Pandemia a zrównoważony rozwój w Europie. Nowy raport EASAC 

Najnowszy raport⁽¹⁾ przygotowany przez Radę Doradczą Europejskich Akademii Nauk (EASAC) pt. „W kierunku zrównoważonej przyszłości: transformacyjna zmiana i priorytety po COVID-19” (ang. Towards a sustainable future: transformative change and post-COVID-19  priorities) przedstawia dowody na to, że walka ze zmianą klimatu, utratą różnorodności biologicznej i wyczerpywaniem zasobów Ziemi wymaga jednoznacznych i natychmiastowych działań. Autorzy ostrzegają, że jesteśmy o krok od przekroczenia granic wydolności naszej planety i podkreślają jednocześnie, że nie należy ignorować oporu wobec Zielonego Ładu i związanych z nim wyzwań.

Czytaj też: Wybuch epidemii nie oznacza, że nie ma kryzysu klimatycznego

Naukowcy prześledzili dostępną dokumentację naukową pod kątem zagadnień klimatu i bioróżnorodności począwszy od lat 70. ubiegłego stulecia. - Najnowsza publikacja EASAC przedstawia skalę problemów, przed którymi stoi ludzkość, i apele o fundamentalną transformację naszych obecnych systemów gospodarczych i społecznych. Nie mamy już czasu na eksperymenty i czekanie na zmiany. Popyt na energię i surowce rośnie w wyniku wzrostu liczby ludności i zwiększonej konsumpcji, a wszystkie dowody naukowe wskazują, że zderzamy się z granicami możliwości Ziemi, od których zależą losy naszej cywilizacji – podkreśla w polskim opracowaniu raportu prof. Rajmund Michalski z Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu.

Kierunki rozwoju muszą być dostosowane do aktualnych potrzeb

Autorzy raportu ostrzegają, że przyjęte jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku kierunki rozwoju gospodarczego w obecnych realiach muszą być zmienione i dostosowane do aktualnych potrzeb. - Transformacja jest obecnie powszechnie używana w kontekście Nowego Zielonego Ładu. Jeśli ludzkość ma przetrwać i rozwijać się, konieczne są natychmiastowe działania - podkreśla prezydent EASAC prof. Christina  Moberg.  Autorzy raportu EASAC wymieniają niektóre z najpilniejszych działań w ramach planowanej transformacji:

• zastąpienie PKB miarami realnego dobrobytu, które nie opierają się na eksploatacji i niszczeniu zasobów naszej planety,
• przedłożenie interesów ogólnych ponad partykularne interesy gospodarcze poszczególnych państw i branż przemysłowych,
• skierowanie planowania ekonomicznego na myślenie długoterminowe,
• zaangażowanie przemysłu i sektora finansowego do stymulowania tych zmian i angażowania opinii publicznej,
• wykorzystanie nowej sytuacji związanej z pandemią i ogólnoświatowym kryzysem gospodarczym do szybkiego wprowadzenia transformacji gospodarczej.

Naukowcy przestrzegają, że w dłuższej perspektywie zrównoważony rozwój nie może być dobrowolny. Uznanie nowych realiów będzie wymagało zmiany sposobu myślenia przywódców politycznych, a także zmiany kulturowej w społeczeństwie.

Raport stworzyła międzynarodowa grupa uczonych zrzeszona w Panelu Sterującym ds. Środowiska Rady Doradczej Akademii Europejskich (ang. European  Academies' Science Advisory Council - EASAC), do której należy również prof. Rajmund Michalski z Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiskowej PAN w Zabrzu.

Źródło: Polska Akademia Nauk