk ogniw fotowoltaicznych. Dodatkowo, w tej lokalizacji postawiliśmy na magazyny energii GTX3000-H4 o łącznej mocy 30 kW. Co to oznacza? Ponad 75% naszego zapotrzebowania na energię pokryte zostanie energią ze słońca! To oszczędności nie tylko dla nas, ale też dla klimatu - mikroinstalacja fotowoltaiczna, jak ta zainstalowana przez nas pozwoli zaoszczędzić nawet do kilku ton węgla rocznie - wskazuje Cezary Łysenko, Członek Zarządu Budimeksu SA.
W tej lokalizacji nie poprzestaliśmy na panelach fotowoltaicznych. Połączyliśmy je z dwiema pompami ciepła: gruntową i powietrzną, które wcześniej zainstalowano w kotłowni. W budynku rozprowadzona została instalacja grzewcza prowadząca do klimakonwektorów znajdujących się w pomieszczeniach biura. Urządzenia te mogą pełnić dwie funkcje – są grzejnikiem zimą, a klimatyzatorem latem. Instalacja PV połączona z pompami to idealna kombinacja, która jest bardzo wydajna i niskoemisyjna.
BXF Energia- wielkoskalowe inwestycje w OZE
Celem BXF Energia spółka skupia się na produkcji zielonej energii na potrzeby klientów zewnętrznych i Grupy Budimex, rozszerzając zakres jej przedsięwzięć na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Jako dedykowana spółka sukcesywnie kontynuuje zapoczątkowane przez Budimex pozyskiwanie i rozwój wielkoskalowych projektów fotowoltaicznych i wiatrowych na różnym etapie zaawansowania. Na obecnym etapie działalności, podmiot m.in. wydzierżawił grunty na projekty wiatrowe o mocy około 110 MW, będące obszarami posiadającymi miejscowe plany zagospodarowania terenu, które przewidują możliwość budowania farm wiatrowych. Oprócz tego w zakresie fotowoltaiki, BXF Energia wspólnie z innymi podmiotami dewelopuje projekty o podobnej mocy – rzędu 110 MW, jednocześnie poszukując nowych miejsc na inwestycje. Obecne projekty spółki realizowane są w formule project finance, w ramach czego, podpisano umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, która zakłada tę formułę finansowania z BGK dla projektu Magnolia.
Docelowo spółka na najbliższe 5 lat planuje posiadanie w fazie budowy i eksploatacji ok. 500 MW mocy. Jak mówi Artur Popko, Prezes Budimex SA: – Kontynuujemy obrany kierunek rozwoju w obszarze inwestycji w energię odnawialną. We wrześniu 2023 r. nasza pierwsza farma wiatrowa rozpoczęła produkcję zielonej energii. W nowo powstałej spółce BXF Energia planujemy w perspektywie 4-5 lat zbudować portfel projektów OZE o mocy ok. 500 MW z wiatru i słońca. Aktualnie analizujemy projekty na różnych etapach zaawansowania o mocy ok. 800 MW.
Rynek świadomych klientów
W kontekście branży OZE w Polsce i systemów jej wspierania, Piotr Świecki, Prezes spółki BXF Energia, zauważa: – Jeżeli upłynnilibyśmy jeszcze bardziej rynek umów PPA, to nie widzę takiej potrzeby. Wolałbym, abyśmy nie skupiali się na systemach wsparcia, a znosili bariery rozwoju. Mamy klientów, którzy mówią „nie zainwestuję w Polsce, bo nie mam dostępu do zielonej energii. Jestem gotowy zapłacić za megawatogodzinę 450 zł, ale ma być zielona". Tworzy się rynek świadomych klientów, którzy chcą w Polsce inwestować albo już kiedyś zainwestowali i szukają producentów energii elektrycznej, która będzie zielona. To jest dla nich bardzo ważne. Te zmiany będą postępować.
Nowy potencjał
BXF Energia uważnie przygląda się rozwojowi nowych możliwości i technologii oraz sukcesywnie wdraża je w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. – Powinniśmy się skupić na tym, co jest możliwe do zrealizowania w danych warunkach. Zróbmy więc wszystko najlepiej jak potrafimy w otoczeniu, które mamy. W kontekście potencjalnej nowelizacji ustawy odległościowej ekspert dodaje: – Jeżeli ustawa będzie znowelizowana z korzyścią dla branży, to bardzo dobrze, będzie jeszcze większy potencjał dla tych projektów, powstanie więcej zielonych inwestycji. Z mojej perspektywy liberalizacja ustawy do 700 metrów już stworzyła pewne warunki, pojawiły się nowe możliwości projektowe. Według szacunków otworzy się dwukrotnie więcej potencjału w energetyce wiatrowej.
Artykuł powstał we współpracy z Budimex