© parabolstudio
Dziś (2 maja br.) przypada Dzień Długu Ekologicznego dla naszego kraju. Oznacza to, że Polska wykorzystała wszystkie zasoby naturalne Ziemi, które mogą odnowić się w ciągu roku. Z punktu widzenia ekonomii od dziś żyjemy “na kredyt”, który zaciągamy wobec planety i przyszłych pokoleń.
- Do obliczenia daty Dnia Długu Ekologicznego wykorzystywane są m.in. sprawozdania ONZ, zawierające szereg aktualnych danych na temat stanu środowiska naturalnego. Pod uwagę bierze się wiele zmiennych, takich jak zmiany emisji dwutlenku węgla, zdolności biologicznej lasów czy odradzania się populacji ryb w łowiskach. Pozyskany w ten sposób obraz ma ujawnić całość śladu ekologicznego, który po sobie zostawiamy, realizując nasze potrzeby – zarówno te niezbędne do życia, jak i te, które zdecydowanie jesteśmy w stanie ograniczyć – wyjaśnia w komunikacie UNEP/GRID-Warszawa.
Kiedy dług zaciągają poszczególne kraje?
Dzisiejsza data określa zaciągnięcie ekologicznego długu jedynie dla Polski. Jak wynika z danych Global Footprint Network, międzynarodowej organizacji zajmującej się zrównoważonym rozwojem oraz obliczeniami związanymi ze śladem środowiskowym, najszybciej swój dług wobec planety zaciągnął Katar (2 lutego), Luksemburg (14 lutego) oraz Kanada, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Stany Zjednoczone Ameryki (13 marca). W maju, prócz Polski, Krajowy Dzień Długu Ekologicznego wypada także w Niemczech (4 maja), Francji (5 maja), Japonii (6 maja) czy w Portugalii (7 maja).
Zgodnie z szacunkami, najpóźniej w okres długu wkroczy Indonezja (3 grudnia), Ekwador (6 grudnia) oraz Jamajka (20 grudnia). Szczegółowe dane na temat Dnia Długu Ekologicznego w poszczególnych państwach świata przedstawia załączona grafika.
Światowy Dzień Długu Ekologicznego
Po raz pierwszy światowa konsumpcja przekroczyła dostępne zasoby naturalne Ziemi w 1970 r. – miało to miejsce 29 grudnia. Na przestrzeni wszystkich kolejnych lat wchodziliśmy w okres długu ekologicznego coraz wcześniej - w połowie lat 80. XX wieku dzień ten wypadał w listopadzie, w latach 90. kredyt zaciągaliśmy w październiku, od kilku lat to niechlubne święto obchodzimy natomiast na przełomie lipca i sierpnia. Obecnie, aby zaspokoić wszystkie potrzeby ludzkości, potrzebowalibyśmy planety o około 75% większej niż ta, którą dysponujemy.
Szacunki udostępnione przez Global Footprint Network wskazują, że w ciągu ostatnich 53 lat ludzkość żyła obciążona kredytem przez ponad 12 lat. Eksperci podkreślają przy tym, że ekologiczne koszty tego kredytu stają się coraz bardziej widoczne. - Według danych National Footprint & Biocapacity Accounts, opartych na zbiorach danych ONZ tworzonych obecnie przez FoDaFo i York University, deficyt wydatków jest obecnie największy od czasu, gdy świat wszedł w dług ekologiczny we wczesnych latach siedemdziesiątych – podaje Global Footprint Network.
Zmiana pogrzebana od zaraz
- Choć świadomość społeczna dotycząca pogarszającego się stanu środowiska jest coraz większa, wciąż nie potrafimy wystarczająco powstrzymać najważniejszych środowiskowych kryzysów. Jako globalna społeczność bez zastanowienia czerpiemy z rezerw słodkiej wody, bogactwa lasów, żyznych gleb czy łowisk, tak jakby były niewyczerpywalne. Kończy się nawet piasek budowlany, zasób, który wydaje się tak wszechobecny – wskazuje UNEP/GRID-Warszawa.
Jak podaje UNEP/GRID-Warszawa, zmiana, która musi nastąpić, powinna być systemowa i zacząć się od naszego sposobu myślenia o środowisku i gospodarce. - Potrzeby wydobycia muszą uwzględniać możliwości regeneracyjne Ziemi, a gospodarka powinna naprawić swoje największe błędy – marnowanie cennych zasobów i pozostawianie po sobie gigantycznych ilości odpadów – dodano.
Czytaj: Pakujemy się w kłopoty! Co Polacy wiedzą o opakowaniach i jak sobie radzą z sortowaniem odpadów
Eksperci Global Footprint Network podkreślają, że dzięki perspektywicznym decyzjom możemy odwrócić trendy zużycia zasobów naturalnych, jednocześnie poprawiając jakość życia ludzkości. Ponowne zalesianie 350 milionów hektarów lasu przesunęłoby datę Światowego Długu Ekologicznego o 8 dni, zmniejszenie globalnego spożycie mięsa o 50% pozwoliłoby opóźnić Światowy Dzień Długu Ekologicznego o kolejne 17 dni (w tym 10 dni związane z ograniczeniem emisji metanu), natomiast obniżenie emisji CO2 o co najmniej 50% oznaczałoby opóźnienie daty o 93 dni.
- Jeśli przesuniemy datę o 6 dni każdego roku, ludzkość może wyjść z długu ekologicznego jeszcze przed 2050 r. – podkreśla organizacja.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
