Ochrona środowiska w czasach zarazy: Co z zero waste?

© ricka_kinamoto

Ponowne wykorzystywanie przedmiotów i opakowań tyle razy, ile to możliwe, zamiast szybkiego pozbywania się i kupowania nowych, to jedna z najbardziej przyjaznych środowisku praktyk. W chwili obecnej jednak, jak przekonują eksperci, idea zero waste powinna ustąpić miejsca działaniom związanym z ochroną zdrowia.

- To jest czas, gdy zero waste musi bezwzględnie ustąpić pierwszeństwa zdrowiu publicznemu – podkreśla Polskie Stowarzyszenie Zero Waste na jednym z portali społecznościowych.

Czytaj też: Gospodarka odpadami w czasach zarazy: dziś zgodnie z planem. Szkopuł w tym, aby być gotowym na najgorsze

Żywność tylko w opakowaniach jednorazowych?

W związku z narastającym ryzykiem epidemicznym Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych apeluje, by całkowicie zrezygnować z zakupów żywności nieopakowanej, przeznaczonej do bezpośredniego spożycia. - W sytuacji bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia należy zaopatrywać się w produkty gwarantujące bezpieczeństwo. W przypadku żywności taką pewność dają produkty szczelnie opakowane w tworzywa sztuczne, gdyż tylko one – w przeciwieństwie do produktów luzem – były wytworzone w oparciu o najsurowsze reżimy higieniczne i w atmosferze bezpiecznej biologicznie – czytamy w komunikacie prasowym PZPTS.

Tymczasem, założyciel i dyrektor generalny TerraCycle⁽¹⁾ Tom Szaky, w jednym z udzielonych w ostatnim czasie wywiadów, przypominał, że „żadne opakowanie jednorazowego użytku nie jest dziś sterylne”. - Różne rodzaje opakowań jednorazowych mają różne limity mikrobiologiczne ustalone przez niezależne organizacje, jeśli produkt nie jest wyraźnie oznaczony jako sterylny, żaden z tych limitów nie jest zerowy – mówi Szaky, cytowany przez Grist⁽²⁾.

Jak przekonuje Piotr Barczak, członek Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste, „ten trudny czas wymaga od nas szczególnej dyscypliny i powinniśmy słuchać zaleceń lekarzy i władz”. - W czasie wolnym od pandemii obowiązują zasady higieny, które w czasie pandemii powinny być szczególnie respektowane. Mam tu na myśli mycie rąk, warzyw i owoców czy naczyń. I to są dla mnie najważniejsze zalecenia. Te dotyczące kupowania zapakowanych produktów, są tylko kampanią lobbyingową przemysłu tworzyw sztucznych, który chce chytrze skorzystać na sytuacji, aby zyskać na tym ekonomicznie. Smutne to – mówi w rozmowie z Teraz Środowisko Piotr Barczak.

Dodaje, że należy pamiętać, że plastik zanieczyszcza środowisko i to na różnych etapach cyklu życia wykonanych z niego produktów, wskazując tutaj na niedawny pożar w zakładzie przetwórstwa plastiku w miejscowości Mokrzesz czy zanieczyszcznie plastikowymi odpadami środowiska wodnego. - Tworzywa sztuczne zawierają także substancje niebezpieczne dla zdrowia, np. BPA czy ftalany - przypomina Barczak.

Czytaj też: Jemy plastikowe mikrocząsteczki

Stowarzyszenie podkreśla, że w obecnej sytuacji konsumenci winni uszanować ewentualne decyzje sprzedawców, jeśli ci odmówią zapakowania towarów do naszego opakowania. - To dla zdrowia i bezpieczeństwa nas wszystkich - wyjaśniono.

A po kwarantannie pełne kosze…

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) podkreśla z kolei, że obecna sytuacja może doprowadzić do „zwiększonego poziomu marnotrawstwa żywności”. Głównie poprzez łańcuchów dostaw, nie bez znaczenie jest jednak indywidualne podejście konsumentów, którzy to w obawie przed wirusem SARS-Cov-2 sięgają po pieczywo i inne produkty spożywcze pakowane w folię, restauracje nie nadążają z realizacją zamówień „na wynos”, a półki w sklepach spożywczych w wielu miejscach świecą pustkami. – Chcesz zrobić zapasy żywności na wypadek konieczności poddania się kwarantannie? Rób to z głową i... NIE MARNUJ. Zaopatrzenie w dużą ilość żywności ma często skutki uboczne, w postaci nie pełnego brzucha, a pełnego śmietnika – apeluje Polskie Stowarzyszenie Zero Waste.

- Bądźmy cierpliwi - niedługo wszystko wróci na dawne tory – przekonuje Polskie Stowarzyszenie Zero Waste.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska