W dobie kryzysu klimatycznego coraz częściej dotykają nas naprzemiennie susze i deszcze nawalne, zasoby wodne ulegają coraz drastyczniejszemu ograniczaniu, a potrzeby inwestycyjne w zakresie gospodarki wodno-ściekowej są w Polsce niemałe. Problemy te nasilają się zwłaszcza w regionach poddanych silnej presji urbanizacji oraz uprzemysłowienia. Działania miejskich włodarzy podejmowane w celu zwiększenia retencji wodnej na terenach zurbanizowanych mają więc olbrzymie znaczenie.
Konsekwencje urbanizacji
Proces urbanizacji i postępujący wraz z nim poziom uprzemysłowienia miast pociąga bowiem za sobą istotne konsekwencje dla zlewni miejskich. Są to m.in. wzrost objętości spływów deszczowych i wzrastające zagrożenie podtopieniami i powodziami wynikające z zabetonowywania miast czy rosnące zanieczyszczenie spływów opadowych i zmiana mikroklimatu terenów miejskich. Jak wspominała w swojej prezentacji wprowadzającej dr Ewa Janson z Głównego Instytutu Górnictwa, przykłady działań, które przeciwdziałać mają tego typu zjawiskom, to m.in. rewitalizacja skwerów poprzemysłowych w kierunku przyrodniczym i rekreacyjnym. - Wytworzone niecki osiadania na terenach pogórniczych można wykorzystać tak, aby nie tylko służyły rekreacji mieszkańców, ale także stanowiły rozwiązania retencyjne, pozwalające gromadzić i zatrzymywać wodę w mieście – mówiła dr Janson. - Łagodzenie presji urbanizacji oraz uprzemysłowienia na środowisko wodne wymaga przede wszystkim działań nie tylko naukowych, badawczych, ale także legislacyjnych, społecznych i ekonomicznych – dodała.
Miejska perspektywa
Podczas wydarzenia nie zabrakło lokalnej perspektywy. Burmistrz Miasteczka Śląskiego Michał Skrzydło opowiedział o praktycznych aspektach gospodarowania wodami na terenach pogórniczych. Jak mówił, w wyniku odpowiedniego zagospodarowania terenów, na których w przeszłości prowadzona była działalność przemysłowa, Miasteczko Śląskie bogate jest obecnie w atrakcyjne przyrodniczo i rekreacyjnie tereny zielone.
Gospodarka cyrkularna – hasło na dziś i jutro
- Rozwiązania, których powinniśmy szukać w tej chwili to zrównoważone korzystanie z dostępnych zasobów, chronienie ich i odnowa - mówiła z kolei Marta Bis, prezes PWiK Veolia Tarnowskie Góry, przypominając tym samym o możliwościach ponownego wykorzystania wody. Jak dodała, jest to niezwykle szeroki temat, a „ostatnie lata susz spowodowały olbrzymie zainteresowanie w Europie wykorzystaniem wody szarej”. - Niemniej jednak zmierzamy obecnie w takim kierunku, by wodę szarą mogła wykorzystywać gospodarka rolnicza oraz przemysł. Jeżeli wykorzystywać mają ją zaś mieszkańcy, to na cele sanitarne czy podlewanie przydomowych terenów zieleni – dodała. Jak wskazywała, już teraz istnieją miasta, w których zaprojektowane zostały dwa odrębne obiegi wody – wodociągowej wody pitnej oraz wykorzystywanej powtórnie wody szarej.
Gospodarka wodna istotna dla władz miast
Jak podkreślają organizatorzy, gospodarka wodna od samego początku stanowi ważny element Eco-miasta. Do tegorocznej edycji konkursu swoje zgłoszenia w kategorii tej przesłało łącznie 14 miast. Laureatów wszystkich kategorii konkursowych poznamy już wkrótce. Uroczyste wręczenie nagród będzie miało miejsce 21 września br. podczas konferencji „Eco-Miasto 2020. Energia Zmian”.
Eco-Miasto to ogólnopolski projekt organizowany przez Ambasadę Francji w Polsce, Centrum UNEP/GRID-Warszawa i internetowy dziennik Teraz Środowisko, którego ważną częścią jest konkurs dla polskich miast. Partnerami strategicznymi 7. edycji projektu są Renault Polska, Ceetrus, BNP Paribas oraz Fundacja Veolia. Więcej informacji o konkursie i planowanych działaniach znajdziecie na stronie www.eco-miasto.pl oraz w mediach społecznościowych.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska Tekst powstał w ramach projektu Eco-Miasto, którego celem jest rozpowszechnienie i wdrażanie w polskich gminach dobrych praktyk w zrównoważonym rozwoju. Projekt organizowany jest przez Ambasadę Francji w Polsce i Centrum UNEP/GRID-Warszawa. Teraz Środowisko jest wieloletnim patronem medialnym projektu.