Czy moc fotowoltaiki w Polsce może wynieść nawet 3,2 GW w 2020 r.?

Aneta Więcka
Kierownik zespołu energetyki słonecznej w IEO © IEO

Kluczowym momentem dla polskiego rynku OZE będzie rok 2020 oraz to, jaki udział odnawialnych źródeł energii w miksie energetycznym uda się uzyskać. Obecne trendy wskazują, że istnieje obawa, że Polsce zabraknie 3,6 proc. do wypełnienia zobowiązania unijnego w wysokości minimum 15 proc. udziału energii z OZE w bilansie zużycia energii finalnej brutto w 2020 roku. Za każde odchylenie poniżej tego poziomu, Polsce grożą kosztowne transfery statystyczne z innych krajów lub sankcje finansowe. Poprawić sytuację mogą przede wszystkim technologie OZE o najkrótszych cyklach inwestycyjnych, a więc fotowoltaika w systemie prosumenckim i małe farmy fotowoltaiczne. Instytut Energetyki Odnawialnej - bazując na aktualnych trendach, w tym dotacji RPO dla prosumentów, aukcjach pilotażowych oraz wolumenach przewidzianych w ustawie o OZE w tegorocznej aukcji OZE - przewiduje, że w 2020 roku moc zainstalowana w fotowoltaice może wynieść 1,2 GW, w tym 750 MW w ramach tegorocznej aukcji w „koszyku” na energię słoneczną i wiatrową.

Aukcje 2019: przewidziano duże moce w fotowoltaice

Jednocześnie, możliwy jest znacznie ambitniejszy scenariusz. Chodzi o scenariusz wzmocnienia wsparcia, proponowany przez Instytut Energetyki Odnawialnej, który zakłada, że w 2020 r. łączna moc zainstalowana w fotowoltaice mogłaby wynieść nawet 3,2 GW. Wymaga to dodatkowych 2 GW źródeł fotowoltaicznych, co można osiągnąć dzięki przeprowadzeniu dodatkowej aukcji interwencyjnej (1,5 GW w segmencie farm fotowoltaicznych) oraz wprowadzeniu wsparcia dla fotowoltaicznych instalacji prosumenckich (dodatkowe 0,5 GW). W piśmie do IEO, wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski, odnosząc się do postulatu potwierdził, że w aukcjach OZE na 2019 rok przewidziano udział „dużych wolumenów” w fotowoltaice, co powinno w sposób pozytywny wpłynąć na liczbę nowo powstałych projektów (jeszcze w 2020 roku).

Co najważniejsze, postulowany ambitniejszy scenariusz jest możliwy do realizacji i ma oparcie w projektach fotowoltaicznych, które są gotowe do wzięcia udziału w tegorocznej aukcji oraz w proponowanej przez IEO aukcji interwencyjnej. W najnowszej bazie „Projekty fotowoltaiczne w Polsce 2018” przedstawiliśmy szczegółową analizę konkretnych projektów, mających szansę na realizację na przełomie lat 2019/2020. Opracowanie bazuje na danych udostępnionych przez operatorów sieci dystrybucyjnych (OSD) oraz informacji publicznej i rozmowach z deweloperami. Potwierdza istnienie 2 GW mocy w zaawansowanych projektach oraz przedstawia wysokie tempo prac deweloperskich i rosnącą liczbę transakcji. Wszystkie uwzględnione projekty są co najmniej na etapie wydanych warunków przyłączenia, zawartych umów przyłączeniowych, a nawet w pewnym zakresie mają już wydane pozwolenia budowlane – taki stopień zaawansowania projektu daje realne szanse na udział nawet w tegorocznych aukcjach.

Projekty fotowoltaiczne w bazie IEO

Najwięcej warunków przyłączenia, w ciągu ostatnich 10 lat, wydano dla instalacji z zakresu mocy od 0,5 do 1 MW. Instalacje z tego przedziału mocy stanowią blisko 65 proc. ogółu instalacji w rozpatrywanym okresie. Najmniej warunków przyłączenia wydano dla dużych farm fotowoltaicznych, o zainstalowanej mocy przekraczającej 5 MW (stanowią one zaledwie 1proc. wszystkich instalacji). Od 2015 r. liczba wydanych warunków przyłączenia do sieci gwałtownie wzrastała. Najwięcej wydano ich w 2017 r. Najwyższe tempo wzrostu ilości projektów fotowoltaicznych możemy zaobserwować w przypadku instalacji z przedziału mocy od 0,5 do 1 MW, a także dla instalacji poniżej 200 kW. Co roku przybywa natomiast podobna liczba warunków przyłączenia dla instalacji fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej od 1 MW do 5 MW (w tym segmencie nie widać przyspieszonego wzrostu liczby projektów). Szczegółowe dane dotyczące projektów fotowoltaicznych przedstawia najnowsza baza⁽¹⁾ „Projekty fotowoltaiczne w Polsce 2018”.

Pozyskane przez IEO informacje o projektach farm fotowoltaicznych posiadających wydane warunki przyłączenia, zestawione zostały z rzeczywistymi rocznymi przyrostami mocy zainstalowanej w fotowoltaice według URE oraz wynikami monitoringu liczby farm fotowoltaicznych już zrealizowanych w systemie aukcyjnym wskazują na olbrzymi potencjał rozwoju⁽²⁾.

Aneta Więcka

Tekst powstał we współpracy z Instytutem Energetyki Odnawialnej.